Artisti që shpërfaq artin e tij në qese të plastikës

Para disa vjetësh artisti kosovar, Driton Selmani, nisi që artin e tij ta shpërfaqte në qese të plastikës. Bollëku i qeseve ia bëri të pashmangshme ikjen prej tyre, kështu që ato i ktheu në medium përmes të cilit tani zbërthen konceptet e tij artistike.

Gjithçka nisi në vitin 2018, kur artisti nga Kosova u inspirua nga një listë për blerjen e gjërave që ia kishte dhënë gruaja e tij.

“Seria quhet ‘Love letters’ dhe ka nisur si prezervim i mesazheve që unë i kam marrë nga gruaja ime gjatë kohës që kthehesha prej punës në shpi. Njëra prej pyetjeve që ia kam bërë vetës gjithmonë është; çka ka ndodh me sms-at e dashurisë që ia kemi shkruar njëri-tjetrit më herët?... dhe e vija në pikëpyetje, pse konsumerizmi edhe kapitalizmi kanë hyrë aq thellë, saqë çdo mesazh që e merrja ishte blej këtë, këtë, këtë.. dhe mua më pëlqej që ta prezervoja këtë lloj poezie që duket shumë materialiste, por thellë-thellë në shpirt besoj që është njëfarë kujdesi ndaj gatimit që manifestohet edhe në dashuri”, ka thënë ai.

Selmani ka shtuar se dikush kur gatuan për dikë i bie që ka dashuri dhe prandaj ai vendosi që t’i ruante qeset plastike me barkodet autentike dhe me mesazhin autentik që i vinin në telefon.

Prej asaj kohe e deri tash këndvështrimet, qasja dhe mënyra e prodhimit të veprave mbi qese kanë evoluar shumë.

“Vetë rrëfimi filloi me evoluua dhe për herë të parë fillova me përdorë tekst në veprat e mia. Njëfarë rrëfimi i alter egos me vetën, bashkëbisedim, prezervim sa që tash më duket që i kam katër sy, katër vesh, dëgjoj më shumë, shoh më shumë. Pasuri në fjalët që i dëgjoj, në fjalët që dua me i thanë, i prezervoj thëniet, pyetjet, pikëpyetjet, por është një proces shumë më i thellë”, ka deklaruar ai.

Ka treguar se shpesh prej një qeseje veprat shndërrohen në instalacione, vepra me dritë e skulptura të mëdha.

Të vetmet gjëra që vazhdojnë të jenë të njëjta janë qesja dhe bollëku i tyre nëpër rrugët e Prishtinës.

“Ka qenë e pashmangshme konfrontimi im me qeset pasi që janë çdokund, në çdo stinë, në çdo rrugicë, çdo hyrje të banesave, në makinë, gjithkah. I kemi edhe në markete, nëse shkon një limon me e ble qesen e limonit ta vendosin në një qese tjetër”.

Sipas tij, është absurde mosqasja në informata edhe neglizhenca që po i shkaktohet ambientit ku po jetojmë.

Qeset nga Selmani shihen si element për t’i kujtuar gjërat përgjithmonë, e veprat e realizuara në to si një udhëtim drejt njohjeve të reja.

“Kam pasur shumë probleme në shkollë të artit që ta trajtoj prapavijën e ndoshta qeset e plastikës kanë qenë një prapavijë e gatshme pasi që kanë shumë ngjyrë. Ka ardhur më shumë si diçka e pashmangshme”, ka thënë ai.

Selmani tregon se çdo ditë i ka injoruar qeset, derisa një ditë ka menduar çka nëse qesja bëhet një antiart, ku përdoret diçka banale, ose shfrytëzohet si mjet për të prezantuar një punë.

Artisti 34-vjeçar, që vepron në Prishtinë, ka thënë se në njëfarë forme qeset e plastikës janë edhe metaforë e kohës sonë.

Ka shtuar se është një lloj injorance shumë e madhe mbi jetëgjatësinë e njerëzve në këtë vend. “Ne po jetojmë më pak sesa produkti që po e prodhojmë e që është shumë vështirë të riciklohet. ‘A mundet pesha e historisë me qenë e prezervuar dhe e prezantuar përmes një qeseje?’ Unë ende besoj që po”, ka thënë ai.

Sipas tij, të gjithë – përfshirë edhe artistët – duhet të jenë më të vetëdijshëm mbi riciklimin, jo vetëm të materialeve, por edhe ngjarjeve e tematikave që u kthehen.

“Nuk po mbërrijmë me e përtypë atë që po e prodhojmë, kjo është e tmerrshme dhe mendoj së është urgjente për të vepruar”.

Sipas tij, mbledhja e qeseve nga ana e tij është shumë e vogël.

“Po çka ka ndodh është që mami i jem i mbledh për mua, shokët e mi i mbledhin dhe m’i japin, kam qese që me kanë ardhur prej New York-ut, Londrës. Ndoshta është numër shumë i vogël, po besoj që ka thelb të mirë me u shndërrua në diçka më të madhe. Të paktën me u pastrua, të paktën mos me i gjuajt më”, ka thënë Selmani që deri tani ka rreth 500 vepra të realizuara në qese të plastike.

Selmani u jep jetë qeseve të rëndomta të plastikës duke i transformuar ato në vepra arti, brenda të cilave thuren humori, ironia e kritika.