-
Përktheu:
Flutura Gashi-Mehmeti
- 14 tetor 2025 20:25
- Shpërndaje në:
Britania mund të marrë një rol udhëheqës në ndihmën për çarmatosjen e Hamasit në Gazë, bazuar në përvojën e saj në inkurajimin e grupeve militante në Irlandën e Veriut për të lënë armët, ka thënë të martën kryeministri britanik, Keir Starmer.
Starmer i ka thënë parlamentit se çarmatosja e enklavës do të ishte jetike nëse armëpushimi i Donald Trumpit midis Izraelit dhe Hamasit do të zgjasë, faza e parë e kornizës 20-pikëshe të presidentit të SHBA-së për të sjellë paqe në enklavën palestineze.
Këshilltari i sigurisë kombëtare i Starmerit, Jonathan Powell, ishte arkitekti kryesor i “Marrëveshjes së Premtes së Madhe” të vitit 1998, e cila i dha fund pothuajse tre dekadave të dhunës sektare në Irlandën e Veriut, duke punuar së bashku me ish-kryeministrin Tony Blair, i cili është përmendur për një rol në Gazë.
Tre diplomatë evropianë kanë thënë gjithashtu se rasti i Irlandës së Veriut po citohej si një model i mundshëm në të ardhmen për Gazën, megjithëse ata vunë në dukje se nuk kishte një plan gjithëpërfshirës në vend.
"Sigurisht, kjo do të jetë e vështirë, por është jetike. Ishte e vështirë në Irlandën e Veriut në lidhje me IRA-n (Ushtrinë Republikane Irlandeze), por ishte jetike”, ka thënë Starmer.
"Kjo është arsyeja pse kemi thënë se jemi të gatshëm, bazuar në përvojën tonë në Irlandën e Veriut, të ndihmojmë me procesin e çarmatosjes. Nuk do të pretendoj se është e lehtë, por është jashtëzakonisht e rëndësishme”, ka shtuar ai.
IRA, një grup me shumicë dërrmuese katolike që kërkon një Irlandë të bashkuar, ka thënë në vitin 2005 se do t'i jepte fund zyrtarisht luftës së saj të armatosur. Ajo kishte refuzuar të hidhte armët e saj në publik, por kishte rënë dakord për praninë e monitoruesve të pavarur, të cilët pas tre muajsh kishin thënë se i kishte nxjerrë armët e saj jashtë përdorimit.
Marrëveshja e paqes për Irlandën e Veriut trajtoi gjithçka, nga reforma e policisë deri te lirimi i parakohshëm i të burgosurve paramilitarë, çarmatimi i grupeve paramilitare dhe "normalizimi" i marrëveshjeve të sigurisë.
Megjithatë, IRA nuk e qeverisi kurrë Irlandën e Veriut, ndryshe nga Hamasi, i cili ka qenë në kontroll të Gazës që nga viti 2007 dhe ka mbikëqyrur të gjithë sektorët e jetës publike.