Ish-presidenti Donald Trump përdori të drejtat e tij të Amendamentit të Pestë dhe nuk pranoi t'u përgjigjej pyetjeve të prokurores së përgjithshme të New Yorkut, të planifikuar të mërkurën.
"Me këshillën e avokatit tim dhe për të gjitha arsyet e mësipërme, nuk pranova t'u përgjigjem pyetjeve në bazë të të drejtave dhe privilegjeve që u jepen çdo qytetari sipas Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara", tha Trump në një deklaratë.
Trump do të intervistohej nga zyra e prokurores së përgjithshme të New Yorkut, Letitia James, si pjesë e një hetimi civil më shumë se trevjeçar nëse Organizata Trump mashtronte huadhënësit, siguruesit dhe autoritetet tatimore, duke u ofruar atyre pasqyra financiare mashtruese.
“Republika e Bananeve!”
Trump tha në një postim në Truth Social të mërkurën në mëngjes se do të "shihte" Jamesin "për vazhdimin e gjuetisë më të madhe të shtrigave në historinë e SHBA! Kompania ime e madhe dhe unë po sulmohemi nga të gjitha anët. Republika e Bananeve!"
Trump u pa duke lënë Trump Tower të mërkurën në mëngjes dhe autokolona e tij mbërriti në zyrën e prokurores së përgjithshme në qytetin njujorkez menjëherë pas kësaj.
Intervista e planifikuar vjen gjatë një jave të jashtëzakonshme ligjore për ish-presidentin. Të hënën, FBI ekzekutoi një urdhër kontrolli në Mar-a-Lago, rezidenca e tij kryesore në Florida, në lidhje me një hetim për trajtimin e dokumenteve të klasifikuara. Të martën, një gjykatë federale e apelit mohoi përpjekjen e tij të gjatë për të bllokuar një komitet të Dhomës së Përfaqësuesve nga marrja e pasqyrave të tij tatimore.
Disa këshilltarë të Trumpit kishin vlerësuar që ish-presidenti t'u përgjigjej pyetjeve pasi ai më parë dëshmoi për pasqyrat e tij financiare nën betim, ndërsa të tjerë e paralajmëruan të mos jepte ndonjë përgjigje për shkak të rrezikut të mundshëm ligjor me të cilin mund të përballet, thonë njerëz të njoftuar me këtë çështje, raporton televizioni CNN. Prokurori i qarkut të Manhatanit ka një hetim penal të veçantë në vazhdim për Organizatën Trump.
Implikimet politike të refuzimit
Një tjetër mundësi që ishte diskutuar, thonë për CNN burime të mirinformuara, janë implikimet politike të mospërgjigjes së pyetjeve, pasi Trump pritet gjerësisht të njoftojë se do të kandidojë për president në vitin 2024. Gjatë fushatës në vitin 2016, Trump sugjeroi që heshtja ishte shenjë e fajësie. Në një fjalim të fushatës në Iowa në vitin 2016, Trump deklaronte: "Nëse je i pafajshëm, pse po e përdor Amendamentin e Pestë?"
Në deklaratën e tij të mërkurën, Trump tha: "Tani e di përgjigjen për këtë pyetje" dhe dënoi hetimin e James. Ish-presidenti dhe Organizata Trump kanë mohuar më parë çdo shkelje.
“Kur familja juaj, kompania juaj dhe të gjithë njerëzit në orbitën tuaj janë bërë objektiv i një gjuetie shtrigash të pabazuar, të motivuar politikisht, të mbështetur nga avokatët, prokurorët dhe mediat e lajmeve të rreme, ju nuk keni zgjidhje”, tha ish-presidenti republikan.
Amendamenti i Pestë garanton që një individ nuk mund të detyrohet nga Qeveria të japë informacione që mund të jenë inkriminuese kundër vetvetes. Kur një individ refuzon t'i përgjigjet një pyetjeje duke "përdorur amendamentin", ai ose ajo thirret në këtë të drejtë. Nuk është një pranim i fajit.
"Asnjë person nuk duhet ... të detyrohet në asnjë çështje penale të jetë dëshmitar kundër vetvetes", thotë Amendamenti i Pestë.
Hetimi dhe dëshmitë e mëparshme
Në janar, zyra e Jamesit tha se gjeti prova "të rëndësishme" që tregojnë se Organizata Trump përdori vlerësime të rreme ose mashtruese të aseteve në pasqyrat e saj financiare për të marrë kredi, sigurime dhe përfitime tatimore. Hetimi civil i Prokurorisë së përgjithshme është drejt fundit dhe një vendim për një veprim përmbarimor mund të vijë së shpejti.
Përballja pason përpjekjen e dështuar të Trumpit për të bllokuar thirrjet për marrje në pyetje nga ai dhe fëmijët e tij, Donald Trump Jr. dhe Ivanka Trump.
