Punëtorët protestues paralajmërojnë “konflikte sociale”

Njerëz të dërrmuar nga inflacioni dhe me kërkesën për drejtësi ekonomike dolën në rrugë në të gjithë Azinë dhe Evropë për të shënuar Ditën ndërkombëtare të punëtorëve, në një përpjekje globale të pakënaqësisë së punëtorëve, që nuk u pa përpara se pandemia COVID-19 ta detyronte botën të izolohej.

Policia franceze akuzoi protestuesit radikalë që thyen dritaret e bankave, ndërsa sindikatat i kërkuan presidentit Emmanuel Macron të hiqte dorë prej dekretit për ngritjen e moshës së pensionimit nga 62 në 64 vjeç. Në zemër të Parisit u ndezën edhe zjarre.

Për javë me katër ditë pune

Më shumë se 70 marshime u mbajtën në të gjithë Spanjën, të udhëhequra nga sindikatat e fuqishme të vendit, të cilët paralajmëruan për "konflikt social" nëse pagat e ulëta në krahasim me mesataren e BE-së nuk rriten në përputhje me inflacionin. Ata vlerësuan gjithashtu stimujt për të kaluar në javë pune katërditore.

Punëtorët e administratës udhëhoqën protestat, por profesionistët po bënin gjithashtu kërkesa në një vend që ende mban plagët e recesioneve të mëparshme. Kolegji i Juristëve të Madridit kërkoi reforma të ligjeve historike që kërkojnë që ata të jenë në gatishmëri 365 ditë të vitit, pavarësisht nga vdekja e anëtarëve të familjes ose urgjencat mjekësore. Në vitet e fundit, avokatët kanë postuar në Twitter imazhe të tyre duke punuar nga shtretërit e spitalit në pikat IV për të ilustruar problemin.

Jugkoreanët u lutën për paga më të larta. Avokatët spanjollë kërkuan të drejtën për të marrë ditë pushimi. Shërbëtorët emigrantë në Liban marshuan në vendin të zhytur në krizë ekonomike.

Ndërsa Dita e punës shënohet në mbarë botën më 1 Maj, si një festë e të drejtave të punës, mitingjet e këtij viti manifestuan zhgënjime më të gjera. Aktivistët e klimës spërkatën një muze të Louis Vuitton në Paris. Protestat në Gjermani nisën me një tubim "Take Back the Night" të organizuar nga grupet feministe dhe queer në prag të 1 Majit për të protestuar kundër dhunës së drejtuar ndaj grave dhe personave LGBTQ+.

Festimet u detyruan të mbahen në ambiente të mbyllura në Pakistan dhe patën tensione politike në Turqi, pasi të dyja vendet përballen me zgjedhje të mëdha. Lufta e Rusisë në Ukrainë la në hije ngjarjet e vogla në Moskë, ku festimet të udhëhequra nga komunistët dikur ishin ngjarje masive.

Në të gjithë Azinë, ngjarjet e Ditës së punës të këtij viti shkaktuan zhgënjim të ndrydhur pas tre vjetëve të kufizimeve të COVID-19. Ngjarjet e këtij viti patën pjesëmarrje më të madhe se në vitet e mëparshme në qytetet aziatike, pasi aktivistët në shumë vende argumentuan se qeveritë duhet të bëjnë më shumë për të përmirësuar jetën e punëtorëve.

Dhunë në Paris

Organizatorët e demonstratave franceze e shohin reformën e pensioneve si një kërcënim për të drejtat e punëtorëve, ndërsa Macroni argumenton se është ekonomikisht e nevojshme derisa popullsia plaket.

Ndërsa marshuesit ishin kryesisht paqësorë, grupet e protestuesve ekstremistë thyen xhamat e dyqaneve dhe bankave në Paris, me policinë që përdori gaz lotsjellës. Njëri u filmua duke çmontuar një kamerë vëzhgimi dhe policia franceze vendosi drone në mënyrë të jashtëzakonshme për të filmuar trazirat, një veprim që ka ngritur shqetësime midis mbrojtësve të privatësisë dhe grupeve aktiviste. Policia e Parisit arrestoi 30 persona dhe u raportuan përleshje në Lion dhe Nantë.

Anëtarëve të sindikatave franceze iu bashkuan aktivistë të punës nga vende të tjera, aktivistë mjedisorë dhe grupe të tjera që luftojnë për drejtësi ekonomike, ose thjesht shprehin zemërimin ndaj Macronit dhe asaj që shihet si lidershipi i tij i paprekur, pro-biznes. Aktivistët kundërshtuan Olimpiadën e Parisit 2024 dhe ndikimin e tyre në shoqëri dhe mjedis.

Në Turqi, policia pengoi një grup demonstruesish të arrinin në sheshin kryesor të Stambollit, Taksim, dhe arrestoi rreth një duzinë protestues, njoftoi stacioni televiziv i pavarur Sozcu. Gazetarët që përpiqeshin të filmonin demonstruesit duke u zhvendosur me forcë në furgonat e policisë u shtynë gjithashtu ose u ndaluan.

Sheshi ka një rëndësi simbolike për sindikatat e Turqisë pasi persona të armatosur të panjohur hapën zjarr ndaj njerëzve që festonin Ditën e Majit në Taksim në vitin 1977, duke shkaktuar një rrëmujë që vrau dhjetëra qytetarë. Qeveria e presidentit Erdogan e ka shpallur Taksimin të ndaluar për demonstrata, megjithëse grupe të vogla u lejuan të hynin në Taksim për të vendosur kurora me lule në një monument atje.

Ndalimi i tubimeve

Në Pakistan, autoritetet ndaluan tubimet në disa qytete për shkak të situatës së tensionuar të sigurisë ose atmosferës politike. Në Peshavar në veriperëndimin e trazuar të vendit, organizatat e punës dhe sindikatat mbajtën ngjarje në ambiente të mbyllura për të kërkuar të drejta më të mira të punëtorëve në mes të inflacionit të lartë.

Partitë politike opozitare të Sri-Lankës dhe sindikatat mbajtën mitingje ditën e punëtorëve duke protestuar ndaj masave shtrënguese dhe reformave ekonomike të lidhura me një marrëveshje shpëtimi me Fondin Monetar Ndërkombëtar.

Në Tokio, mijëra anëtarë të sindikatave të punës, ligjvënës të opozitës dhe akademikë kërkuan rritje të pagave për të kompensuar ndikimin e rritjes së kostove ndërsa rikuperohen nga dëmtimi nga pandemia. Ata kritikuan planin e kryeministrit japonez, Fumio Kishida, për të dyfishuar buxhetin e mbrojtjes dhe thanë se paratë duhet të shpenzohen për mirëqenien, sigurimin social dhe përmirësimin e jetës së përditshme të njerëzve.

Në Indonezi, demonstruesit kërkuan nga qeveria të shfuqizojë një ligj për krijimin e vendeve të punës, për të cilin ata argumentojnë se do të përfitonte biznesi në kurriz të punëtorëve dhe mjedisit.

"Ligji për krijimin e vendeve të punës duhet të shfuqizohet", tha protestuesi Sri Ajeng. “Është e orientuar vetëm për të përfituar punëdhënësit, jo punëtorët”.

Në Tajvan, mijëra punëtorë protestuan për atë që ata e quajnë papërshtatshmërinë e politikave të punës të ishullit të vetëqeverisur, duke ushtruar presion mbi partinë në pushtet përpara zgjedhjeve presidenciale të 2024-tës.

Përgatiti: Rexhep Maloku