Mund të themi përfundimisht se një asteroid shumë i madh kaloi pranë Tokës pak kohë më parë. Rreth madhësisë së një minibusi, guri hapësinor, i njohur si 2023 BU, ka kaluar mbi majën jugore të Amerikës së Jugut.
Me një afrim më të afërt prej 3.600 km, tashmë po llogaritet si rrezik që ka kaluar.
Ky rast ilustron se si ka ende asteroide me përmasa të konsiderueshme që qëndrojnë pranë Tokës e që mbeten për t’u zbuluar.
Asteroidi i fundit u kap javën e kaluar nga astronomi amator, Gennadiy Borisov, i cili operon nga Nauchnyi në Krime, gadishulli që Rusia mori nga Ukraina në vitin 2014.
Vëzhgimet vijuese kanë përmirësuar atë që dimë për madhësinë e 2023 BU dhe, më e rëndësishmja, orbitën e tij.
Kjo është mënyra se si astronomët mund të ishin kaq të sigurt se do ta humbiste planetin, edhe pse hyri brenda harkut të zënë nga satelitët e telekomunikacionit në botë, të cilët ndodhen 36.000 km mbi ne.
Shanset për të goditur një satelit janë shumë, shumë të vogla.
Edhe nëse 2023 BU do të kishte qenë në një kurs përplasjeje të drejtpërdrejtë, do të kishte luftuar që të shkaktonte sa më shumë dëme.
Me një madhësi të vlerësuar prej 3.5 deri në 8.5 metra të gjerë, shkëmbi ka të ngjarë të jetë shpërbërë lart në atmosferë. Megjithatë, do të kishte prodhuar një top zjarri spektakolar.
Për krahasim, meteori i famshëm Chelyabinsk që hyri në atmosferën e Tokës mbi Rusinë jugore në vitin 2013 ishte një objekt afërsisht 20 m i gjerë. Ai prodhoi një valë tronditëse që mund thyente dritaret në tokë.
Shkencëtarët në agjencinë amerikane të hapësirës NASA kanë njoftuar se orbita e 2023 BU rreth Diellit është modifikuar nga takimi i tij me tokën.
Graviteti i planetit tonë e tërhoqi atë dhe rregulloi rrugën e tij nëpër hapësirë.
“Përpara se të takonte Tokën, orbita e asteroidit rreth Diellit ishte afërsisht rrethore, duke përafruar orbitën e Tokës, duke marrë 359 ditë për të përfunduar orbitën e tij rreth Diellit”, ka thënë agjencia në një deklaratë.
“Pas takimit të tij, orbita e asteroidit do të jetë më e zgjatur, duke e zhvendosur atë rreth gjysmës së rrugës midis orbitave të tokës dhe marsit në pikën e tij më të largët nga dielli. Më pas asteroidi do të përfundojë një orbitë çdo 425 ditë”.
Po bëhet një përpjekje e madhe për të gjetur asteroidet shumë më të mëdha që me të vërtetë mund të dëmtojnë nëse do ta godasin tokën.
“Përbindëshat” e vërtetë atje, si shkëmbi 12 km i gjerë që i ka zhdukur dinozaurët, ka të ngjarë që tashmë të jenë zbuluar të gjithë dhe nuk janë shkak për shqetësim.
Statistikat tregojnë se ndoshta vetëm rreth 40% e këtyre asteroideve janë parë dhe vlerësuar për të përcaktuar nivelin e kërcënimit që mund të paraqesin.
Objekte të tilla do të shkaktonin shkatërrim në shkallë të qytetit nëse do të preknin tokën.
Prof. Don Pollacco nga Universiteti i Warwick nga Mbretëria e Bashkuar ka sqaruar për se “ka ende asteroide që kalojnë orbitën e tokës në pritje për t'u zbuluar”.
“2023 BU është objekt i zbuluar së fundmi, gjoja madhësia e një autobusi të vogël, i cili duhet të ketë kaluar pranë tokës mijëra herë më parë. Këtë herë ai kalon vetëm 2200 milje nga Toka - vetëm 1% e distancës deri në hënë.
“Në varësi të asaj që përbëhet nga 2023 BU, nuk ka gjasa të arrijë ndonjëherë në sipërfaqen e Tokës, por në vend të kësaj të digjet në atmosferë si një top zjarri i shkëlqyeshëm - më i shndritshëm se një hënë e plotë.
“Sidoqoftë, ka shumë të ngjarë që ka shumë asteroide atje që mbeten të pazbuluar që mund të depërtojnë në atmosferë dhe të godasin sipërfaqen për të shkaktuar dëme të konsiderueshme - në të vërtetë shumë shkencëtarë mendojnë se mund të jetë për shkak të një ngjarje të tillë.
Përktheu: Blerta Haxhiu
