Zyra Kombëtare e Auditorit ka gjetur dhjetëra shkelje të kryera nga Komuna e Prishtinës në vitin 2024. Raporti i Auditimit për Pasqyrat Financiare Vjetore të Komunës së Prishtinës, i cili pritet të publikohet javën tjetër, ka specifikuar raste kur ky institucion ka bërë ndryshime në kushte të kontratave pa aprovimet e duhura, nuk ka lidhur kontrata në bazë të procedurave adekuate të prokurimit, ka hyrë në obligime pa mbulesë buxhetore, ka lëshuar leje ndërtimi pas fillimit të procedurave tenderuese e ka paguar miliona euro paradhënie kundërligjshëm.
ZKA-ja ka gjetur po ashtu se në vitin e shkuar për ekzekutimin e vendimeve gjyqësore janë shpenzuar mbi 3.5 milionë euro, prej të cilave 1.07 milionë për kamata dhe shpenzime përmbarimore e 2.4 për borxhin kryesor.
Gjetjet e ZKA-së:
- Janë vërejtur parregullsi në menaxhimin e subvencioneve për kopshtin publiko privat.
- Komuna në tri (3) raste nuk kishte lidhur kontratën në bazë të procedurave adekuate të prokurimit.
- Në një (1) rast, Komuna kishte hyrë në obligime kontraktuale pa mbulesë të mjaftueshme buxhetore në shumën prej 1,398,964€.
- Në dy (2) raste, lejet e ndërtimit janë lëshuar pas fillimit të procedurave të prokurimit dhe pas nënshkrimit të kontratave.
- Vlera prej 5,200,000€ është paguar në formë të paradhënies në kundërshtim me Ligjin e prokurimit publik dhe Ligjin e buxhetit.
- Komuna kishte lidhur kontratë të re në vlerë prej 1,200,000€ për shërbime të projektimit pavarësisht ekzistencës së kontratës aktuale për shërbime të ngjajshme.
- Në tri (3) raste kemi hasur në dobësi gjatë menaxhimit të kontratave "Në shtëpi".
- Në 31 raste të pagesave në vlerë 4,382,079€ nuk ishin respektuar hapat e përcaktuara për procedim të pagesave, pasi që urdhërblerjet ishin procesuar pas pranimit të faturës dhe në pagesa në vlerë 3,172,852€ zotimet ishin hartuar dhe nënshkruar pas pranimit të faturës.
- Në tri (3) procedura të prokurimit, operatorët ekonomik të përzgjedhur si fitues, ishin të papërgjegjshëm.
- Në 17 pagesa të investimeve kapitale, me vlerë totale 3,400,807€ janë bërë ndryshimet në shumat e ndara buxhetore të projekteve kapitale pa aprovim të Kuvendit Komunal.
- Në nëntë (9) kontrata kishte vonesa në realizimin e punimeve.
- Në dhjetë (10) kontrata për punë, ka pasur rritje të sasive në pozicione, pa marrë aprovimet e duhura.
- Në tri (3) kontrata publike kornizë me çmime për njësi, vlera e shpenzuar e një kategorie të caktuar, ka tejkaluar vlerën e lejuar për shpenzim sipas peshimit.
- Në 12 pagesa me vlerë të përgjithshme prej 1,143,191€ kemi vërejtur se faturat ishin vonuar për pagesë, përtej afatit ligjor prej 30 ditësh.
- Komuna ka ndarë subvencion për një (1) OJQ në fushën e sportit në vlerë prej 50,000€, pa shpallur thirrje publike dhe pa lidhur marrëveshje me përfituesin.
Pos këtyre gjetjeve, janë edhe dy tenderë ai për ndërtimin e “ishullit urban” Arbëri – Pallati i Rinisë me vlerë 6.5 milionësh dhe ndërtimin e thertores publike mbi 2.8 milionë euro, që nuk janë testuar për shkak se janë në hetime nga organet e drejtësisë.
Për gjetjet veçmas, KOHA do të raportojë gjatë ditës.
Raporti i Auditorit ka rezultuar me 27 rekomandime, prej të cilave 12 janë të reja, 14 të përsëritura dhe një pjesërisht i përsëritur.
Sipas burimeve të KOHËS, raporti i auditimit për pasqyrat financiare vjetore të Komunës së Prishtinës i është dërguar Komunës së Prishtinës para dy muajsh. Ndërkohë kryetari Përparim Rama është pajtuar me gjetjet dhe i ka kthyer përgjigje ZKA-së në një letër konfirmimi më 29 maj.
