Australia, Britania e Madhe dhe SHBA-ja po i bashkojnë forcat në Paqësor, por a do të arrijnë nëndetëset bërthamore mjaft shpejt për t'iu kundërvënë Kinës? – shtron dilemën televizioni CNN pas ujdisë së shteteve aleate
Më shumë se një vit pasi Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe Australia dhanë lajmin se po kombinonin forcat nëndetëse, treshja publikoi të hënën më shumë detaje të planit të tyre ambicioz për të kundërshtuar zgjerimin e shpejtë ushtarak të Kinës.
Sipas marrëveshjes shumë dekade AUKUS, partnerët do të ndërtojnë një flotë të kombinuar nëndetësesh elitare me energji bërthamore, duke përdorur teknologjinë, fuqinë punëtore dhe fonde nga të tri vendet, duke krijuar një forcë më të frikshme në Indo-Paqësor se çdo prej tyre mund të arrijë i vetëm.
Por afati i gjatë kohor dhe kostot e mëdha financiare – që arrijnë në qindra miliarda dollarë vetëm për Australinë – shtrojnë pyetje rreth asaj se sa larg mund të devijojnë planet e partnerëve nga “rruga e tyre optimale” në dekadat e ardhshme, ndërsa qeveritë, dhe potencialisht prioritetet, ndryshojnë.
Në një deklaratë të përbashkët të hënën, presidenti amerikan, Joe Biden, kryeministri australian, Anthony Albanese, dhe homologu i Mbretërisë së Bashkuar, Rishi Sunak, thanë se marrëveshja "historike" do të bazohet në përpjekjet e kaluara nga të tri vendet për të "ruajtur paqen, stabilitetin dhe prosperitetin në mbarë botën".
Plani fillon këtë vit me rotacione trajnimi për personelin australian në bazat e SHBA-së dhe Britanisë së Madhe, me shpresën se për rreth 20 vjet, do të komandojnë flotën e parë ndonjëherë të Australisë me energji bërthamore.
Por ka një rrugë të gjatë për të bërë nga tani në atë kohë, siç përshkruhet në një seri fazash të shpallura nga drejtuesit teksa qëndronin krah për krah në portin e San Diegos.
Nga viti 2023, së bashku me trajnimin e australianëve, nëndetëset amerikane me energji bërthamore do të rrisin vizitat e porteve në Australi, të cilave tre vjet më vonë do t'u bashkohen edhe më shumë vizita nga nëndetëset me energji bërthamore në pronësi britanike.
Në vitin 2027, aeroplanët e SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar do të fillojnë rrotullimet në HMAS Stirling, një port ushtarak australian pranë Perthit, në Australinë Perëndimore, që do të shënojë përmirësim shumë miliardë dollarësh.
Më pas, nga fillimi i viteve 2030, në pritje të miratimit të Kongresit, Australia do të blejë tri nëndetëse të klasit Virginia nga SHBA-ja, me një opsion për të blerë dy të tjera.
Por ndërlikimet e përfshira janë marramendëse dhe kërkojnë një nivel të paprecedentë investimi dhe shkëmbimi informacioni midis tre partnerëve, karriera politike e liderëve të të cilëve do të jetë shumë më e shkurtër se ajo e njeriut për të cilin po punojnë: Xi Jinping i Kinës.
