Brenda 20 vjetëve Çekia dhe Kroacia janë shndërruar në modelet evropiane të shtetndërtimit. Çekia kaloi nga regjimi komunist në një nga vendet më demokratike dhe më të zhvilluara në botë, me shkallën më të ulët të papunësisë nga të gjitha vendet e BE-së. Kroacia u anëtarësua në BE, NATO, pranoi EURO-n dhe u bë pjesë e familjes Shengen. Sot, kur festojmë përmbylljen e suksesshme të Presidencës Çeke të Këshillit të BE-së dhe anëtarësimin e Kroacisë në zonën Shengen, arritjet e tyre janë inspirim për të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor dhe shembull i prekshëm i së ardhmes në të cilën ende besojmë

Qendra e Bashkimit Evropian po lëviz në Lindje. Ukraina është shndërruar në gardianin e jetës perëndimore. Moldavia dhe Gjeorgjia bënë të qartë se janë gati të bëjnë të njëjtën gjë. Polonia - përveç që luan rol kyç në mbështetje ushtarake të Ukrainës - po shndërrohet me shpejtësi në aktor kyç të sigurisë së kontinentit evropian. Ajo tanimë ka më shumë tanke se Gjermania dhe deri në vitin 2035 do të këtë 300.000 trupa (dyfishin e Gjermanisë). Ndërsa Çekia këta gjashtë muaj të fundit orkestroi unitetin më mbresëlënës të Bashkimit Evropian në kuadër të Presidencës së saj të Këshillit të BE-së.

Në veçanti për vende të vogla Presidenca e BE-së është çështje prestigji ndërkombëtar. Është një lloj testi diplomatik që vlerëson seriozitetin e një vendi. Në këtë sens Presidenca është detyrë jashtëzakonisht sfiduese. Vendi që ka Presidencën duhet të sigurojë se e tërë trupa diplomatike dhe institucionale – nga presidenti dhe kryeministri, e deri te drejtori i Departamentit të Peshkatarisë në Ministrinë e Bujqësisë – është e aftë të drejtojë 26 vende të tjera evropiane në realizimin e interesave të përbashkëta. Dhe këtë rol Presidenca Çeke e ka ushtruar me shkathtësi të jashtëzakonshme në pothuaj çdo fushë të rëndësishme.

Sa i përket mbështetjes së Ukrainës, Presidenca siguroi lansimin e Misionit të Asistencës Ushtarake për trajnimin e 15.000 forcave të Ukrainës në territorin e BE-së. Ky ishte akt historik pasi që çështjet ushtarake që nga themelimi i BE-së kanë qenë temë tabu për politikanët evropianë. Po ashtu, Presidenca siguroi 18 miliardë euro ndihmë humanitare për Ukrainën për vitin 2023, miratoi tri pako të reja sanksionesh ndaj Rusisë dhe pezulloi liberalizimin e vizave për qytetarët rusë. Në takimin e parë të Komunitetit Politik Evropian, Presidenca priti në Pragë shefat e shteteve dhe qeverive të 44 vendeve sovrane. Takimi ishte manifestim i paprecedent i unitetit evropian kundër agresionit rus të Ukrainës.

Gjatë një Presidence të BE-së ministrat e energjisë takohen më së shumti tri herë. Gjatë Presidencës Çeke ata u takuan tetë herë. Kjo shpërfaq rëndësinë e jashtëzakonshme të cilën kanë pasur çështjet e energjisë në këta muajt e fundit. Në sfondin e luftës në Ukrainë, Rusia kërcënoi ngrirjen e shtëpive dhe bizneseve evropiane. BE-ja u përgjigj me vendosmëri të prerë. Nën drejtimin e Presidencës Çeke, BE-ja dakordoi një numër të masave urgjente, siç janë masat reduktuese me qëllim të furnizimit të qëndrueshëm me gaz në tërë kontinentin evropian, ngritjen e mekanizmit për blerjen e përbashkët të gazit për tërë Evropën, vendosjen e çmimit tavan për blerjen e gazit dhe tatimi në profit ekstrem të kompanive energjetike.

Në fushën e ekonomisë Presidenca negocioi me sukses buxhetin e BE-së për vitin 2023 në vlerë prej 186 miliardë eurosh dhe ndarjen e 20 miliardë eurove për diversifikimin e burimeve të energjisë dhe zvogëlimin e varësisë energjetike nga Rusia. Me qëllim të arritjes së caqeve për luftimin e ndryshimeve klimatike Presidenca negocioi trembëdhjetë akte legjislative në fushën e energjisë, mjedisit dhe transportit - nga rritja e kapacitetit absorbues të pyjeve e deri te rregullat e reja të emetimeve nga mjetet e transportit. Po ashtu, Presidenca miratoi Aktin e parë për Inteligjencë Artificiale, finalizoi disbursimin e subvencioneve bujqësore për 27 vendet e BE-së dhe negocioi pozicionin e përbashkët të Këshillit për Aktin e Mikroçipave, i cili synon të fuqizojë pozitën e BE-së në hulumtimin, dizajnin dhe prodhimin e mikroçipave.

Këtu më afër shtëpisë sonë Presidenca Çeke siguroi hapjen e negociatave me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, statusin kandidat për Bosnjën dhe vendimmarrjen pozitive për liberalizimin e vizave për Kosovën. Po ashtu, falë punës së palodhshme të Presidencës, nga 1 janari i këtij viti Kroacia iu bashkua zonës Shengen. Dhe këtu është pika ku storiet individuale të Kroacisë dhe Çekisë bëhen model i përbashkët i vendeve të Ballkanit Perëndimor. Brenda 20 vjetëve Çekia dhe Kroacia janë shndërruar në modelet evropiane të shtetndërtimit. Çekia kaloi nga regjimi komunist në një nga vendet më demokratike dhe më të zhvilluara në botë me shkallën më të ulët të papunësisë nga të gjitha vendet e BE-së. Kroacia u anëtarësua në BE, NATO, pranoi EURO-n dhe u bë pjesë e familjes Shengen. Sot, kur festojmë përmbylljen e suksesshme të Presidencës Çeke të Këshillit të BE-së dhe anëtarësimin e Kroacisë në zonën Shengen, arritjet e tyre janë inspirim për të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor dhe shembull i prekshëm i së ardhmes në të cilën ende besojmë.