Samir Karahoda i elitës së filmit: S’kam lexuar asnjë libër për regji
Samir Karahoda (djathtas): “Në filmin e ri, djali im do të jetë aktori kryesor. Është ai që më ka shtyrë ta bëj atë”
Gara në “Berlinale” e Cannes, nominimi për “Oscar” evropian, triumfi në Sundance janë kapitujt e tij me filmat “Në mes” e “Pa vend”. I jashtëzakonshëm, është vlerësuar Samir Karahoda, por i pazakonshëm është rrugëtimi i tij si regjisor. “Kam shikuar diku me mijëra filma dhe kjo ndoshta më ka mësuar për regjinë, sepse unë as nuk kam lexuar ndonjë libër për regjinë, as nuk kam mbajtur ndonjë kurs apo diçka”, ka thënë ai në “Natën e filmit”. Ka zbuluar se po punon në projektin e radhës dhe për personazh ka të birin e tij
Premium
Gara në “Berlinale” e Cannes, nominimi për “Oscar” evropian, triumfi në Sundance janë kapitujt e tij me filmat “Në mes” e “Pa vend”. I jashtëzakonshëm, është vlerësuar Samir Karahoda, por i pazakonshëm është rrugëtimi i tij si regjisor. “Kam shikuar diku me mijëra filma dhe kjo ndoshta më ka mësuar për regjinë, sepse unë as nuk kam lexuar ndonjë libër për regjinë, as nuk kam mbajtur ndonjë kurs apo diçka”, ka thënë ai në “Natën e filmit”. Ka zbuluar se po punon në projektin e radhës dhe për personazh ka të birin e tij
Rrugëtimi i Samir Karahodës në botën e filmit, është histori suksesi. E pazakonshme, po ashtu. Me “Në mes” e futi Kosovën për herë të parë në garën e Festivalit të Filmit në Berlin “Berlinale”, me “Pa vend”, në Festivalin e Filmit në Cannes. Alamet festivalesh e çmimesh të tjera pasuan. Para një viti, “Pa vend” i shpëtoi nga dora ai që njihet si “Oscar” evropian e në fillimvit triumfoi në Sundance me çmimin e jurisë. Pjesa tjetër është histori. Shembulli i Karahodës është me plot kapituj frymëzues. Është rreshtuar e ka konkurruar përkrah emrave më në zë kinematografisë së botës por Karahoda nuk ka lexuar asnjë libër për regji filmi. S’ka bërë shkollë për këtë. Pasioni e puna janë ato që e çuan në majat e suksesit.
“Kam shikuar diku me mijëra filma dhe kjo ndoshta më ka mësuar për regjinë sepse unë as nuk kam lexuar ndonjë libër për regjinë, as nuk kam mbajtur ndonjë kurs apo diçka. Por ndoshta fakti që më ka rënë që për çdo vit të shoh me qindra filma, ma ka dhënë një edukim më direk. Domethënë unë nuk i di rregullat e regjisë”, ka thënë Karahoda, i cili njëherësh është përzgjedhës i filmave të shkurtër në festivalin ndërkombëtar të filmit dokumentar dhe të shkurtër “DokuFest”.
Regjisori i shquar ka qenë kryepersonazhi i ngjarjes “Nata e filmit”, e mbajtur të mërkurën mbrëma në qendrën “Libart” në bibliotekën “Hivzi Sylejmani” në Prishtinë, organizuar prej organizatës “ETEA”. Ka zbuluar se kurrë nuk ka lexuar as libër skenari.
“Të dy filmat i kam punuar pa skenar dhe tash për herë të parë e kam shkruar një skenar për filmin e ardhshëm. As libra të skenarit nuk kam lexuar vetëm kam lexuar skenarë dhe pak a shumë duke i parë standardet që janë, i kam punuar filmat”, ka thënë ai në ngjarjen ku edhe janë shfaqur dy filmat e tij, “Në mes” e “Pa vend”. Ka zbardhur prapaskena deri te realizim i filmave dhe ka folur edhe për një projekt të radhës për të cilin tashmë ka nisur punën.
“Në filmin e ri djali im do të jetë aktori kryesor. Është ai që më ka shtyrë ta bëjë atë. Filmi flet për sfidat dhe komunikimin me të, i cili shpesh më bën të ndjehem keq sepse ai fatkeqësisht qysh prej moshës së vogël e ka kuptuar se ku është duke jetuar. Djali im ka pasur probleme të ngjashme si ekipi i ping-pongut (rrëfim që shpaloset në ‘Pa vend’ v.j.) sepse edhe ai ka luajtur tenis dhe futboll, por të dyja i ka lënë, sepse është dëshpëruar mu për shkak të këtyre gjërave”, ka thënë ai. Ka bërë të ditur se skenat e filmit janë komplet të xhiruara në makinë, teksa dy protagonistët janë duke shkuar në aeroport për të marrë një dhuratë që djalit ia ka dërguar kumbara i tij.
