Maloku: VV-ja lë jashtë investimeve komunat që nuk i udhëheq
Kontaminimi i tokave është një problem i madh dhe bazë esenciale, sipas Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës.
Në emisionin “Zgjedhjet në KOHË”, Adil Maloku, kandidat për deputet nga kjo parti, ka thënë se ky problem vjen si pasojë e mungesës së kolektorëve për pastrimin e ujërave të zeza.
“Kjo është një problem i madh, pasi komunat nuk kanë kapacitet buxhetor ta bëjnë as një të vetëm. Gjithashtu, nuk është e mundur që çdo fshat të ketë kolektor, sepse ato janë projekte të kushtueshme dhe afatgjata, për të cilat besoj që nuk do të mjaftojnë as fondet që i ka Qeveria e Kosovës”, ka thënë Maloku.
Ai po ashtu e ka akuzuar kandidaten për deputete nga Lëvizja Vetëvendosje, me të cilën ishte përballë në këtë debat, se partia e saj nuk punon njësoj për të gjitha komunat.
“Ka projekte që janë edhe nga Bashkimi Evropian, por edhe nga qeveria, dhe po punohet në atë drejtim. I them znj. Pacolli që komunat nuk kanë kapacitet të ndërtojnë impiante për pastrimin e ujërave të zeza. Prandaj, ajo që do ta lutesha znj. Pacolli është që nuk ka qenë as mirë në të kaluarën që investimet të bëhen vetëm në komunat që i udhëheq VV-ja, por t’i shikojnë edhe komunat që nuk i udhëheq VV-ja”.
AAK-ja, në programin e saj, ka paraparë se Kosova nuk është e pasur me burime ujore, prandaj është thelbësore të ndërtohet një qasje e re për menaxhimin e integruar të tyre.
Sipas programit, parashikohet realizimi i reformave dhe forcimi i kapaciteteve për të rritur cilësinë e shërbimeve ujore ndaj publikut.
Po ashtu sipas tyre do të përgatiten plane për menaxhimin efektiv të baseneve kryesore ujore, veçanërisht të lumenjve dhe liqeneve, ndërsa vëmendje e veçantë do t’u kushtohet burimeve ujore të dëmtuara nga aktivitetet e paligjshme apo ndotja mikrobiologjike dhe kimike.
Pacolli: Degradimi dhe kontaminimi i ujërave ka nisur vite më parë
Kandidatja e Lëvizjes Vetëvendosje, Fitore Pacolli, ka folur për degradimin e lumenjve, ku sipas saj, gjendja e tyre është përkeqësuar vite më parë.
Ajo, në emisionin “Zgjedhjet në KOHË”, ka thënë se investimet në hidrocentrale të vogla i kanë dëmtuar rrjedhat e lumenjve dhe sektorin e bujqësisë.
Pacolli ka shtuar po ashtu se derdhja e kanalizimeve në lumenj, betonizimi i lumenjve dhe nxjerrja e rërës dhe zhavorrit nga lumenjtë kanë qenë faktorët kryesorë që e kanë dëmtuar gjendjen e lumenjve.
Në mandatin e tyre të ardhshëm, nëse dalin fitues, ajo ka thënë se do të ndërmarrin një aksion për pastrimin e lumenjve.
“Do të ndërmarrim një aksion shtetëror për mobilizim dhe adresim të ndotjes së lumenjve, por edhe ndotjes në përgjithësi që i shkakton lumenjtë, arat dhe pyjet, lidhur me kanalizimet. Është në planin e LVV-së që t’i adresojmë sidomos ndotësit e mëdhenj, industri dhe biznese private, por me fokus të drejtpërdrejtë te lumenjtë. Ne kemi filluar investimet në këto drejtime, për shembull ka filluar ndërtimi i impiantit – kolektorit në Ferizaj, i cili automatikisht e pastron dhe e largon derdhjen e kanalizimeve në lumin Nerodime”, ka thënë Pacolli.
Ajo ka thënë gjithashtu se thelbi kryesor i angazhimit të tyre është investimi në impiante për trajtimin e ujërave të zeza që derdhen në lumenj apo depërtojnë përmes ujërave nëntokësore.
“Lumenjtë e mëdhenj do të trajtohen përmes kolektorëve dhe impianteve të mëdha, të cilat i trajtojnë sasi të mëdha të ujërave të zeza, ndërsa nëpër fshatra, ku kemi problem në tërë territorin e Kosovës, do të shkohet me impiante të vogla në fshatrat e mëdha – secili fshat do ta ketë impiantin e vet”, ka thënë ajo.
Gjatë këtij debati, Pacolli i ka përmendur edhe sukseset që, sipas saj, i kanë arritur si parti.
Maloku: Fermerët tanë kanë mbetur më së keqi në rajon
Një nga problematikat kryesore ndaj fermave, sipas Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, është qasja jokorrekte e politikave ditore ndaj fermerëve.
Një gjë të tillë e ka thënë Adil Maloku, kandidat për deputet nga AAK-ja, në emisionin “Zgjedhjet në KOHË”, ku sipas tij fermerët janë në një formë të shkëputur nga realiteti në të cilin jetojmë.
Ai ka thënë se AAK-ja, në kuadër të vetin, ka një planprogram për industrinë e prodhimtarisë bujqësore.
“Rritjen e subvencionimit për fermerë, sigurimin e formave shtesë të financimit për fermerët, për shkak se fermerëve u mungojnë pajisje moderne në bujqësi. Bujqësia në formë globale po avancon jashtëzakonisht shumë dhe po t’i shikojmë fermerët tanë, ata kanë mbetur shumë mbrapa me makineri bujqësore dhe pajisje të tjera. Me anë të trajnimeve të ndryshme dhe subvencioneve të ndryshme, fermerët do ta rrisin nivelin e tyre të avancimit, sepse ndodhemi në rajon më së keqi. Do të ketë shumë ndihma, përkrahje dhe krijim të klimës për zhvillimin e fermerëve”, ka thënë Maloku.
