Botë

Gratë e fëmijët po e vuajnë më së shumti sundimin taleban

Kthimi i talebanëve në krye të Afganistanit, fëmijët po përballen me mungesë të ushqimit e të barnave të domosdoshme. Gjendja në spitalin e fëmijëve në Kabul pasqyron gjendjen në të cilën është katandisur vendi pas kthimit të pushtetit të tyre brutal

Ky është njëri prej spitaleve më të mira të fëmijëve në Afganistan. Megjithëse janë bërë sot fiks një vit prejse talebanët morën pushtetin në Kabul, spitali vazhdon të përballet me mungesë të stafit dhe të ilaçeve të domosdoshme.

Televizioni britanik, Sky News, ka vizituar spitalin “Indira Gandi” dhe ka parë se si nga dy foshnja po shtrohen në një shtrat. Madje ka raste kur shtrihen edhe tre syresh. Janë 500 pacientë të një qendre spitalore që ka kapacitet vetëm për 300 sosh. Pasi talebanët morën kontrollin e kryeqytetit pa luftuar fare më 15 gusht të vitit të kaluar, ndihma e huaj u reduktua në mënyrë dramatike.

Një grua në spital thotë se po lufton për të siguruar ushqim për vajzën, derisa ajo vazhdimisht qan në krahët e nënës. Talebanët mund të shihen duke ecur nëpër spitalin e stërmbushur. Megjithëse sistemi shëndetësor i vendit ka pasur telashe për të ofruar shërbimet e nevojshme, tërheqja e amerikanëve vetëm sa e ka përkeqësuar situatën.

Në vitin që pas marrjes së pushtetit, ish-kryengritësit kanë vendosur kufizime të konsiderueshme për vajzat dhe gratë, duke kufizuar qasjen e tyre në arsim dhe punë, pavarësisht premtimeve fillestare për të kundërtën.

Image

Talebanët kanë mbetur të izoluar ndërkombëtarisht dhe kryesisht të shkëputur nga fluksi i ndihmës ndërkombëtare që gëzon qeveria e Ghanit.

Talebanët kanë luftuar për të qeverisur dhe për të ndalur rënien e mprehtë ekonomike që ka shtyrë miliona të tjerë afganë në varfëri dhe uri.

Afganistani është kthyer prapa në kohë. Sundimtarët e rinj të vendit, triumfues pas dy dekadash kryengritjeje, kanë rivendosur një emirat të qeverisur nga një interpretim i rreptë i ligjit islam dhe kanë lëshuar mal dekretesh që kufizojnë të drejtat e grave, institucionalizojnë zakonet patriarkale, kufizojnë gazetarët dhe fshijnë në mënyrë efektive shumë gjurmë të udhëheqjes në pushtimin amerikan dhe përpjekjet për ndërtimin e kombit, vlerëson “New York Times”.

Për shumë afganë – veçanërisht gratë në qytete – ndjenja e humbjes ka qenë shkatërruese. Përpara se talebanët të merrnin pushtetin, disa të rinj realizuan ambiciet për t’u bërë mjekë, avokatë dhe zyrtarë qeveritarë, si dhe eksploruan mundësitë ndërkombëtare.

Për të zbatuar dekretet e tyre dhe për të zhdukur mospajtimin, qeveria e re talebane ka përdorur taktika shtetërore policore si kontrollet derë më derë dhe arrestimet arbitrare – duke zbatuar dënime të ashpra, të denoncuar nga monitoruesit ndërkombëtarë të të drejtave të njeriut.

Ato taktika kanë rrënjosur një frymë të fshehtë frike në jetën e atyre që kundërshtojnë sundimin dhe e kanë shkëputur vendin nga miliona dollarë ndihma zhvillimore dhe ndihmë të huaj, ndërsa Afganistani po rrëshqet sërish në statusin e shtetit të paprekur.