Të pazakonshme janë edhe historitë e dy filmave të tij. Edhe më të pazakonshme janë lindjet e ideve. I jashtëzakonshëm është vlerësuar Karahoda nga kritika botërore.
“Në mes” qe filmi debutues i Karahodës si regjisor dhe premiera botërore qe shfaqur më 2019 në “Berlinale”. Megjithatë rruga deri te realizimi i këtij filmi ishte e gjatë dhe jo fort e zakonshme. Këtë projekt e kishte nisur vetëm si fotograf, si një profesion të cilin ai edhe e ka studiuar.
“Fillimisht e pata punuar një projekt të fotografisë në vitin 2011. Pas një kohe, kam shkuar ia kam treguar një profesori në Stamboll dhe atij i pëlqeu shumë koncepti i traditës. Më tha: ‘Pse s’po hyn pak më thellë që ta zgjasësh këtë tregim, të hysh t’i fotografosh personazhet dhe të kuptohet edhe më shumë meqenëse po ka elemente antropologjike, për ndonjë studim në të ardhmen”, ka shpalosur Karahoda detaje nga projekti i tij i parë, “Në mes”.
Duke e pasur për bazë këshillën e ish profesorit të tij, ai kishte nisur takimet nëpër disa familje. Si rezultat i këtyre vizitave Karahoda kishte nisur incizimin e një filmi që do të rezultonte me “Në mes”.
“Diku në 2017-n vendosa, thashë po shkoj po i vizitoj disa familje, po bisedoj pak me ta. Por, kur fillova të bisedoj me ta më doli një tregim komplet tjetër, doli tema e migrimit. E pashë që kudo që shkoja shihja vetëm një person i cili jetonte në komplet këto shtëpi. Ose kanë qenë prindërit ose djali më i ri, sepse ashtu ishin dhe rregullat. Më i vogli duhet të qëndronte të kujdesej për prindërit”, ka treguar ai për “Në mes”, i cili një tregim kompleks arrin ta zbërthejë nëpërmjet imazhit të tri shtëpive të njëjta të tre vëllezërve.
“Procesi deri në finalizim ka zgjatur diku dy vjet, sepse kam xhiruar në të gjitha periudhat kohore. Aty edhe shihen të gjitha stinët e vitit. Kudo që kam shkuar, kam pyetur se mos kanë ndonjë dasmë sivjet dhe në Has, e mbaj mend si sot, dasma ka qenë më 24 gusht, dhe për këtë kam pritur tre muaj vetëm për ta xhiruar këtë skenë”, ka shpjeguar Karahoda punën e tij si regjisor. Goditja e dytë e tij në shenjë qe “Pa vend” që sjell rrëfimin e klubit më të suksesshëm të pingpongut nga Prizreni, “Lidhja e Prizrenit”, duke rikrijuar historinë e protagonistëve nga paslufta në kontekstin e situatës së sotme. Filmi i zhanrit docu-fiction përcjell përpjekjet e vazhdueshme të Jetonit dhe Ermeganit, të udhëhequr nga trajneri i tyre Rifati, që të mbajnë gjallë sportin e pingpongut duke zhvilluar gjenerata të reja të pingpongistëve.
“Ngjarjen e ‘Pa vend’ e di që nga viti 2004. Që nga ai vit ai përballet me këto probleme, edhe pse trajneri ka shkuar te secili kryetar i komunës dhe ende edhe sot e kësaj dite nuk është zgjidhur çështja. Jetonin e kam shok që nga paslufta kur ai është kthyer nga Gjermania. Pasnesër do të shkojë për Gjermani mu në qytetin ku do të shfaqet filmi ‘Pa vend’, në Festivalin e Kölnit. I kam thënë shko sepse je personi më i duhur për ta përfaqësuar filmin”, ka rrëfyer Karahoda. Ka treguar edhe arsyen e xhirimit të këtij filmi në formatin 1:1. Kryesorja: fokusi te personazhet, pa detaje anash. Për “Pa vend” ka zbardhur edhe detaje të tjera, si ai pikant kur dy personazhet i ka dehur për një skenë në kafehane.
Para se t’u rrekej filmave të tij, Karahoda ka punuar edhe me regjisorë të tjerë si drejtor fotografie.
“Por te ne e kanë një të keqe që shumica frikësohen të bëjnë eksperimente. Unë shpeshherë u kam propozuar gjëra të ndryshme, por ata më thoshin se më mirë do të vazhdojmë në rrugën më të sigurt. Programerët në ditët e sotme janë duke shikuar forma të reja, eksperimentale. Gjërat më të rëndësishme tani janë ajo se çfarë je duke treguar dhe se si po e tregon. Askujt nuk i lë përshtypje se çfarë kamere ke përdorur”, ka thënë ai.
Karahoda ka thënë se në të vërtetë, ai nuk kishte menduar asnjëherë të bëhej regjisor. Por tash ai është aty, në botën elitare të filmit.
