BE-ja kushtëzon monitorimin e zgjedhjeve me finalizim të reformës
Bashkimi Evropian nuk do të dërgojë më misione për vëzhgimin e zgjedhjeve nëse Kosova nuk i adreson rekomandimet e dhëna ndër vite.
KOHA ka mësuar se kjo u është bërë e qartë akterëve institucionalë nga misioni i BE-së, i cili më 2 dhjetor qëndroi në Prishtinë.
Në Zyrën e BE-së nuk e kanë mohuar e as pohuar këtë, teksa në përgjithësi kanë folur për domosdoshmërinë e përfundimit të procesit në afat sa më të shpejtë.
“Kur është fjala për Kosovën, BE-ja ka vëzhguar zgjedhjet parlamentare dhe lokale që nga viti 2013. Jemi shumë të lumtur që edhe Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, edhe Komisioni Ad Hoc i Kuvendit të Kosovës për Reformën Zgjedhore janë duke punuar në zbatimin e rekomandimeve të MVZ-së dhe ne i inkurajojmë të vazhdojnë ta bëjnë këtë në mënyrë gjithëpërfshirëse. Përderisa nuk ka një afat të saktë për zbatimin e rekomandimeve të MVZ-së, ne dëshirojmë të shohim një fund të qartë të reformës zgjedhore shumë përpara zgjedhjeve të ardhshme të rregullta”, tha Nikola Gaon, zëdhënës i Zyrës së BE-së në Kosovë.
Lidhur me paralajmërimin e BE-së “KOHA” ka provuar të marrë një qëndrim edhe prej Komisionit Ad Hoc të Kuvendit. Kryetari nga radhët e PDK-së, Abelard Tahiri, dhe anëtarja Hykmete Bajrami e LDK-së nuk janë përgjigjur.
Ndërkaq Adnan Rrustemi nga Lëvizja Vetëvendosje ka thënë se në takimin e fundit nuk ka marrë pjesë e në ato ku ka marrë, sipas tij, BE-ja nuk e ka përmendur një kusht të tillë.
“Në takimin e fundit nuk kam marrë pjesë. Në ato ku kam qenë pjesëmarrës nuk është thënë një gjë e tillë”, tha Rrustemi.
Misioni i BE-së ka ofruar 23 rekomandime duke u fokusuar, ndër të tjera, në regjistrimin e votuesve jashtë Kosovës, financimin e partive dhe fushatave, mediat e fushatën online, si dhe qartësimin e dispozitave për zgjidhjet e kontesteve zgjedhore.
Kryesuesi i Misionit Përcjellës të BE-së, deputeti i Parlamentit Evropian, Lucas Mandl, në vizitën e fundit tha se shumë nga rekomandimet e vitit 2021 janë të ngjashme me ato të ofruara nga misionet e mëparshme të BE-së.
Por një reformë të thellë, e cila është premtuar prej më shumë se 10 vjetësh, nuk do të ketë.
Organizata të shoqërisë civile, që janë pjesë e këtij procesi, kanë folur për domosdoshmërinë që të adresohen edhe aspekte të tjera përtej kërkesave të BE-së, të cilat do të ndikonin në forcimin e proceseve zgjedhore në vend.
“Në këtë drejtim do të mund të diskutohej për mënyrën se si numërohen votat, pra Kosova mund të marrë opsione të ndryshme qoftë për t’i numëruar votat e kandidatëve në një vend tjetër dhe jo në vendvotime për shkak të problemeve që po dalin. Pastaj duhet të shihet çështja e votimit me kusht, për të cilën ne rekomandojmë se duhet të hiqet fare. Po ashtu duhet të trajtohet çështja e votimit jashtë vendit, përshtatshmëria e kandidatëve e shumë e shumë çështje të tjera që nuk janë teknike dhe jo domosdo janë pjesë e rekomandimeve të BE-së, por si të tilla do ta përmirësonin sistemin zgjedhor në Kosovë”, tha Eugen Cakolli nga KDI-ja.
Në korrik të këtij viti Kuvendi i Kosovës themeloi Komisionin ad-hoc për përmirësimin dhe forcimin e sistemit zgjedhor. Pas përmbylljes së ciklit të dëgjimeve dhe konsultimeve publike, Komisioni ad hoc duhet ta përgatisë draftligjin dhe t’i përcillet Kuvendit për miratim.
