Në kulmin e saj, afërsisht 9 milionë vende pune ishin humbur në Recesionin e Madh, krahasuar me 22 milionë vende pune të humbura për shkak të koronavirusit. Një vit pasi filloi pandemia, gati 10 milionë vende pune në SHBA mbeten të humbura, më shumë se 20 milionë fëmijë janë jashtë shkollës, gjysmë milioni amerikanë kanë vdekur dhe afërsisht 100 mijë biznese janë mbyllur përgjithmonë
New York, 28 shkurt (AP) – Kur sistemi financiar i Shteteve të Bashkuara ishte në prag të kolapsit, të gjithë, përveç tre republikanëve, votuan kundër paketës masive stimuluese, e krijuar për t’i mbrojtur miliona amerikanë nga kolapsi financiar.
Ishte fillimi i vitit 2009, vetëm disa javë pasi Joe Biden u betua si zëvendëspresident dhe votimi shënoi fillimin e një epoke të re të bllokimit në Kongres. Dhe për republikanët, që dolën nga disa zgjedhje katastrofike, ishte hapi i parë i rikthimit në pushtetin politik.
Demokratët votuan vetëm për ta stabilizuar ekonominë. Dy vjet më vonë, një parti republikane e unifikuar vetëm nga kundërshtimi i saj i palëkundur ndaj presidencës së Barak Obamës kapi shumicën e Dhomës.
Tani, vetëm disa javë prej kur ka nisur presidenca e Bidenit, partia republikane është duke vënë bast se do të përsëritet historia.
Herët në mëngjesin e së shtunës, 210 republikanë të Shtëpisë së Bardhë iu bashkuan dy demokratëve, duke votuar kundër një pakete të lehtësimit të pandemisë prej 1.9 trilionë dollarësh, e cila do të dërgonte çeqe prej 1,400 dollarësh te shumica e amerikanëve dhe miliarda më shumë për të ndihmuar për hapjen e shkollave, ringjalljen e bizneseve në vështirësi dhe sigurimin e mbështetjes financiare për shtetet dhe qeveritë lokale.
Republikanët e Senatit pritet të kundërshtojnë një masë të ngjashme në javët e ardhshme, duke argumentuar se ligji nuk është përqendruar mjaftueshëm në pandeminë. Por, me një mbështetje gati unanime të demokratëve, mund të bëhet ligj.
Është ende shumë herët që të parashikohen pasojat politike nga lufta e parë e madhe legjislative e epokës së Bidenit. Por, përderisa vendi përpiqet të rimëkëmbet nga krizat më të këqija shëndetësore dhe financiare, strategët në të dy partitë bien dakord se është e rrezikshme për republikanët që të supozojnë se lojërat e 2009-s do t’i çojnë këtë herë drejt të njëjtit sukses në kutitë e votimit.
Taktika e gabuar
“Mendoj se leximi i gabuar i republikanëve këtu është se është e njëjta gjë, ose se ata thjesht mund ta kundërshtojnë atë dhe nuk ka asnjë pasojë”, tha John Anzalone, udhëheqësi i sondazheve të fushatës së Bidenit. “Është tjetër botë tani”.
Anketuesi veteran republikan, Frank Luntz, tha se republikanët tani mbajnë barrën e artikulimit të qartë të kundërshtimit të tyre – një detyrë që është vështirësuar më shumë nga shpërqendrimi i luftës së profilit të lartë të ish-presidentit Donald Trump kundër qeverisë republikane.
“Përcaktuesi i legjislacionit e fiton këtë betejë”, tha Luntz. “Kjo mund të jetë vota më e rëndësishme e vitit 2021”.
Ka arsye për të besuar se politika ka ndryshuar qëkurse republikanët u bashkuan për herë të fundit kundër një pakete stimuluese gjithëpërfshirëse, jo më e rëndësishmja prej të cilave është prania e madhe e Trumpit në parti.
Në të njëjtën kohë, shkalla e shkatërrimit dhe përçarjes ekonomike është krijuar nga kurora e pandemisë së koronavirusit sesa nga kriza financiare e vitit 2008. Në kulmin e saj, afërsisht 9 milionë vende pune ishin humbur në Recesionin e Madh, krahasuar me 22 milionë vende pune të humbura për shkak të koronavirusit. Një vit pasi filloi pandemia, gati 10 milionë vende pune në SHBA mbeten të humbura, më shumë se 20 milionë fëmijë janë jashtë shkollës, gjysmë milioni amerikanë kanë vdekur dhe afërsisht 100,000 biznese janë mbyllur përgjithmonë.
Sondazhet sugjerojnë se një shumicë dërrmuese e votuesve – përfshirë një numër të konsiderueshëm republikanësh – e mbështesin planin e ndihmës së demokratëve për pandeminë. Dhe komuniteti i biznesit, së bashku me udhëheqësit shtetërorë dhe lokalë në të dy partitë, po thërrasin për ndihmë.
Të gjithë bashkë
Në prag të votimit të Dhomës, kryetari i qytetit të Oklahomas, David Holt, iu bashkua 31 kryetarëve të tjerë republikanë në një letër, ku i inkurajojnë udhëheqësit nga të dyja partitë që ta miratojnë paketën.
