Uniteti i Perëndimit nis nga shtëpia

Do të ishte tragjikisht ironike nëse Perëndimi arrin ta kthejë lojën e Putinit në Ukrainë në një disfatë të madhe, vetëm që demokracitë e tij liberale t'i nënshtrohen armikut brenda.

Solidariteti i shfaqur në samitet e fundit të NATO-s, SHBA-BE dhe G7, ndërsa presidenti rus, Vladimir Putin, vazhdoi të luftonte Ukrainën, zbuloi Perëndimin e ringjallur. Demokracitë e Atlantikut i janë përgjigjur pushtimit rus me unitet mbresëlënës – dhe disi të papritur – teksa armatosin Ukrainën, përforcojnë krahun lindor të NATO-s dhe sanksionojnë ekonominë ruse.

Në vend që të largojnë emigrantët, vendet anëtare të Bashkimit Evropian po hapin dyert e tyre për miliona refugjatë ukrainas. Kongresi i SHBA-së duket se ka rizbuluar komitetin dypartiak që ka munguar prej kohësh në Washington. Teoricieni politik Francis Fukuyama madje parashikon “lindje të re të lirisë”, që “do të na nxjerrë nga gjendja jonë në lidhje me gjendjen në rënie të demokracisë globale”, duke shtuar me shpresë se “fryma e vitit 1989 do të jetojë falë një grupi trimash ukrainas”.

Jo kaq shpejt. Sëmundjet politike që mundojnë demokracitë e Atlantikut mund të jenë jashtë titujve, por ato nuk janë zhdukur. Ndërsa pushtimi i Rusisë është sigurisht një thirrje zgjimi për Perëndimin, askush nuk duhet të supozojë se perspektiva e një lufte të re të ftohtë do të shërojë në vetvete Shtetet e Bashkuara dhe Evropën nga joliberalizmi dhe mosfunksionimi politik.

Në fakt, lufta në Ukrainë ka të ngjarë të ketë efekte të përhapura ekonomike që nxisin goditjen politike. Kjo e bën të domosdoshme për Amerikën dhe Evropën që të vazhdojnë të përqendrohen në rregullimin e shtëpive të tyre edhe duke u siguruar që lufta të marrë burimet dhe vëmendjen që meriton.

Në Amerikën e Luftës së Ftohtë, disiplina politike e krijuar nga kërcënimi sovjetik ndihmoi në zbutjen e konfliktit partizan mbi politikën e jashtme. Në mënyrë të ngjashme, sot perspektiva e epokës së re të rivalitetit ushtarak me Rusinë po ringjall centrizmin dypartiak në çështjet e krijimit të shtetit.

Krahu i majtë i Partisë Demokratike nuk po kërkon më shkurtime në buxhetin e mbrojtjes dhe tërheqje të shpejtë dhe të thellë nga karburantet fosile. Si krahët e armatosur, ashtu edhe ata neoizolues të Partisë Republikane kanë zbutur kritikat e tyre ndaj presidentit Joe Biden dhe në përgjithësi janë mbledhur pas përgjigjes së tij ndaj pushtimit rus.

Por ky rikthim në dypartiak ka të ngjarë të jetë jetëshkurtër, ashtu siç ishte pas sulmeve terroriste të 11 Shtatorit 2001 kundër SHBA-së. Në të kundërt, bipartizmi i epokës së Luftës së Ftohtë nuk mbështetej vetëm në kërcënimin sovjetik, por edhe në centrizmin ideologjik të mbështetur nga prosperiteti gjerësisht i përbashkët brenda Amerikës.

Që atëherë, qendra politike e SHBA-së është shpopulluar dhe moderimi ideologjik ia ka lënë vendin polarizimit të hidhur. Pak para se lufta në Ukrainë të tërhiqte vëmendjen e vendit, intelektualët publikë në SHBA po debatonin për perspektivat e luftës civile. Dhe sipas një sondazhi, 64% e amerikanëve kishin frikë se demokracia amerikane është "në krizë dhe rrezikon të dështojë".

