Kryeministri francez e pranon rrezikun nga votëbesimi që ka kërkuar

Kryeministri i Francës, François Bayrou, po përpiqet të shpëtojë qeverinë dhe punën e tij, duke zhvilluar bisedime këtë javë me udhëheqës të të gjithë spektrit politik - përfshirë udhëheqësen e ekstremit të djathtë Marine Le Pen, përpara një votëbesimi parlamentar mbi planin e qeverisë së tij për të ulur shpenzimet publike.

Partitë e opozitës janë zotuar tashmë të refuzojnë buxhetin e kursimit, dhe Bayrou, një centrist, pritet të humbasë votëbesimin e 8 shtatorit, duke e shtyrë Francën në prag të një krize tjetër politike.

"Misioni im, puna ime është të sigurohem që çdo minutë deri të hënën, çdo kohë 'në transmetim' që mund të gjej, të bëjmë një vlerësim së bashku të plotë të asaj që do të ndodhë nëse vendimi është që qeveria të bjerë", ka thënë Bayrou për BFMTV të mërkurën në mëngjes.

Nëse Bayrou mposhtet, kjo do ta linte presidentin Emmanuel Macron në një pozicion shumë të pakëndshëm - të detyruar ose të gjejë një kryeministër konsensual, një detyrë e vështirë në një Francë thellësisht të ndarë, ose të shpërndajë përsëri Asamblenë Kombëtare. 

“Shpërbërja (parlamentare) është një rrezik. Ne e përjetuam atë një vit më parë. Patëm një shpërbërje një vit më parë në të cilën presidenti i republikës priste një sqarim (të shumicës së përfaqësuar në Asamblenë Kombëtare), dhe ajo që morëm ishte pak a shumë e kundërta. A është logjike dhe koherente të imagjinohet se një shpërbërje e ardhshme do të sillte më shumë qartësi, nuk e besoj”, ka shtuar Bayrou.

Vetë Bayrou ka kërkuar votëbesimin duke njoftuar se do të kërkonte miratimin parlamentar për planet e tij jopopullore të buxhetit.

Muajin e kaluar ai ka zbuluar planet për të shkurtuar 44 miliardë euro në shpenzime në vitin 2026, pasi deficiti i Francës ka arritur në 5.8% të produktit të brendshëm bruto vitin e kaluar, shumë mbi objektivin zyrtar të BE-së prej 3%.

Franca përballet gjithashtu me një krizë masive borxhi. Në fund të tremujorit të parë të vitit 2025, borxhi publik i Francës ishte 3.346 trilionë euro, ose 114% e PBB-së.

Plani i Bayrou, i cili përfshin heqjen e dy festave zyrtare, është kritikuar nga rivalët e tij politikë, të cilët tani kanë një mundësi të artë për ta rrëzuar atë.

Edhe pse Bayrou nuk e ka humbur shpresën për t’i mbijetuar votimit, Macroni, i cili është zotuar të qëndrojë në detyrë deri në fund të mandatit të tij në vitin 2027, së shpejti mund të përballet me detyrën komplekse të emërimit të një kryeministri të ri për herë të tretë brenda një viti.

Presidenti francez nuk ka thënë nëse do të ishte gati ta përdorte këtë mundësi.