Pritja te rrënojat për t’i kërkuar apo për t’u thënë lamtumirë më të dashurve
Të afërm dhe miq të familjes Dagli janë mbledhur përreth zjarrit teksa ekipet e shpëtimit po kërkojnë anëtarët e familjes që ende janë nën rrënojat e ndërtesave të shkatërruara nga tërmeti në Antakya të Turqisë
Yakisikli, kuzhinier i pensionuar, ishte i afërt me nënën. Jetonte në apartamentin nën të. Ai ndodhej në shtëpi në momentin e tërmetit. “Ishim në katin e tretë dhe e pamë veten në tokë”, ka thënë ai. Apartamenti i nënës ishte në katin e dytë, por u varros.
Hamid Yakisikli ka pritur para gërmadhave të asaj që para pak javësh ishte shtëpia e tij, të cilën e bëri rrafsh me tokë tërmeti apokaliptik në qytetin Antakya. Ai dhe dy vëllezërit u kanë bërë ballë të ftohtit të madh, me xhaketa të trasha dhe kapele prej leshi, duke pritur që ekipet e shpëtimit të nxjerrin trupin e nënës së tyre, Fatmas, nga rrënojat e shtëpisë.
Që prej tërmetit të 6 shkurtit që tronditi Turqinë dhe Sirinë, të mbijetuarit janë mbledhur jashtë shtëpive dhe apartamenteve të shkatërruara. Refuzojnë të largohen.
Qindra ndërtesa janë kthyer në rrënoja dhe rrugët historike të qendrës së Antakyas janë bllokuar nga gjësende dhe mobilie, duke e ndarë qytetin në dysh. Është tërmeti më vdekjeprurës në historinë moderne të Turqisë.
Më shumë se 2 milionë njerëz kanë ikur nga zona e katastrofës në Turqi, ka njoftuar Qeveria. Mirëpo në qytetin më të goditur nga tërmeti, qindra njerëz janë në pritje. Në çdo kënd, ka njerëz të grumbulluar para rrënojave. Luten për bashkëshorte, motër, djalë, ose shok.
Yakisikli, kuzhinier i pensionuar, ishte i afërt me nënën. Jetonte në apartamentin nën të. Ai ndodhej në shtëpi në momentin e tërmetit. “Ishim në katin e tretë dhe e pamë veten në tokë”, ka thënë ai. Apartamenti i nënës ishte në katin e dytë, por u varros në nëntokë.
Yakisikli dhe vëllezërit tentuan të ngjiteshin në rrënoja në kërkim të nënës. Njëri prej tyre ka parë kokën e saj nën rrënoja – ishte pajetë, e shtrirë përmbys.
Me pamundësi për të liruar trupin e saj, ata nisën pritjen e gjatë.
“Nuk kam paqe në mendje pa varrosur atë”, ka thënë Yakisikli teksa shikonte ekskavatorin duke gërmuar në ndërtesën tjetër.
Yakisiklit kanë bërë gjumë vetëm atëherë kur ekskavatorët kanë ndalur së punuari. Janë në një tendë në shkollën e braktisur afër shtëpisë së rrënuar. Nuk ka ujë, energji elektrike apo tualet.
“Nuk do të ndihemi mirë po të largoheshim. Duhet ta gjejmë dhe ta varrosim. Pastaj e shohim se çfarë do të bëjmë”, ka thënë ai.
Vëllezërit Yakisikli gjejnë paqen nën shoqërinë e njëri-tjetrit. Herë pas herë qeshin. Kalojnë orët duke treguar për udhëtimet e tyre.
Shumë prej njerëzve janë duke pritur për mrekulli në ditën kur janë konfirmuar më shumë se 41 mijë të vdekur nga tërmeti në Turqi dhe Siri.
Të mërkurën, Abdulrizak Dagli dhe bashkëshortja lexonin Kuranin teksa ngrinin duart drejt qiellit. Prisnin për ekipet e shpëtimit që të nxjerrin të birin, nusen e tij dhe nipin. Mbesa njëvjeçare është nxjerrë e gjallë nga rrënojat para pesë ditësh.
Të mbijetuar të tjerë kanë refuzuar të largohen për të ruajtur gjësendet e tyre të vlefshme dhe ato që u kanë mbetur. Shumë kërkojnë dokumentet me shpresën se do të rinisin jetën që e dinin; të tjetër vetëm për t’i mbajtur kujtim.