KOHA ka dërguar pyetje të martën te Komuna e Prishtinës dhe Prokurori i Shtetit. Sapo të ketë përgjigje, artikulli do të përditësohet. Ndërsa ZKA-ja ka thënë se raporti ende nuk është publikuar. Ndërkohë në një sqarim të mëvonshëm ZKA-ja ka thënë se publikimi i raportit bëhet vetëm pas dorëzimit te subjekti i audituar dhe Kuvendi i Kosovës. Kjo zyrë ka thënë se publikimi i dokumenteve mbetet qëndrimi i vetëm zyrtar i tyre.
Auditori gjen se në Prishtinë tenderë morën operatorë të papërgjegjshëm
Komuna e Prishtinës ka përzgjedhur operatorë ekonomikë të papërgjegjshëm gjatë vlerësimit të ofertave në procedurat e prokurimit, ka gjetur Zyra Kombëtare e Auditorit për vitin 2024.
Në Raportin për Pasqyrat Financiare Vjetore për vitin 2024, thuhet se kjo ka ndodhur në të paktën tri raste.
Në njërin projekt, atë për Tulltoren, kontrata në vlerë prej 1.2 milionë eurosh kërkonte që secili anëtar i grupit të dëshmonte përvojën e punës pesë vjet si inxhinier i diplomuar i arkitekturës. E gjatë auditimit është vërejtur se kanë munguar referencat e përvojës së punës. Po ashtu është vënë re se gjatë intervistave komisioni i vlerësimit ka analizuar vetëm konceptin dhe jo tërë dokumentacionin e ofertës.
Rast tjetër ka qenë ndërtimi i rrugëve në lagjen Kodra e Trimave, në vlerë prej gati 600 mijë eurosh.
Operatori Ekonomik fitues, tek kërkesat mbi mundësitë teknike dhe profesionale, duhej të dëshmonte se ishte certifikuar me ISO 9001-2015.
Në raport thuhet se OE fituese në listën e certifikatave ISO kishte sjellë vetëm të anëtarit të katërt të konzorcimit, por jo edhe të anëtarëve të tjerë dhe anëtarit lider siç kërkohej.
Pos, kësaj për disa pozita kyçe si menaxher projekti, inxhinier ndërtimi, inxhinier gjeodezie dhe inxhinier hidroteknik, ku kërkohej përvoja profesionale e dëshmuar me kontratë pune, kishte dorëzuar vetëm referencat mbi përvojën e punës e jo kontratat.
E në rastin e tenderit për projektin “Renovime për Qendra të ndryshme Sociale në lagjet Kodra e Trimave, Tophane, Qafa, Aktash, Pejton, Ulpiana”, me vlerë 100 mijë euro, ishte kërkuar një kamion me kran dhe kiper me pesë bartëse minimum 2 tonë.
Operatori Ekonomik fitues kishte ofruar pajisje me qira, por numri i shasisë në marrëveshje nuk përputhej me atë në librezë, duke dëshmuar se mjeti nuk ishte ai që është kontraktuar, thuhet në raport.
Po ashtu kërkesa për një inxhinier elektronik me përvojë së paku 5 vjet pas diplomimit, nuk ishte dëshmuar në përputhje me specifikat e dosjes së tenderit.
Në raport thuhet se këto mangësi kanë ndodhur për shkak të një procesi të dobët të vlerësimit nga komisionet përkatëse dhe se mungonte kuptimi i qartë i kritereve të përcaktuara në dosjet e tenderit, interpretimi korrekt i tyre dhe aplikimi në përputhje me kërkesat sipas dosjes.
“Gjithashtu, u vërejt mungesë e kontrollit të brendshëm nga zyrtarët përgjegjës për të verifikuar përputhshmërinë e dokumentacionit dhe për të parandaluar nënshkrimin e raporteve të vlerësimit me gabime. Ndikimi Përzgjedhja e operatorëve ekonomikë që nuk i plotësojnë kriteret e përcaktuara mund të rezultojë në realizim me cilësi të dobët të kontratave publike, dëmtim të integritetit të procesit të prokurimit, mungesë sigurie për përmbushjen e detyrimeve të OE-ve, dhe humbje e mundësisë për tërheqjen e sigurisë së tenderit në rast të mos përmbushjes së kushteve kontraktuale”, thuhet në raport.
Në rekomandim thuhet se kryetari duhet të sigurojë forcimin e kontrolleve në fushën e prokurimit, në mënyrë që vlerësimi i ofertave të bëhet në pajtueshmëri të plotë me kërkesat e vendosura në dosjet e tenderit dhe në pajtueshmëri me kërkesat ligjore.
