Kulturë

Zbulimi i përkohshmërisë në udhëtim nëpërmjet ekzistencës

“Ekzistenca në t’përkohshme” vjen e thurur nga fijet e ekzistencës njerëzore. Kuruar nga Bora Kelmendi-Beqiraj dhe e organizuar nga “Expoart.40”, kjo ekspozitë gjen një mënyrë për të sfiduar vizitorët duke iu bërë thirrje të nisin një udhëtim nëpër shtresat e ndërlikuara të jetës kalimtare. Kjo përpjekje nuk është vetëm një bashkim i artit, por një introspeksion i thellë në natyrën fluide të vetë ekzistencës

Si bashkësi me një mori shprehjesh artistike, ekspozita “Ekzistenca në t’përkohshme” vjen e ndërthurur me fijet e ndryshme të ekzistencës njerëzore. Me kuratore Bora Kelmendi-Beqiraj dhe organizuar nga “Expoart.40” në kuadër të edicionit të 11-të të “Net/Rrjet”, kjo ekspozitë është një eksplorim që futet në kompleksitetin delikat të natyrës së përkohshme të ekzistencës. E hapur në hapësirën e “Qendrës për praktikë narrative”, ku u kapërcyen thjesht muret fizike, ekspozita strehon krijimet enigmatike të njëmbëdhjetë artistëve që vijnë nga vende të ndryshme dhe nga fusha të ndryshme të shprehjes artistike – duke filluar nga finesat arkitekturore, simfonitë audiovizuale, instalacionet që provokojnë mendime, deri te goditjet e nuancuara të artit figurativ.

Në këndvështrimin e kuratores, bukuria e ekspozitës së hapur mbrëmjen e së hënës qëndron në aftësinë për t’iu përshtatur objektivit unik të çdo vizitori. Krijon një përvojë që fton interpretime individuale, duke i bërë shenjë secilit të lundrojë nëpër korridoret e perceptimeve të veta.

“’Net/Rrjet’ është produkt i një pune tremujore të ‘Expoart.40’. Ka tre muaj që punohet dhe si ekip vendosëm ta konkludojmë në një ekspozitë. Është edicioni i 11-të sivjet dhe ka kohë që punohet në ‘Net/rrjet’. Sivjet zgjodhëm temën ‘Ekzistenca në t’përkohshmen’ ku në vizitë të ekspozitës kuptohet ndërlidhja dhe se si sillen perspektiva nga profesionistë të ndryshëm mbi këtë çështje që sido që të jetë për shkak të trajtës që është e përkohshme mbetet çdoherë bashkëkohore”, ka thënë Kelmendi-Beqiraj.

Ka theksuar se ky ndërveprim dinamik midis artit dhe perceptuesit qëndron aty ku qëndron veçantia e ekspozitës: krijimi i një rezonance personale duke u harmonizuar me analizën e atypëratyshme mbi natyrën kalimtare të ekzistencës.

Image
“Ekzistenca në t’përkohshme” nuk është thjesht një ekspozitë, por edhe një urë lidhëse midis të prekshmes dhe të paprekshmes, një përvojë që e detyron njeriun të reflektojë për vendin e tij në vazhdimësinë e ekzistencës

“Edhe pse në shikim të parë diçka mund të perceptohet si klasike, faktikisht nëse e sjellim në një dimension tjetër, pra i shohim formën e ekspozimin dhe përshkrimin e konceptit kuptohet që është sjellë në bashkëkohore. Sfidues ka qenë fakti që kemi tentuar të sjellim një tregim. Meqenëse kemi zhanre të ndryshme, sfida e vetme ka qenë që kjo të kuptohet ashtu siç ne e shikojmë”, ka thënë Kelmendi-Beqiraj.

