Pse harta e Zyrës Ovale pati rol vendimtar në pikëpamjen e Trumpit për luftën në Ukrainë

Rusia ka pushtuar një të pestën e territorit ukrainas dhe një hartë e madhe që tregon zonën e hijezuar me të kuqe është vendosur në Zyrën Ovale sikur për të theksuar këtë pikë për bisedimet e presidentit Donald Trump me Volodymyr Zelenskyn të hënën.

"Unë supozoj se e keni parë të gjithë hartën”, ka thënë Trumpi për Fox Neës të martën. “Një pjesë e madhe territori është marrë”, ka shtuar ai.

Mesazhi nga Shtëpia e Bardhë për Ukrainën është i pagabueshëm. Ajo tokë është marrë dhe është koha të shqyrtohet një kompromis territorial me Vladimir Putinin ose, siç e kanë quajtur disa, të bëhen shkëmbime tokash.

Ekipi i Zelenskyt kishte sjellë hartën e vet në takim dhe udhëheqësi ukrainas ka thënë më vonë se kishte "luftuar me atë që është në atë hartë" gjatë bisedës së tij me Trumpin, në lidhje me "kush kontrollon çfarë - jo nga thashethemet, por në realitet".

Edhe pse ai ndjeu se kishte bërë disa përparime në korrigjimin e çdo përshtypjeje të rreme, deri të martën pikëpamja e Trumpit ishte e njëjtë. 

"Ishte e qartë", tha ai, se "forca e Rusisë ishte shumë më e fuqishme, dhe e dini, nuk është sikur ata janë ndalur”.

I pyetur se si ishte ndjesia në dhomë me udhëheqësit evropianë në lidhje me shkëmbimet e territoreve, ai tha: “Tani po flasin për Donbasin, por Donbasi tani është... 79% në pronësi dhe i kontrolluar nga Rusia”.

Përpara se të fillonte lufta në lindje në vitin 2014, rajoni i pasur minerar i Ukrainës, Donbas, përbënte rreth 16% të prodhimit ekonomik të Ukrainës.

Raportohet se Putini i ka thënë Trumpit se dëshiron të gjithë rajonin e Donbasit si pjesë të një marrëveshjeje të gjerë paqeje.

Kjo me siguri do t'i kursente udhëheqësit të Rusisë një sasi të konsiderueshme gjaku dhe thesari.

Zelensky ka thënë se kishte debatuar gjithashtu rreth përqindjeve në hartën e Shtëpisë së Bardhë që tregonin kontrollin rus në një numër rajonesh ukrainase, duke filluar nga 99% e Luhanskut dhe 76% e Donetskut në Donbas, 73% e Zaporizhzhisë dhe Khersonit në juglindje, 4% në Kharkiv në verilindje, dhe 1% në Sumy dhe Mykolaiv.

Analiza e të dhënave të fundit nga Instituti i Luftës me bazë në SHBA (ISË) ka rezultuar në shifra të ngjashme me Shtëpinë e Bardhë, dhe çdo ndryshim mund të jetë për shkak të metodologjisë së ndryshme të përdorur, veçanërisht mbi shkallën e kontrollit rus të një zone. 

Një pjesë mund të jetë nën kontroll të kufizuar ose thjesht e pretenduar nga Moska. Në zonat ku Shtëpia e Bardhë sugjeron se 1% e një rajoni është nën kontrollin rus, kjo mund të pasqyrojë vetëm se rusët kanë njëfarë pranie të kufizuar, si në Mykolaiv në jug, ose ku ata janë zmbrapsur kryesisht, si në Sumy në veri.

Cilado qoftë shifra reale për kontrollin rus në Donetsk, qytetet fortifikuese Kramatorsk dhe Slovyansk fqinje në rajonin e Donetskut janë ende shtëpi të popullsive të mëdha.

Zyrtarët lokalë thonë se rreth 242,000 njerëz jetojnë në zonat e kontrolluara nga Ukraina në rajonin e Donetskut dhe asnjë kryetar shteti ukrainas nuk do të pranonte dorëzimin e territorit të tyre Moskës.

Edhe pse forcat ruse kanë bërë përparime në muajt e fundit, ISË-ja vlerëson se marrja e pjesës tjetër të rajonit të Donetskut “ka shumë të ngjarë t’i kushtojë forcave ruse disa vite për ta përfunduar pas disa fushatave të vështira".

Zelensky ka thënë se harta ukrainase që ai i kishte treguar Trumpit tregonte se në 1,000 ditët e fundit Rusia kishte arritur të pushtonte më pak se 1% të territorit ukrainas.

Analistët nga grupi i hartëzimit DeepStateUA i Ukrainës kanë thënë se kjo përkthehej në 5,842 km katrorë që nga nëntori 2022.

Ndërsa Rusia arriti sukses operacional gjatë ditëve të para të pushtimit në shkallë të plotë, DeepState thekson se një pjesë e madhe e territorit të pushtuar u çlirua më pas.

Megjithatë, Rusia ka bërë përparime të pamohueshme në dy deri në tre muajt e fundit, edhe nëse në përgjithësi vija e frontit ka lëvizur pak që nga muajt e parë të luftës.

Analisti i mbrojtjes, Konrad Muzyka, i cili drejton Rochan Consulting, thotë se përparimi rus është përshpejtuar në disa zona të lindjes rreth Kupiansk në rajonin e Kharkiv dhe Kreminna në Luhansk.

"Po shohim shumë më tepër zjarre dhe ukrainasit nuk janë realisht në gjendje të vendosin mjaftueshëm zjarrfikës për t'i shuar ato", i ka thënë ai BBC-së.

Muzyka përmend mungesën e fuqisë punëtore ukrainase për të mbrojtur një vijë të gjatë fronti, por edhe përdorimin në rritje të dronëve nga Rusia që synojnë ushtarët, pajisjet e tyre dhe veçanërisht artilerinë e tyre.

Ndërkohë, Rusia ka qenë në gjendje të rekrutojë 30-35,000 ushtarë dhe madje edhe me humbjet e mëdha që kanë pësuar në terren, ata kanë qenë në gjendje të ndërtojnë forca të mëdha rezervë operacionale dhe strategjike, thotë ai.

Por përparimet e shpejta të Rusisë në zona të kufizuara të lindjes deri më tani nuk janë krahasuar diku tjetër.

Një përpjekje ruse për të pushtuar tokën 10-15 km në territorin e kontrolluar nga Ukraina pranë Dobropillya në rajonin e Donetskut u luftua me sukses nga forcat ukrainase javën e kaluar, sipas udhëheqësve ushtarakë të Ukrainës.

Dhe megjithëse Rusia mban disa zona në rajonet Sumy dhe Kharkiv, Ukraina kontrollon ende rreth 6,600 km katrorë të Donbasit.

Putini jo vetëm që ka pretenduar zona të gjera të Ukrainës, por ai tashmë ka aneksuar katër rajone, si dhe Krimenë.

Një pëërditësim i fundit i inteligjencës mbrojtëse të Mbretërisë së Bashkuar ka vlerësuar se bazuar vetëm në "përparimet graduale të Rusisë deri më tani në vitin 2025", do të duheshin edhe 4.4 vjet të tjera vetëm për të pushtuar katër rajonet e Luhanskut, Donetskut, Zaporizhzhisë dhe Khersonit.

Vetëm kjo shpjegon perspektivat e ndryshme të Trumpit dhe Zelenskyt kur bëhet fjalë për hartat që tregojnë vijën e frontit prej 1,200 km në Ukrainë.