“Po ashtu, përmes zyrtarëve përgjegjës të sigurojë se anëtarët e komisioneve i kuptojnë detyrat dhe përgjegjësitë e tyre në angazhimet përkatëse, dhe në rast të gabimeve eventuale këto të evidentohen nga zyrtarët e prokurimit para nënshkrimit të raportit të vlerësimit”, thuhet në rekomandimi e ZKA-së në raport.
KOHA ka dërguar pyetje të martën te Komuna e Prishtinës dhe Prokurori i Shtetit. Sapo të ketë përgjigje, artikulli do të përditësohet. Ndërsa ZKA-ja ka thënë se raporti ende nuk është publikuar. Ndërkohë në një sqarim të mëvonshëm ZKA-ja ka thënë se publikimi i raportit bëhet vetëm pas dorëzimit te subjekti i audituar dhe Kuvendi i Kosovës. Kjo zyrë ka thënë se publikimi i dokumenteve mbetet qëndrimi i vetëm zyrtar i tyre.
Komuna pagoi zyrtarin që ishte transferuar në një tjetër institucion për 2 muaj nga 1,452€
Zyra Kombëtare e Auditorit ka gjetur se në Komunën e Prishtinës ka mungesë të dëshmive për vijueshmërinë e zyrtarëve në punë, pagesa për punë jashtë orari pa dëshmi se zyrtari ka kryer punë jashtë orarit si dhe pagesa për zyrtarë që nuk kanë vijuar punën për muaj të tërë.
Në Raportin për Pasqyrat Financiare Vjetore për vitin 2024, thuhet se nga mostrat e testuara gjatë auditimit për pagat dhe shtesat është evidentuar se në gjashtë raste nuk ishte e mundur të siguroheshin dëshmi për vijueshmërinë e zyrtarëve në punë.
Po ashtu thuhet se në katër (4) raste të kompensimeve për punë jashtë orarit, nuk ka pasur dëshmi për vijueshmërinë që vërteton kryerjen e punës jashtë orarit.
Në një nga këto raste, theksohet se është identifikuar një zyrtar që nuk ka figuruar fare në sistemin e hyrje/daljeve për muajin shtator 2024, ndërkohë që kishte një vendim për transfer tek një organizatë tjetër buxhetore të datës 01.09.2024.
Pavarësisht kësaj, ai thuhet se ka pranuar pagë të plotë për muajt shtator dhe tetor në vlerë 1,452€.
Në raport theksohet se sipas zyrtarëve të personelit, lënda për përpunim kishte arritur në zyrën për paga në nëntor 2024, pra me vonesë për dy muaj.
Këto thuhet se kishin ndodhur pasi që Komuna nuk ka siguruar zbatim të plotë të sistemit të regjistrimit të vijueshmërisë për të gjithë zyrtarët publikë. Kjo mangësi thuhet se vërehet kryesisht në nivelin e stafit drejtues dhe menaxherial.
Për më tepër, theksohet se, janë të dobëta kontrollet e brendshme lidhur me komunikimin dhe përpunimin në kohë të ndryshimeve në sistemin e pagave, si dhe mungon verifikimi sistematik i dokumentacionit mbështetës për pagesat shtesë.
Mungesa e regjistrimit të vijueshmërisë në sistemin elektronik apo evidencave alternative thuhet se krijon rrezik që pagat të procesohen pa mbulesë faktike të punës. Po ashtu, theksohet se pagesat për punë jashtë orarit pa dokumentacion mbështetës ndikojnë negativisht në efikasitetin financiar, llogaridhënien dhe besueshmërinë e sistemit të menaxhimit të personelit dhe fondeve publike.
Auditorit ka rekomanduar që kryetari Përparim Rama të sigurojë funksionalizimin e plotë të regjistrimit elektronik të vijueshmërisë për të gjithë zyrtarët, pa përjashtime, dhe të ndërmerren masa për verifikim të rregullt dhe të pavarur të evidencave të pranisë në punë.
Po ashtu, thuhet se duhet të forcohen kontrollet e brendshme në departamentin e pagave, në mënyrë që çdo ndryshim në statusin e zyrtarëve të reflektohet në kohë reale, dhe pagat të procesohen vetëm për periudhën kur ekziston angazhim i ligjshëm dhe dokumentuar.
