Botë

Shkupi përkujton tërmetin e vitit 1963, 54 vite nga katastrofa e 26 korrikut

Dragica Bozhinovën e takuam në Muzeun e Shkupit, duke i parë ekspozitat për tërmetin e Shkupit. Edhe ajo e kujton atë ditë:

“Një gjë e tillë përjetohet në 500-600 vite. Unë dhe të tjerët që ishin në Shkup, e përjetuam atë ditë si një kataklizmë, si një shkatërrim të të gjithë sojit njerëzor dhe i të gjithë qytetit. Atë që e përjetova, më ka mbetur përgjithmonë në memorien time. Jo vetëm mua, por të gjithëve do të na mbeten ato momente deri në frymën tonë të fundit”, tha Dragica Bozhinova, raporton Tv21.

Ndihma e parë për banorët e Shkupit erdhi nga ish republikat jugosllave. Më vonë ndihmë ofruan shumë vende të botës. Në Muzeun e Shkupit janë ekspozuar sizmografë për matjen e dridhjeve, fotografi të trashëgimisë kulturore të rrënuar, fragmente nga shtypi i huaj, pako të ndihmës së parë nga vende të ndryshme, kuzhinë e improvizuar nga ajo kohë dhe gjësende të tjera.

“Ndërtimi i barakave ku do të jetonin qytetarët e Shkupit filloi disa javë pas tërmetit. Këto u ndërtuan nga ndërtues që vinin nga Varshava, Polonia, Shtetet e Bashkuara dhe Meksika. Në shenjë mirënjohjeje për ndihmën, sot kemi rrugë që mbajnë emrat: rruga e Varshavës, e Pragës, rruga Meksikane, Rruga Xhon Kenedi e kështu me radhë”, tha Mihaill Billbija, ciceron i Muzeut të Shkupit.

Madje 87 shtete të botës dërguan ndihmë për rindërtimin e Shkupit, për ç’arsye Shkupi e mban epitetin “qyteti i solidaritetit”. Si pasojë e tërmetit, jetën e humbën 1070 persona, ndërsa u lënduan mbi 3000 të tjerë. Nga dridhjet e fuqishme u shkatërruan 15.800 shtëpi, ndërsa u dëmtuam rreth 30 mijë të tjera. Pa kulm mbi kokë mbetën mbi 200 mijë njerëz.

“Rreth nesh kishte mjegull nga pluhuri dhe rrënojat. Kishim fat që shtëpia jonë ishte e ndërtuar nga materiale të lehta, pa gurë dhe pa shtylla. Të gjithë dolëm jashtë, megjithatë asgjë nuk mund të shihej”, tha Husni Emin.

Në hartat sizmologjike, Maqedonia është e shënuar rajon sizmik. Vitin e kaluar, në shtator, Shkupi u godit nga një tërmet prej 5.3 ballësh sipas shkallës së Rihterit. Ndërkaq, këtë verë, rajoni i Ohrit u lëkund mbi një muaj rresht, plot 1000 herë. Lëkundja më e fortë ishte me intensitet prej 5.1 ballësh.