Monumenti mbretëror, i kataloguar si “WV 22” në Luginën e Mbretërve, priti vizitorët e tij të parë 226 vjet pasi inxhinierët francezë dokumentuan vendin gjatë fushatës së Napoleonit. Amenhotep III, i quajtur gjithashtu Amenhotep i Madh, sundoi nga viti 1387 para erës sonë deri në vitin 1349 para erës sonë, gjatë një periudhe paqeje, mirëqenieje dhe madhështie artistike
(The Jerusalem Post) – Egjipti zbuloi varrin e restauruar të Mbretit Amenhotep III në Luxor duke përfunduar një restaurim që kishte filluar në vitin 2004 nën drejtimin e një ekipi japonez të mbështetur nga UNESCO dhe qeveria japoneze.
Monumenti mbretëror, i kataloguar si “WV 22” në Luginën e Mbretërve, priti vizitorët e tij të parë 226 vjet pasi inxhinierët francezë dokumentuan vendin gjatë fushatës së Napoleonit. Shkallë dhe kalime të reja prej druri çojnë përmes një korridori 36 metra të gjatë drejt një dhome me gjashtë kolona dhe dy dhoma anësore. Inxhinierët instaluan një sistem ndriçimi të projektuar për të mbrojtur dhe për të nxjerrë në pah pikturat murale, tonet e kaltra dhe të verdha të të cilave kanë mbijetuar për më shumë se 3 mijë vjet.
Amenhotep III, i quajtur gjithashtu Amenhotep i Madh, sundoi nga viti 1387 para erës sonë deri në vitin 1349 para erës sonë, gjatë një periudhe paqeje, mirëqenieje dhe madhështie artistike. Mumia e tij e dëmtuar tani gjendet në Muzeun Kombëtar të Civilizimit Egjiptian në Kajro, përkrah 16 mumieve mbretërore të tjera.
Ministri i Turizmit dhe Antikiteteve, Ahmed Issa, drejtoi ceremoninë e inaugurimit me zyrtarët e lartë Sherif Fathy, Mohamed Ismail Khaled dhe Hisham Abu Zeid.
“Hapja e varrit të Mbretit Amenhotep III do të jetë një ngjarje globale që pasqyron përpjekjen e Egjiptit për të ruajtur dhe promovuar trashëgiminë tonë”, ka thënë ministri Issa.
Khaled, kreu i Këshillit Suprem të Antikiteteve, e quajti “WV 22” “një nga varret më të rëndësishme dhe më të shquara” në luginë dhe shpjegoi se dy dekada restaurimi përfshinë punë delikate, pasi struktura ishte afër shembjes për shkak të erozionit, kolonive të lakuriqëve të natës dhe depozitave të kripës. Ekipet rehabilituan muret, mbyllën çarjet në kolona, pastruan yjet e tavanit dhe rindërtuan më shumë se 200 fragmente të kapakut prej graniti të kuq të sarkofagut, i cili tani ekspozohet mbi një bazë metalike pranë kornizës bosh të arkivolit të vjedhur.
Drejtoresha rajonale e UNESCO-s, Nuria Sanz, tregoi se projekti përmbushi “nivelin më të lartë ndërkombëtar të standardeve për ruajtje të integruar”. Më shumë se 260 specialistë morën pjesë në projekt, sipas organizatës.
Dhoma e hapur e varrimit përmban skena nga “Libri i të vdekurve” dhe pasazhe nga Imi-Duat, të destinuara për ta udhëhequr mbretin nëpër botën e nëndheshme. UNESCO vuri në dukje se pikturat janë ndër më të ruajturat e Dinastisë së Tetëmbëdhjetë.
Amenhotep III urdhëroi fushata të gjera ndërtimi, përfshirë pjesë të Tempullit të Luxor dhe shtesa në Karnak. Kolosët prej graniti të Memnon qëndrojnë ende pranë tempullit të tij mortor në Kom el-Hitan.
Grabitësit hynë në “WV 22” menjëherë pasi Prosper Jollois dhe Édouard de Villiers du Terrage e dokumentuan atë në vitin 1799. Howard Carter gërmoi më tej në vitin 1915, pas së cilës shumë figura funerale u shpërndanë në muze në Paris, New York dhe Britani. Vizitorët sot shohin kapakun e palëvizshëm prej graniti të sarkofagut, të gdhendur me hieroglifë që mbajnë emrin e mbretit.
Restauruesi Mohamed Mahmoud, i cili ka punuar në projekt që nga fillimi, tha: “Lumturia ime është e përshkrueshme në këtë ditë historike”.
Fathy vlerësoi përpjekjen si “një arritje të jashtëzakonshme” dhe falënderoi specialistët egjiptianë dhe japonezë për rikthimin e varrit “në shkëlqimin e tij origjinal”. Autoritetet shpresojnë që rihapja të nxisë turizmin, një burim kryesor të valutës së huaj pas rënies që pasoi kryengritjen e vitit 2011.