Gjithashtu thuhet se në rastet kur janë bërë pagesa të pajustifikuara, duhet të vendoset mënyra konkrete e kthimit të tyre në buxhetin e Komunës.
Evidentimi i vijueshmërisë në punë përcaktohet në Rregullores për orarin e punës, ku përcaktohet që “zyrtari publik është i obliguar që të regjistrohet në regjistrin elektronik të vijueshmërisë ... kur nuk është e mundur për arsye teknike, vijueshmëria në punë e zyrtarit publik bëhet përmes regjistrimit në librat evidentues”.
Në raport thuhet se Komuna e Prishtinës është pajtuar me këtë gjetje.
KOHA ka dërguar pyetje në Komunën e Prishtinës për gjetjet e raportit dhe posa të marrë përgjigje teksti do të përditësohet.
Si i nisi kundërligjshëm Komuna procedurat e prokurimit pa lëshimin e lejeve ndërtimore
Në dy raste, Komuna e Prishtinës ka dhënë leje për zhvillim të punimeve tek pas nënshkrimit të kontratave, sipas gjetjeve të Auditorit për vitin 2024 në këtë institucion.
Siç thuhet në Raportin e Auditorit, bëhet fjalë për rastin e ndërtimit të Qendrës për Punë Sociale në vlerë prej gati 2.9 milionë eurosh dhe për ndërtimin e rrugës në lagjen Kodra e Trimave në vlerë prej gati 600 mijë eurosh.
Në rastin e ndërtimit të Qendrës për Punë Sociale, leja ndërtimore është lëshuar më 20 shkurt 2025, ndërkohë që kontrata për realizim projekti ishte nënshkruar më 26 nëntor 2024. Sipas raportit, edhe pse punimet nuk kishin nisur pa leje ndërtimore, procedura u zhvillua kundërligjshëm pasi leja është dokument parakusht për nënshkrimin e kontratës.
Ndërsa në projektin për ndërtimin e rrugës në lagjen Kodra e Trimave, është vënë re se punimet kanë nisur më 22 korrik 2024, e vendimi për dhënie pëlqimi nga Drejtoria e Urbanizmit është lëshuar më 1 gusht 2024. Pra pas fillimit të punimeve dhe pas nënshkrimit të kontratës së 3 korrikut 2024.
Raporti ka theksuar se kërkesat për leje ndërtimore janë ndërtuar pas fillimit të procedurave të prokurimit gjë “që tregon për mungesë të planifikimit dhe respektimit të rrjedhës së duhur procedurale”.
Auditori në këtë rast ka rekomanduar që komuna duhet të sigurohet që asnjë procedurë prokurimi për projekte ndërtimi të mos fillojë pa u pajisur me leje ndërtimore, në përputhje me Ligjin për Ndërtim dhe të forcojë mekanizmat e kontrollit të brendshëm.
E raporti thekson po ashtu se me gjetjet dhe rekomandimet është pajtuar Komuna.
KOHA ka dërguar pyetje në Komunën e Prishtinës për gjetjet e raportit dhe posa të marrë përgjigje teksti do të përditësohet.
Kjo është vetëm një nga dhjetëra gjetjet që Auditori ka përfshirë në Raportin e Auditimit për Pasqyrat Financiare Vjetore 2024, e që pritet të publikohet javën e ardhshme.
Pavarësisht kontratës 12-milionëshe, për punë të ngjashme Komuna ndau edhe 1.2 milionë të tjera
Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama
Zyra Kombëtare e Auditorit ka gjetur se Komuna e Prishtinës ndonëse kishe kontratë për shërbime të ngjashme në vlerë për 12 milionë eurosh, në vitin 2024 nënshkroi edhe një kontratë tjetër në vlerë prej 1.2 milionë eurosh.
Sipas Raportit të Auditimit për Pasqyrat Financiare Vjetore 2024, Komuna në mars të vitit 2023 kishte lidhur kontratë me titullin “Konsulencë për themelimin e shërbimit të arkitektit të kryeqytetit për nevojat e Komunës së Prishtinës” me vlerë 12,000,000€.
Kjo kontratë thuhet se përfshin përgatitjen për standardizimin dhe dizajnin e projekteve të ndërtimit, planeve urbanistike, hartave zonale. Gjithashtu thuhet se përfshin edhe konsulencë dhe projektime të arkitekturës për nevoja emergjente të Kryeqytetit, organizimin e konkurseve, ekspozitave, angazhim të ekipeve vlerësuese, shërbime ndihmëse profesionale për nevojat e drejtorive, etj.
