(Deutsche Welle) – Tash së fundmi 49 gurë të rinj pengues (Stolpersteine) janë vënë në trotuarin e betontë në lagjen e Langenhornit në Hamburg. Ata mbajnë emrat e 49 fëmijëve që vdiqën aty gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Emrat e këtyre memorialëve të vegjël në gurë janë kryesisht evropiano-lindorë, emra të vegjlish nënat e të cilëve ishin dërguar në kampe të detyruara të punës për regjimin nazist.
Para dhjetë vjetësh psikologia nga Hamburgu, Margot Löhr, kishte zbuluar fatin e këtyre fëmijëve – krejt rastësisht. Duke shikuar për së afërmi regjistrat e vdekjes në Hamburg, ajo pikasi dosje të shumta me emra fëmijësh e të posalindurish. Vendi zyrtar i qëndrimit të tyre ishte listuar si kampi i dikurshëm i punës së detyruar në Hamburg.
“Doja të zbardhja fatin e këtyre fëmijëve”, ka thënë Löhr. Ajo ka përpiluar 418 emra fëmijësh, shumica e të cilëve mes moshave 10 dhe 14 vjeç, por shumë syresh edhe foshnja. Ata dhe nënat e tyre ishin detyruar nga nazistët të punonin në fabrika të ndryshme.
Aty përfshihej, për shembull, edhe vajza e re Nadeshda, e cila kishte hyrë në kampin e Hohenzollernringut në Hamburg si 4-vjeçe. Në kujtimet e saj të mëvonshme ajo mbante mend se si prindërit e saj dhe vëllai 14-vjeç duhej të punonin rëndë në fabrikë dhe se vëllai i saj qe rrahur nga rojat – për atë se pa dashje i kishte rënë një fuçi, e cila ishte tepër e rëndë për ta mbajtur.
Margot Löhr ishte tronditur veçmas nga fati i dy femrave të reja hebraike, Rozena dhe Alice, në kampin e përqendrimit në Hamburg. Pasi kishin parë me sytë e tyre gjenocidin ndaj hebrenjve në Auschwitz, që të dyja duhej ta fshihnin shtatzëninë nga frika që kishin për jetën e tyre.
“Shtatzënitë nuk lejoheshin”, ka shpjeguar Margot Löhr.
Rozena shkoi në punë, në dhjetor të vitit 1944, dhe lindi një djalë të shëndetshëm. Pak kohë më vonë, një rojtare femër e sigurisë ia tregoi asaj fëmijën e vdekur. Një mbikëqyrës kishte vendosur foshnjën në një paketë dhe komandanti i kampit, Walter Kümmel, e kishte fundosur atë.