Thelbi i ekspozitës “Ekzistenca në t’përkohshme” qëndron në synimin e saj për të kapërcyer pengesën midis sferës eterike të ideve dhe realitetit të prekshëm përmes simboleve, kërkimeve dhe studimeve të thella. Këto elemente shërbejnë si një udhërrëfyes që drejton perceptuesin për të zbuluar një interpretim thellësisht personal të konceptit të përkohshmërisë, një interpretim që kundërshton përkufizimet standarde dhe përqafon natyrën relative të kalueshmërisë. Kjo përpjekje nuk është vetëm një bashkim i artit, por një introspeksion i thellë në natyrën fluide të vetë ekzistencës.

Vepra e Erion Kllokoqit, titulluar “Shtresat e vetes”, përmbledh një eksplorim të thellë të karakterit njerëzor. E krijuar në formën e një autoportreti, ofron një pamje bindëse brenda ekzistencës së një individi, si në mënyrë të dukshme ashtu edhe në një nivel më të thellë. Artisti e ka bërë të ditur se vepra është e paraqitur nga këndvështrimi tri të katërtat. Ai ka folur edhe për ndërveprimin e dritës dhe hijes, detajet e imëta që kapin teksturën e lëkurës së subjektit dhe përdorimin e qëllimshëm të elementeve me kontrast të lartë. Ka thënë se të gjitha funksionojnë së bashku për të evokuar ndërlikimet e emocioneve të subjektit dhe kompleksitetin e brendshëm.

“Pse kam dashur të funksionoj me pjesën e portretit ka qenë se është një medium aq tradicional saqë mundet me u vendos në lloj-lloj mediumesh të tjera dhe mund të zgjedhës se sa larg dëshiron të shkosh në pjesën e detajeve. Për shembull, mund ta lëmë si skicë ose mund të shkojmë komplet në realizëm dhe pastaj ta arsyetojmë në fund”, ka thënë Kllokoqi.

Njëmbëdhjetë artistët pjesëmarrës nuk janë thjesht kontribuues, por rrëfyes të një historie të ndërlikuar, çdo kapitull një zbulim, duke e udhëhequr vizitorin për të përshkuar labirintin e kohës dhe përvojën njerëzore. “Ekzistenca në t’përkohshme” nuk është thjesht një ekspozitë, por edhe një urë lidhëse midis të prekshmes dhe të paprekshmes, një përvojë që e detyron njeriun të reflektojë për vendin e tij në vazhdimësinë e ekzistencës.

Studentja e arkitekturës, Latife Kryeziu, ka vënë theksin te përfshirja e arkitekturës në një ekspozitë arti. Sipas saj, kjo jo vetëm që zgjeron horizontet e hapësirës tradicionale të artit, por edhe pasuron përvojën e vizitorit.

“Pati edhe pjesë të mureve që janë foto, mirëpo që tregojnë shumë edhe për arkitektët, edhe të gjitha përjetimet e vetë artistit të vetë veprës. Tregon edhe pjesën e kohës së vjetër, kohën e nostalgjisë, kushtet jo të mira ekonomike që e paraqesin shumë mirë një gjendje të jetesës, sepse vetë myku dhe lëvozhgat e murit tregojnë shumë. Ka të bëjë edhe me art, edhe me arkitekturë, sepse edhe brenda atyre elementeve ne e shohim artin”, ka thënë Kryeziu.

Projekti multimedial “Net/Rrjet” i konceptuar nga artistja Majlinda Kelmendi ka filluar që nga viti 2008 me qëllim të afirmimit të kulturës artistike ndërkombëtare dhe vlerave të reja. Qysh atëherë, por edhe në edicionet e tjera në vazhdim, projekti kishte për tendencë zhvillimin dhe shkëmbimin kulturor dhe artistik ndërmjet rajoneve, artistëve me gjuhë dhe kulturë të ndryshme, duke hyrë në një garë, sa të mundimshme aq edhe të bukur nën fokusimin e arteve pamore. Çdo edicion kishte një koncept të veçantë, aktual, rezident të kohës, sugjerim, përmirësim, revoltë, ose edhe parashikim.