“Pjesa kryesore e projektligjit që lidhet me qytetet është shumë e nevojshme", ka thënë Holt për Associated Press, duke i përmendur shkurtimet e lidhura me pandeminë në policinë dhe departamentet e zjarrfikësve të qytetit të tij.
“Unë nuk njoh ndonjë shtet të kaltër ose të kuq, ose qytet të kaltër ose të kuq, që nuk ka mungesë të të ardhurave për shkak të pasojave të COVID-19”.
Në një shtet tjetër republikan, guvernatori i West Virginias, Jim Justice, gjithashtu u prish me republikanët e Washingtonit dhe tha që Kongresi duhet "të bëjë gjithçka ose të shkojë në shtëpi" rreth paketës së re të stimulimit.
“Jemi përpjekur të harxhojmë pak, pasi ishte me të vërtetë e nevojshme për të arritur në majën e malit”, u tha guvernatori republikan gazetarëve gjatë një konference për koronavirusin të premten. "Shumë njerëz në të gjithë vendin janë vërtet duke u dëmtuar”.
Megjithatë, asnjë republikan në Washington nuk votoi të shtunën për ta mbështetur paketën gjithëpërfshirëse të stimulimit prej 1.9 trilionë dollarësh.
Përfaqësuesit e moderuar e demokratikë Jared Golden nga Maine dhe Kurt Schrader nga Oregon ishin të vetmit ligjvënës që i kaluan vijat e partisë, duke iu bashkuar 210 republikanëve për të votuar kundër legjislacionit që kaloi përfundimisht 219-212.
“Këneta është kthyer”, tha udhëheqësi i Minoritetit të Dhomës, Kevin McCarthy, pak para votimit përfundimtar, duke dënuar ato që ai i quajti “mbeturina jo-COVID” të jashtëzakonshme dhe “shpëtim të shtetit të kaltër”.
“Shumica e shteteve nuk janë në ankth financiar”, tha McCarthy.
Dhoma e Tregtisë e SHBA-së, tradicionalisht një aleate republikane, nuk pranoi ta mbështesë ose ta kundërshtojë pozicionin republikan. Neil Bradley, nënkryetari ekzekutiv i Dhomës dhe zyrtari kryesor i politikave, tha se ka nevojë për një paketë shpëtimi, që ka "synime, është në kohë dhe e përkohshme".
"Ka shumë arsye për ta pëlqyer planin", tha Bradley për AP. "Por, ka edhe një tërësi elementësh që dështojnë në testin e synimit, kohës dhe të përkohshmes".
Dhoma, sikurse republikanët e Kongresit, i kundërshton përpjekjet e demokratëve për ta rritur pagën minimale federale në 15 dollarë në orë deri në vitin 2025 nga gjendja e saj aktuale që është 7,25 dollarë. Parlamenti i Senatit vendosi të enjten se përparësia progresive nuk mund të përfshihej në versionin e projektligjit nga Senati, megjithëse udhëheqësi i shumicës së Senatit, Chuck Schumer, po shqyrton një dispozitë që do t’i penalizonte kompanitë e mëdha që nuk i paguajnë punëtorët të paktën 15 dollarë në orë.
Përplasjet e brendshme
Pavarësisht nëse përfshihet parashikimi i pagës minimale, republikanët e Senatit pritet ta kundërshtojnë paketën përfundimtare.
Gjersa mund të ketë pasoja politike nga strategjia e partisë në zgjedhjet afatmesme të vitit të ardhshëm, zyrtarët republikanë e pranojnë privatisht se janë më të shqetësuar për grindjen e ashpër brendapartiake nga Trumpi dhe besnikët e tij kundër republikanëve kryesorë të institucioneve të tilla, si udhëheqësi i pakicës së Senatit, Mitch McConnell, dhe republikania Liz Cheney nga Wyoming.
Kjo ndarje është duke u zhvilluar këtë fundjavë në Konferencën e Veprimit Politik Konservator në Orlando, Florida, ku vetë Trumpi pritet ta sulmojë krijimin e partisë së tij të dielën, pasi rikthehet në skenën publike për herë të parë që nga largimi nga Shtëpia e Bardhë.
Senatori i Arkansas, Tom Cotton, një tjetër folës i Konferencës, tha se uniteti i partisë është kryesor për të ecur përpara.
“Mendoj se republikanët duhet ta pranojnë se ajo që na bashkon tani është agjenda e majtë e administratës Biden–Harris”, tha Cotton për AP. "Sa më shumë që të përqendrohemi në atë që ata po përpiqen të arrijnë në Kongres dhe përmes veprimeve ekzekutive të presidentit, aq më të bashkuar do të jemi dhe më shumë do ta tërheqim opinionin publik në drejtimin tonë".
Amerikanët për Prosperitet, një fuqi politike konservatore, gjithashtu e kundërshtojnë paketën e mbështetur nga demokratët, por presidenti i saj, Tim Phillips, thotë se është e paqartë nëse strategjia e Partisë Republikane do të jetë e mjaftueshme për ta bashkuar Partinë Republikane, që është goxha e copëtuar.
"Më duket sikur është viti 2009, që bashkoi grupin parlamentar republikan dhe bazën e aktivistëve në një mënyrë që ndoshta asgjë tjetër nuk mund ta kishte bërë", tha Phillips. "U shërbeu atyre mirë në vitin 2009. Pyes veten nëse kjo gjë do të ndodhë kësaj radhe".