Pasiguria e zgjatur ekonomike dhe pabarazia e hapur janë një pjesë e madhe e problemit, me normën më të lartë të inflacionit në SHBA në 40 vjet që rrit rrezikun e kthimit në politikën joliberale të ankesave. Rritja e kostos së energjisë dhe ushqimit është një nga arsyet kryesore pse vlerësimet e miratimit të Bidenit kanë mbetur të ulëta, pavarësisht trajtimit të fortë të luftës në Ukrainë.

Me afrimin e zgjedhjeve afatmesme të nëntorit, mbështetja e pakët republikane për Bidenin do të përkthehet në rivalitet të ri partizan. Dhe megjithëse krahu neoizolues i Partisë Republikane në Kongres mund të jetë relativisht i qetë për momentin, ai gëzon mbështetje të fortë në bazën e Partisë dhe ka të ngjarë të ripohojë veten pasi sanksionet e udhëhequra nga perëndimi kundër Rusisë dëmtojnë konsumatorët amerikanë.

Duke pasur parasysh potencialin që populizmi joliberal i SHBA-së të rikthehet, Administrata Biden duhet urgjentisht të vazhdojë avancimin e agjendës së saj të brendshme. Financimi i infrastrukturës, arsimit, teknologjisë, kujdesit shëndetësor dhe investimeve të tjera ofron mënyrën më të mirë për të zbutur pakënaqësinë e elektoratit dhe për të ringjallur qendrën e sëmurë politike të vendit.

Evropa, gjithashtu, duhet të vëzhgojë me vëmendje frontin e saj të brendshëm, pasi fokusohet në reagimin e saj ndaj luftës në Ukrainë. Ndërsa qendra politike e Evropës ka mbetur më e fortë se ajo e Amerikës dhe BE-ja ka treguar unitet mbresëlënës përballë agresionit rus, tendosjet e kohezionit evropian fshihen vetëm nën sipërfaqe.

Mirëpritja madhështore e Evropës për refugjatët ukrainas mund të shkaktojë reagime të brendshme, ndërsa kostot rriten dhe perspektiva e zhvendosjes së përhershme afrohet. Heqja e BE-së nga karburantet fosile ruse do të kërkojë investime të konsiderueshme dhe mund të çojë në çmime edhe më të larta të energjisë, duke penguar potencialisht rimëkëmbjen ekonomike të Evropës nga pandemia COVID-19. Dhe ndërsa Polonia dhe Hungaria janë tani shtete të vijës së parë që meritojnë mbështetjen e aleatëve, të dyja ende sundohen nga qeveri joliberale, që kërcënojnë vlerat thelbësore evropiane; ato nuk duhet të lihen nga grepi.

Evropianët, si amerikanët, duhet të vazhdojnë të punojnë shumë për rinovimin e brendshëm. Ristrukturimi dhe investimet ekonomike, reforma e politikës së imigracionit dhe kontrollit të kufijve, si dhe bashkimi më i madh i sovranitetit në politikën e jashtme dhe të mbrojtjes mund të ndihmojnë në konsolidimin e solidaritetit dhe legjitimitetit demokratik të BE-së.

Sulmi brutal i Putinit ndaj Ukrainës ka ndihmuar në ringjalljen e Perëndimit. Por kërcënimet e brendshme për demokracinë liberale që ishin në qendër para luftës ende kërkojnë vëmendje urgjente, edhe në mes të përpjekjeve të forta për të mposhtur përpjekjen e Rusisë për të nënshtruar fqinjin e saj. Do të ishte tragjikisht ironike nëse Perëndimi arrin ta kthejë lojën e Putinit në Ukrainë në një disfatë të madhe, vetëm që demokracitë e tij liberale t'i nënshtrohen armikut brenda.

(Charles A. Kupchan, anëtar i lartë në Këshillin për Marrëdhëniet me Jashtë, është profesor i Çështjeve Ndërkombëtare në Universitetin Georgetown dhe autor i Isolationism: A History of America’s Efforts to Shield Itself from the World (Oxford University Press, 2020). Komenti është shkruar për rrjetin botëror të gazetarisë, “Project Syndicate”, pjesë e të cilit është edhe “Koha Ditore”.)