E ardhmja e demokracisë, vendimtare te votuesit amerikanë

Shqetësimet për demokracinë u ndanë nga anëtarët e të dyja partive kryesore, por për arsye të ndryshme: vetëm rreth një e treta e republikanëve besojnë se Bideni u zgjodh në mënyrë legjitime, sipas sondazhit të AP VoteCast, duke treguar se sa gjerësisht kanë depërtuar pretendimet e vazhdueshme të rreme të Trumpit për zgjedhjet e partisë së tij.

Votimet e kësaj jave kishin një kandidat të pazakontë - demokracinë amerikane. Dy vjet pas sulmeve të pamëshirshme ndaj traditave demokratike nga ish-presidenti Donald Trump dhe aleatët e tij e lanë të ardhmen e vendit në dyshim dhe votuesit kanë reaguar.

Shumë nga kandidatët që mbështetën gënjeshtrën se Trumpi fitoi zgjedhjet e vitit 2020, humbën garat që mund t'i kishin vënë ata në pozitë për të ndikuar në zgjedhjet e ardhshme. Por kushtet që kërcënuan rënien e demokracisë mbeten dhe amerikanët i shohin ato nga këndvështrime shumë të ndryshme, në varësi të politikës së tyre.

Në New Hampshire, votuesit rizgjodhën guvernatorin republikan Chris Sununu për mandatin e katërt, por refuzuan tre kandidatë për kongres, të cilët ose u miratuan nga Trumpi ose u rreshtuan me ish-presidentin. Në vend të kësaj, votuesit i kthyen në Washington zyrtarët demokratë.

Bill Greiner, pronar restoranti dhe themelues i një banke në komunitet, ka thënë se kandidatët e Trumpit fituan zgjedhjet e tyre paraprake republikane duke "zotëruar korsinë e çmendurisë" dhe më pas siguruan një skenarë të lehtë për demokratët në zgjedhjet e përgjithshme.

Kthesa e republikanëve

Greiner, republikan, ka thënë se në vitet e kaluara ka përcjellë me vëmendje garën e kandidatëve republikanë, por të preferuarit e tij humbën zgjedhjet paraprake. Ai nuk mund të votonte për kandidatët që vazhduan të mohonin legjitimitetin e zgjedhjeve presidenciale të vitit 2020.

“Zgjedhjet nuk u vodhën, dhe kushdo që udhëheq dhe përfundon me të qenët mohues i zgjedhjeve nuk do të bëjë mirë”, ka thënë ai. "Unë mendoj se kjo pikë u vërtetua me pikëçuditje".

Në prag të zgjedhjeve afatmesme, presidenti Joe Biden vuri në qendër të vëmendjes kërcënimet ndaj demokracisë amerikane, megjithëse kritikët sugjeruan se ishte dredhi për të larguar vëmendjen nga vlerësimet e tij të dobëta të përkrahjes dhe shqetësimet e votuesve për ekonominë.

Të enjten, Bideni ka thënë se parimet thelbësore të kombit kishin mbijetuar: “Kishte shumë shqetësime nëse demokracia do ta përballonte testin. Dhe u bë!”

Dita e zgjedhjeve tregoi se Bideni nuk ishte i vetëm në ankthin e tij: 44% e votuesve thanë se e ardhmja e demokracisë ishte në mendimin e tyre kryesor, sipas AP VoteCast, anketë e gjerë me më shumë se 94 mijë votues në mbarë SHBA-në. Kjo përfshinte rreth 56% të demokratëve dhe 34% të republikanëve.

Por në mesin e republikanëve, ata që identifikohen si pjesë e lëvizjes “T’ia kthejmë namin Amerikës” të Donald Trumpit, kishin më shumë gjasa se të tjerët të thonë se e ardhmja e demokracisë ishte faktori kryesor kur votonin, 37% me 28%.

Shqetësimet për demokracinë u ndanë nga anëtarët e të dy partive kryesore, por për arsye të ndryshme: vetëm rreth një e treta e republikanëve besojnë se Bideni u zgjodh në mënyrë legjitime, sipas sondazhit të AP VoteCast, duke treguar se sa gjerësisht kanë depërtuar pretendimet e vazhdueshme të rreme të Trumpit për zgjedhjet e partisë së tij.

Demokratët, ndërkohë, besonin se përhapja e gënjeshtrave zgjedhore dhe numri i kandidatëve republikanë që i përsërisnin ato ishin një sulm mbi themelet e demokracisë.

Disa nga kandidatët më të zëshëm që mohuan rezultatet e zgjedhjeve presidenciale të vitit 2020 përfunduan duke humbur garat për poste mbarëkombëtare që luajnë njëfarë roli në mbikëqyrjen e zgjedhjeve.

Trumpi dhe mbështetësit e tij synuan garat për sekretarin e Shtetit, zyra që mbikëqyr votimin në shumicën e shteteve, pasi nuk ishin në gjendje të përmbysnin rezultatet e zgjedhjeve të vitit 2020 në nivel shtetëror.