“Nuk mund të largohemi nga shtëpia”, ka thënë Gulsen Donmez, e mbijetuar e tërmetit. Ishte larguar para disa ditësh, por është ngutur që të kthehet. “Ka shumë hajna që po marrin gjësendet nga shtëpitë. Vendosëm të rrinim dhe ta kontrollojmë gjatë gjithë kohës”, ka shtuar ajo.
Donmez, bashkëshorti i saj dhe tre fëmijët kanë fjetur në park, pastaj në një kioskë me qëllim që t’i rezistojnë të ftohtit të madh.
Ajo mban duart para një zjarri që kanë ndezur. Pa tualete publike, ajo liron veten në qiellin e hapur.
Ajo ka thënë se do të priste për aq kohë sa duhet për të hyrë në shtëpinë e saj dhe për të marrë atë që mundet. Ndërkohë, ka aplikuar për një tendë nga Qeveria. Vendosja në një të tillë do ta bënte më të lehtë qasjen në ndihmë të organizuar dhe fillimin e kërkimit të kompensimit.
Por kjo pritje mund të jetë e gjatë përderisa Turqia përpiqet të sigurojë strehim për qindra mijëra të pastrehë.
Të mërkurën, vullnetarët shpërndanë ushqime të ngrohta dhe komplete higjienike. Punonjësit e bashkisë pastruan rrugët, shumica me çarje të mëdha që gjarpëronin nëpër asfalt.
Njerëzit kanë ngritur tenda në hapësira të ndryshme, parqe apo shkolla. Disa banorë flinin në makina të parkuara pranë shtëpive të tyre.
Enise Karaali, 69 vjeç, dhe djali i saj, Haydar, kanë kaluar disa net në makinë jashtë ish-zyrës së tyre të pasurive të paluajtshme, të shtypur nga mbeturinat, dhe të tjerë në një tendë pranë shtëpisë së tyre.
“Kam jetuar shumë mirë. Kam humbur një jetë të mirë tani për të jetuar në një makinë ose një tendë”, ka thënë Enise Karaali, duke mbajtur në dorë një tas me makarona të ofruara nga vullnetarët teksa kujtonte tryezën e dhomës së ngrënies dhe shtëpinë me një kopsht.
Në zyrat e tij, Haydar Karaali kishte letra që vërtetonin se njerëzit i kishin borxh rreth 100,000 dollarë. Ai nuk do të largohet para se t'i nxjerrë nga nën rrënoja.
“Ne do te presim. Ne do të vazhdojmë të shkojmë e të vijmë”, ka thënë Enise Karaali.
Tri gra duke pritur para rrënojave të shtëpive dhe po presin që të nxirren trupat e më të dashurve të tyre në qytetin Antakya të Turqisë
Disa blloqe më tutje, argjendari Jan Estefan dhe gruaja e tij përdorën një pirun kopshti dhe duart e tyre për të shoshitur rrënojat. Ai dhe familja e tij dolën të padëmtuar, por biznesi i tyre, duke përfshirë argjendin e tij dhe koleksionin e monedhave të lashta, u varrosën.
Ai u kërkoi shpëtimtarëve që t'i vendosnin rrënojat në një vend ku ai mund t'i shoshit pa ndërprerë punën e tyre dhe ai po gërmonte nëpër grumbullin që ata bënë pranë dyqanit të tij.
“Ne duhet ta bëjmë këtë nëse duam të jetojmë pa u mbështetur tek askush”, ka thënë Estefan, ndërsa u përkul për të inspektuar një objekt që shkëlqente në papastërti. Ai zgjodhi një monedhë të vjetër siriane dhe e futi në një qese të vogël letre që mbante gruaja e tij.
Për vëllezërit Yakisikli pritja vazhdoi për afro 230 orë, kur më në fund Fatma Yakisikli u nxor nga rrënojat. Tani, ata mund të varrosin nënën e tyre dhe duke u përpjekur të vazhdojnë.
“Nuk ka më jetë këtu. Antakia është shkatërruar”, ka thënë ai. “Mund të ketë 100,000 funerale”. (Përgatiti: Gent Mehmeti)