Por auditori ka gjetur së në shkurt të vitit 2024 Komuna kishte lidhur një kontratë me vlerë 1,200,000€ për konkursin dhe projektimin e objektit “Art & Technology Hub – Tulltorja”.
Kjo kontratë thuhet se përfshin katër faza të plota të projektimit: projekti ideor i përpunuar, projekti skematik, projekti zbatues dhe plotësimi i dokumentacionit sipas kërkesave të Drejtorisë së Urbanizmit.
Sipas raportit shërbimet e përfshira në këtë kontratë janë të natyrës së njëjtë me ato të përfshira në kontratën ekzistuese 12 milionëshe, e cila thuhet se mbulon edhe nevoja të tilla projektimi varësisht kërkesave të Komunës.
Sipas raportit ky projekt nuk ishte i paraparë as në planifikimin e prokurimit, ndërsa nuk kishte marrë as arsyeshmëri nga njësia e kërkesës.
Kjo thuhet se kishte ndodhur si rezultat i mungesës së kontrolleve lidhur me vlerësimin dhe vendosjen e specifikave për projekte në procesin e tenderimit.
Lidhja e një kontratë të re pavarësisht ekzistencës së kontratës aktuale për shërbime të ngjashme thuhet se rrit rrezikun për mbivendosje të shërbimeve dhe shpenzime të dyfishta për të njëjtat qëllime.
Auditori i ka rekomanduar krytarit të Prishtinës, Përparim Rama, që të sigurojë që para inicimit të kontratave të reja, të bëhet një analizë e plotë e mbulueshmërisë së kontratave ekzistuese, për të shmangur mbivendosjen dhe dyfishimin e shërbimeve.
Në raport thuhet se Komuna e Prishtinës është pajtuar me këtë gjetje.
KOHA ka dërguar pyetje në Komunën e Prishtinës për gjetjet e raportit dhe posa të marrë përgjigje teksti do të përditësohet.
Komuna e Prishtinës lidhi kontratë milionëshe pa i pasur të gjitha paratë
Foto: Arkiv
Një prej çështjeve që Auditori i Përgjithshëm e ka gjetur në Raportin e Auditimit për Pasqyrat Financiare Vjetore 2024, është se ky institucion ka hyrë në obligime konraktuale pa fonde të mjaftueshme.
Auditori ka gjetur se Komuna kishte lidhur kontratë për ndërtimin e objektit të Qendrës për Punë Sociale me vlerë 2,898,964 euro, me afat për përfundimin e punimeve prej 240 ditësh kalendarike.
Në raport theksohet se sipas Ligjit të Buxhetit, Komuna kishte të ndarë vetëm 1,500,000€ për këtë projekt për periudhën 2024–2026. Kjo thuhet se nënkupton që Komuna ka hyrë në obligime kontraktuale pa mbulesë të mjaftueshme buxhetore, në shumën prej 1,398,964€.
Raporti ka gjetur mospërputhje edhe në dokumentet planifikuese të projektit.
Sipas Auditorit në Deklaratën e nevojave dhe disponueshmërisë së fondeve ishte parashikuar vlera prej 2,916,477€ e cila tejkalon vlerën e buxhetuar të projektit.
Ndërsa në planin e prokurimit për vitin 2024 ky projekt ishte thuhet se planifikuar të realizohej vetëm 500,000€.
Sipas Auditorit kjo ka ndodhur si pasojë e mosfunksionimit të kontrolleve me rastin e inicimit të procedurave të prokurimit, si dhe mungesës se planifikimit të mirëfilltë buxhetor për projekte të caktuara.
Sipas raportit kjo ndikon në rritjen e obligimeve të papagueshme financiare, shpenzimeve të përmbarimit dhe anashkalim të ligjit të buxhetit apo implikimeve buxhetore për vitin aktual dhe vijues.
Auditori ka rekomanduar që kryetari duhet të sigurojë që të gjitha kontrollet e nevojshme funksionojnë gjatë tërë kohës, në mënyrë që para inicimit të procedurave të prokurimit të sigurohet se projektet kapitale janë të përfshira në ligjin e ndarjeve buxhetore dhe se ka fonde të mjaftueshme buxhetore të ndara me ligjin për ndarjet buxhetore për të gjitha kontrata e lidhura.
Në raport thuhet se Komuna e Prishtinës është pajtuar me këtë gjetje.
KOHA ka dërguar pyetje në Komunën e Prishtinës për gjetjet e raportit dhe posa të marrë përgjigje teksti do të përditësohet.