Sondazhi i AP VoteCast tregoi gjithashtu efektin që pretendimet e rreme kanë pasur në mënyrën se si amerikanët e shohin sigurinë e zgjedhjeve. Ai zbuloi se republikanët e MAGA kishin më shumë gjasa të kishin mungesë besimi në votimin afatmesëm - rreth gjysma e republikanëve të Trumpit në përgjithësi nuk ishin të sigurt se vota do të numërohej me saktësi, por vetëm 3 në 10 nga homologët e tyre jo-MAGA kishin këto shqetësime.

Nuk pati asnjë mashtrim të përhapur në zgjedhjet e vitit 2020 ose ndonjë provë të besueshme se ai ishte i njollosur, siç konfirmohet nga zyrtarët e zgjedhjeve federale dhe shtetërore, analizave në shtetet vendimtare dhe vetë prokurori i përgjithshëm i Trumpit.

Akuzat e ish-presidentit për mashtrim u hodhën poshtë gjithashtu nga dhjetëra gjykata, duke përfshirë nga gjyqtarët që i emëroi vetë ai.

Teoritë konspirative

Megjithatë, teoritë e konspiracionit janë të thella. Ato ofruan terren pjellor për mbjelljen e mosbesimit kur problemet mjaft rutinë u shfaqën të martën në Detroit dhe Maricopa County, Arizona. Problemi u zgjidh lehtësisht, por jo përpara se të ngjallte akuza në mediat sociale, duke përfshirë postimet e Trumpit.

Kandidatja republikane për guvernator të Arizonës, Kari Lake, ngriti mundësinë e një aktiviteti të poshtër dhe ka thënë se nëse fiton, do të thërrasë një seancë speciale për të bërë ndryshime masive në ligjet zgjedhore të Arizonës.

Pyetjet për zgjedhjet ishin drejtpërdrejt në fletëvotim në disa shtete.

Në Nebraska, votuesit miratuan një propozim për ID-në e votuesve që lindi pas zgjedhjeve të vitit 2020 dhe pretendimeve të rreme për mashtrim. Votuesit e Michiganit miratuan një nismë të gjerë të mbështetur nga avokatë të të drejtave të votës. Ndër të tjera, do të zgjeronte opsionet e votimit të hershëm, do të kërkonte poste kthimi të financuara nga shteti dhe do të ofronte kuti për fletëvotimet në mungesë. Masa saktësoi gjithashtu se Bordi i Shqyrtuesve të Shtetit ka vetëm një detyrë "klerikale, jodiskrecionale" për të certifikuar rezultatet e zgjedhjeve.

Fitorja afatgjatë nuk duhet të shpallet, ka thënë Ron Daniels, kryetar i Institutit të Botës së Racës së Zezë të Shekullit 21: “Lëvizja nacionaliste e bardhë, supremaciste e bardhë, ‘T’ia kthejmë namin Amerikës’ është kontrolluar, por jo e mposhtur”.

Ai ka thënë se votuesit e zinj, veçanërisht, ishin të vetëdijshëm për atë që ishte në rrezik. Mohuesit e zgjedhjeve, të cilët potencialisht do të anulonin votat, ishin pjesë e një historie të gjatë përpjekjesh për të mohuar përfaqësimin e njerëzve, veçanërisht njerëzve me ngjyrë.

Rezultatet ishin “rrezikshmërisht të ngushta”, ka thënë Daniels. “Duhet të presim për të parë rezultatin përfundimtar”.

Sekretarja e Shtetit e Michiganit, Jocelyn Benson, një demokrate që fitoi rizgjedhjen kundër një kandidati që ka përsëritur gënjeshtrat e Trumpit të vitit 2020, tha se ajo ishte e zemëruar kur shihte koncesion nga kandidatët që kishin refuzuar më parë të pranonin se fitorja e Bidenit ishte legjitime ose që përsëritën gënjeshtrat zgjedhore të Trumpit.

Midis tyre ishte kandidati republikan i Minnesotas për guvernator, Scott Jensen, i cili humbi nga guvernatori aktual demokrat.

“Tim Walz është guvernator edhe për katër vite të tjera”, u tha ai mbështetësve. “Republikanë, thënë sinqerisht, ne nuk patëm një valë të kuqe. Ishte një valë blu. Dhe ne duhet të ndalemi, duhet të rikalibrojmë. Duhet të pyesim veten: ‘Dakord, çfarë mund të mësojmë nga kjo? Çfarë mund të bëjmë më mirë?”

Jenna Ellis, këshilltare e lartë ligjore për kandidatin republikan për guvernator në Pensilvani, Doug Mastriano, tha në podkastin e saj: “Nuk ka shqetësime të tilla që kishim në vitin 2020. Nuk mund të themi thjesht: “O zot, gjithçka është vjedhur. "Kjo është qesharake për këto zgjedhje".

Fakti se disa prej përkrahësve të Trumpit e kanë pranuar humbjen, mund të ndihmojnë që të rivendosen normat e procesit demokratik që ishin shkelur nga Trumpi”, ka thënë historiani, Matthew Delmont.

Pyetja tani është nëse demokracia është e sigurt, apo thjesht e sigurt sot, ka thënë ai.

Përktheu: Forca Jashari