Ai ka përmendur edhe masat e Bashkimit Evropian, për të cilat tha se e kanë dëmtuar ndjeshëm bujqësinë, duke e veçuar si problem edhe sistemin e ujitjes. Sipas tij, AAK-ja ka premtuar ndarjen e 100 milionë eurove për kanale dhe sisteme të ujitjes.
“Fermerët janë dëmtuar shumë edhe nga masat e Bashkimit Evropian, që do të thotë se shteti ynë i ka humbur 800 milionë euro të dedikuara, por që janë të pezulluara për momentin. Një pjesë e tyre do të shkonte për t’u investuar në bujqësi, por fatkeqësisht, kur e merr kohën dhe i merr fqinjët tanë, ata po avancojnë si me mjete bujqësore ashtu edhe me aparatura, dhe ne po stagnojmë. Veç Shqipëria i ka të investuara vitin e kaluar, të përfituara nga Bashkimi Evropian, 135 milionë euro. Pra, si Aleancë e shohim problematikë kryesore edhe sistemin e ujitjes në Kosovë. Për shkak të thatësisë së madhe, ne nuk mund t’i ujitim tokat tona, edhe pse jemi një vend që kemi ujë në masë të madhe. Prandaj, si Aleancë kemi të planifikuara për katër vjetët e ardhshëm ndarjen e 100 milionë eurove për kanale dhe sisteme të ujitjes”, ka thënë ai.
Maloku ka thënë gjithashtu se problemet në bujqësi vijnë si pasojë e faktit se personat që kanë udhëhequr Ministrinë e Bujqësisë nuk kanë pasur përgatitjen e duhur.
Pacolli: Bujqësia prioritet, mbështetje më e madhe për fermerët në mandatin e ardhshëm
Sektori ku Lëvizja Vetëvendosje thotë se do ta përqendrojë më së shumti angazhimin në mandatin e ardhshëm, nëse del fituese në zgjedhjet e 28 dhjetorit, është bujqësia.
Në emisionin “Zgjedhjet në KOHË”, kandidatja për deputete nga Lëvizja Vetëvendosje, Fitore Pacolli, ka deklaruar se në mandatin e ardhshëm do të punojnë për fuqizimin e fermerëve.
Ajo përmendi disa pika ku do të fokusohen gjatë katërvjeçarit të ardhshëm, duke nisur fillimisht me sigurimin bujqësor.
“Përveç subvencioneve dhe granteve, kemi mbështetur edhe përmes largimit ose subvencionimit të naftës. Në këtë mënyrë neve na duhet të sigurojmë konkurrueshmërinë dhe produktivitetin që e arrijnë fermerët, dhe sigurimi bujqësor është tepër i rëndësishëm. Pastaj vazhdojmë me certifikimin dhe tregun e garantuar. Ne po mendojmë se fermerët duhet t’i certifikojnë prodhimet e tyre në mënyrë që t’u sigurojmë treg të garantuar edhe në vendin tonë, edhe jashtë Kosovës. Pra, produktet tona bujqësore të promovohen edhe jashtë tregut të Kosovës, në tregun evropian”, ka thënë Pacolli.
Si pika të rëndësishme në planprogramin e tyre, Pacolli përmendi edhe certifikimin e prodhimeve dhe sigurimin e tregut të garantuar.
“Ne po mendojmë se fermerët duhet t’i certifikojnë prodhimet e tyre në mënyrë që t’u sigurojmë treg të garantuar edhe në vendin tonë, edhe jashtë Kosovës. Pra, produktet tona bujqësore të promovohen edhe jashtë tregut të Kosovës, në tregun evropian. Aplikimi i granteve do të ndryshohet. Tani kemi pasur mundësi që fermerët të aplikojnë një herë në vit, ndërsa prej vitit të ardhshëm, si udhëheqës të qeverisë së ardhshme, do të krijojmë mundësi që fermerët të aplikojnë për grante gjatë gjithë vitit. Pra, nuk do të ketë afate të caktuara kur fermerët duhet të nguten apo t’i plotësojnë dokumentet, por do ta kenë mundësinë gjatë gjithë vitit, në kohën më të përshtatshme për ta”, ka thënë ajo.
Sipas Pacollit, vëmendje e veçantë do t’u kushtohet edhe fermerëve të papërkrahur, të cilët ajo i ka quajtur “fermerë të vegjël”, e që sipas saj do të kenë mundësi të përfitojnë nga Ministria e Bujqësisë.
“Ne i quajmë fermerët e papërkrahur fermerë të vegjël, të cilët nuk kanë qenë kategori e subvencionuar apo e mbështetur me grante nga Ministria e Bujqësisë, sepse fermat e vegjël bien në kujdesin e komunave. Në këtë formë kemi hasur se fermerët e vegjël kanë pasur vështirësi dhe e kemi futur këtë si kategori për t’i mbështetur fermerët e vegjël me grante, për të cilat do të kërkohen kritere minimale. Aplikimi për subvencione do të bëhet online. Deri më tani aplikimi është bërë përmes mbledhjes së dokumentacionit dhe dorëzimit të tyre. Ne do ta lehtësojmë këtë procedurë dhe fermerët do të kenë mundësi të aplikojnë nga shtëpia përmes sistemit online”, ka thënë Pacolli.
Ajo ka premtuar gjithashtu se të gjithë fermerët do të furnizohen me kartën e fermerit, përmes së cilës, sipas saj, fermerët do të kenë qasje më të lehtë në produkte bujqësore dhe në produkte të certifikuara bujqësore.