Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë, ka përsëritur shqetësimin për rreziqet madhore, që thuhet se ky tranzicion në formën e tij aktuale, paraqet për aktivitetin ekonomik, punësimin dhe konkurrueshmërinë afatgjatë të Kosovës.
Në reagimin e OEAK-së thuhet se përderisa në parim liberalizimi do të duhej të ishte një objektiv i mirëpritur, suksesi i tij cenohet nga mungesa e kushteve reale të tregut.
“Në Kosovë, pavarësisht furnizuesve të shumtë të licencuar, vetëm njëri është plotësisht funksional, duke i lënë bizneset pa zgjedhje efikase si dhe duke i ekspozuar ato ndaj rritjeve të çmimit të energjisë elektrike prej mbi 200%. Rrjedhimisht, ky nuk është një treg konkurrues, por është një tranzicion i parakohshëm që imponon një shok të menjëhershëm financiar për bizneset që edhe ashtu përballen me presione më të gjera ekonomike”, thuhet në reagim.
Tutje thuhet se këto zhvillime rrezikojnë drejtpërdrejt mijëra vende pune, veçanërisht në industritë ku konsumi i energjisë është më i lartë.
“Varësia e plotë e Kosovës nga energjia elektrike, pa qasje në burime alternative të energjisë si gazi natyror, i bën të paqëndrueshme krahasimet me modelet e tjera rajonale të liberalizimit. Mjedisi energjetik i vendit, kërkon një qasje të kujdesshme në disa faza, e jo një liberalizim për të cilin është dhënë njoftim prej vetëm tre muajsh dhe pa mbështetje kalimtare”, thuhet në njoftim.
Sipas Odës Amerikane mungesa e një Kuvendi funksional dëmton më tej llogaridhënien institucionale dhe ngre shqetësime serioze në lidhje me legjitimitetin e zbatimit të një ndryshimi kaq të madh e pa mbikëqyrje përkatëse.
“Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë i bën thirrje edhe një herë Zyrës së Rregullatorit të Energjisë që të shtyjë afatin e 1 qershorit dhe të shfrytëzojë periudhën pasuese për sigurimin e kushteve të nevojshme rregullative, teknike dhe të tregut për një sektor energjie vërtet konkurrues. Pa këto aspekte, liberalizimi rrezikon të shkaktojë dëme afatgjata në ekonominë, klimën e biznesit dhe konkurrueshmërinë e Kosovës”, thuhet në reagim.
Nga 1 qershori, të gjitha kompanitë me mbi 50 punëtorë ose me qarkullim mbi 10 milionë euro, do të duhet t’i zgjedhin vetë furnizuesit me energji elektrike. Kjo është kundërshtuar nga bizneset, të cilat kanë kërkuar edhe një shtyrje të këtij afati, pasi siç kanë thënë, nuk janë ende të gatshme.