Ivanka Trump dëshmoi javën e kaluar dhe Trump Jr në fund të korrikut, thanë njerëz të njohur me këtë çështje.
Trump Jr., i cili drejton Organizatën Trump me vëllain e tij Eric Trump, dhe Ivanka Trump nuk përdorën të drejtat e tyre të Amendamentit të Pestë dhe iu përgjigjën pyetjeve të shtetit, shkruan CNN. Nuk është e qartë se çfarë u pyetën konkretisht apo çfarë thanë ata.
Vendimi i tyre bie ndesh me Eric Trumpin dhe ish-shefin financiar të Organizatës Trump, Allen Weisselberg, të cilët përdorën të drejtat të Amendamentit të Pestë më shumë se 500 herë në 2020.
Trump ka dëshmuar nën betim pas një padie civile gjatë dekadave të fundit. Vitin e kaluar ai dha një dëshmi të filmuar për një proces gjyqësor që përfshinte një sulm jashtë Trump Tower. Çështja pritet të shkojë në gjyq në vjeshtë. Trump ka mohuar çdo shkelje.
Dyshimet për vlerën pasurore
Trump është pyetur në lidhje me saktësinë e vlerës së tij neto dhe pasqyrave financiare në paditë e mëparshme, diçka që disa këshilltarë thonë se është një arsye pse ai duhet t'u përgjigjet pyetjeve në hetimin aktual.
Në një dëshmi të vitit 2007 në një padi për shpifje, Trumpi tha një herë se e përllogariti vlerën e tij neto, në një farë mase, në bazë të "ndjenjave". "Unë mendoj se të gjithë" ekzagjerojnë për vlerën e pronave të tyre, dëshmoi ai, duke shtuar: "Kush nuk do ta bënte?"
A i ka fryrë vlerat? “Jo përtej arsyes”, tha Trump.
Në të kaluarën Trumpi është përpjekur të zhvendosë përgjegjësinë për vendimet e vlerësimit tek Weisselberg, ndërkohë që në të njëjtën kohë, dokumentet dhe depozitimet duket se tregojnë se edhe pse Trump pretendoi se ua la të tjerëve ato vendime vlerësimi, gjithashtu ishte thellësisht i përfshirë në drejtimin e biznesit të tij.
Trump tha në dëshminë e vitit 2007 se i vetmi person me të cilin u mor në përgatitjen e pasqyrave të gjendjes financiare ishte Weisselberg.
"Unë do të jap mendimin tim", tha Trumpi. "Ne do të flasim për këtë", tha ai, duke shtuar se "në fund" dhe "kryesisht" ishte Weisselberg ai që doli me vlerat përfundimtare, të cilat Trump tha se i shihte si "konservatore".
Kur u pyet në mënyrë specifike për ndryshimet e vlerave nga një vit në tjetrin, Trump kishte shpjegime të gatshme.
“Nuk besoj, jo”
Gjatë dëshmisë, Trumpi u mor në pyetje mbi kompleksin e familjes në Westchester County, New York, i quajtur Seven Springs, ku vlera e tij gati u dyfishua në një vit nga 80 milionë dollarë në 2005 në 150 milionë dollarë në 2006.
"Prona u vlerësua shumë e ulët, për mendimin tim, atëherë dhe u bë shumë -- sapo u rrit", tha Trump.
Ai u pyet nëse kishte ndonjë bazë për këtë pikëpamje, përveç mendimit të tij.
“Nuk besoj, jo”, tha ai.
Përveç Weisselbergut, dy të tjerë të përfshirë në përgatitjen e pasqyrave financiare, Jeff McConney, kontrollor i Organizatës Trump dhe Donald Bender, kontabilist i jashtëm i firmës së pasurive të paluajtshme, janë intervistuar të dy nga zyra e prokurorit të përgjithshëm dhe prokurorit të qarkut të Manhattan.
Avokatët e Trumpit ka të ngjarë të argumentojnë se pasqyrat financiare nuk janë audituar, kështu që kushdo që mbështetet në to, do të vihej në dijeni. Pasqyrat financiare të rishikuara nga CNN tregojnë se ato kanë të dhëna të shumta që tregojnë se nuk ishin në përputhje me parimet e pranuara përgjithësisht të kontabilitetit. Përveç kësaj, asnjë nga huadhënësit nuk humbi para për transaksionet, gjë që mund ta bënte më të vështirë pretendimin se ishin mashtruar.
Vlerësimet në bazë të vlerave të pronës janë dhënë në shumë raste nga vlerësuesi i vjetër i Trumpit, Cushman & Wakefield, i cili është gjithashtu nën hetim. Cushman, i cili ndërpreu lidhjet me Trumpit pas trazirave të Kapitolit më 6 janar 2021, ka mohuar çdo abuzim dhe e mbron punën e tij./CNN
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
