Shtetet e Bashkuara akuzuan të martën Rusinë për shkeljen e traktatit START, shtylla e fundit kryesore e kontrollit të armëve bërthamore pas Luftës së Ftohtë midis dy vendeve, duke thënë se Moska refuzon të lejojë aktivitetet e inspektimit në territorin e saj, shkruan WSJ.
Kontrata ka hyrë në fuqi në vitin 2011 dhe është zgjatur në vitin 2021 edhe për pesë vjet të tjera. Kjo kufizon numrin e kokave strategjike bërthamore që Shtetet e Bashkuara dhe Rusia mund të vendosin, si dhe vendosjen e raketave dhe bombarduesve në tokë dhe nëndetëse për t'i shpërndarë ato.
Të dy vendet, të cilat gjatë Luftës së Ftohtë ishin të kufizuara nga një sërë marrëveshjesh për kontrollin e armëve, së bashku kanë rreth 90 për qind të kokave bërthamore në botë.
Uashingtoni dëshironte të ruante marrëveshjen, por lidhjet me Moskën janë më të tensionuara në dekada për shkak të pushtimit rus të Ukrainës, gjë që mund të komplikojë përpjekjet e administratës së presidentit amerikan Joe Biden për të ruajtur dhe arritur një marrëveshje të mëvonshme.
“Refuzimi i Rusisë për të lejuar aktivitetet e inspektimit i pengon Shtetet e Bashkuara të ushtrojnë të drejta të rëndësishme sipas traktatit dhe kërcënon qëndrueshmërinë e kontrollit të armëve bërthamore amerikano-ruse”, ka thënë një zëdhënës i Departamentit të Shtetit.
Moska pezulloi bashkëpunimin me inspektimet sipas marrëveshjes në gusht, duke fajësuar kufizimet e udhëtimit të vendosura nga Uashingtoni dhe aleatët e tij pasi forcat ruse sulmuan Ukrainën fqinje në shkurt të vitit të kaluar, por ka thënë se mbeti e angazhuar për të respektuar dispozitat e marrëveshjes.
Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit shtoi se Rusia ka një “rrugë të qartë” për t'u kthyer në pajtueshmëri duke lejuar aktivitetet e inspektimit dhe se Uashingtoni mbetet i gatshëm të punojë me Rusinë për të zbatuar plotësisht marrëveshjen.
“START i ri mbetet në interesin e sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara”, ka thënë ai.
