Kjo grua, e cila gjatë jetës së saj ecte me Papë, presidentë, mbretër dhe individët më të fuqishëm në tokë, e veshur me rrobën e thjeshtë blu dhe të bardhë të urdhrit të saj, ishte më e lumtur kur kujdesej për nevojat e të varfërve dhe të sëmurëve që vdisnin në rrugët e Kalkutës, Indi. Ajo dhe motrat e urdhrit të saj shpëtonin fëmijë të braktisur nga grumbujt e plehrave dhe u jepnin atyre kujdes dhe dashuri për gjithë jetën. Ajo lante plagët e lebrosëve dhe të atyre të rrënuar nga AIDS-i, që shumica nuk do t’i preknin kurrë, dhe u sillte paqe atyre që vuajnë nga agonia e sëmundjeve mendore. Për të, dhembshuria ishte një thirrje – dhurata e saj për njerëzimin, të cilën e ofronte si pjesë e përkushtimit ndaj Zotit
Hon. Jon D. Fox
nga Pensilvania
në Dhomën e Përfaqësuesve
E enjte, 11 shtator 1997
Z. Fox nga Pensilvania. Z. Kryetar, sot ngrihem për të nderuar Nënën Terezën e Kalkutës, personin më të afërt me një shenjtor të gjallë që mund të njohim ndonjëherë, një grua që kapërceu dallimet fetare dhe politike kudo që ndjehej prania e saj. Qoftë kur hapte një qendër për të sëmurët me AIDS, apo kur, siç bëri në distriktin tim, themelonte një strehë për të pastrehët, ajo u shtrinte dorën të gjithë njerëzve.
Kur Nëna Terezë vdiq të premten, zemra e një bote që tashmë ishte në zi për Dianën, Princeshën e Uellsit, u thye nga pikëllimi për vdekjen e kësaj gruaje të përulur indiane dhe për humbjen e asaj që shumë e kanë quajtur një “shenjtore e gjallë”.
Z. Kryetar, personalisht u ndjeva thellësisht i pikëlluar nga njoftimi i Misionarëve të Bamirësisë se Nëna Terezë, themeluesja e urdhrit, kishte vdekur. Për 50 vjetët e fundit, Nëna Terezë e përkufizoi dhe mishëroi dhembshurinë, duke ia kushtuar jetën e saj të varfërve, të pastrehëve, të përjashtuarve dhe të sëmurëve.
Kjo grua, e cila gjatë jetës së saj ecte me Papë, Presidentë, mbretër dhe individët më të fuqishëm në Tokë, e veshur me rrobën e thjeshtë blu dhe të bardhë të urdhrit të saj, ishte më e lumtur kur kujdesej për nevojat e të varfërve dhe të sëmurëve që vdisnin në rrugët e Kalkutës, Indi. Ajo dhe motrat e urdhrit të saj shpëtonin fëmijë të braktisur nga grumbujt e plehrave dhe u jepnin atyre kujdes dhe dashuri për gjithë jetën. Ajo lante plagët e lebrosëve dhe të atyre të rrënuar nga AIDS-i, që shumica nuk do t’i preknin kurrë, dhe u sillte paqe atyre që vuajnë nga agonia e sëmundjeve mendore. Për të, dhembshuria ishte një thirrje – dhurata e saj për njerëzimin, të cilën e ofronte si pjesë e përkushtimit ndaj Zotit.
Kjo grua e vogël dhe e brishtë, trupi i së cilës ishte i përkulur nga artriti dhe i rrënuar nga dhimbja, e linte mënjanë vuajtjen e saj fizike ndërsa punonte për të sjellë ngushëllim te të tjerët. Ajo tha: “Unë e shoh Zotin në çdo qenie njerëzore. Kur laj plagët e lebrosëve, ndiej sikur po kujdesem për vetë Zotin. A nuk është një përvojë e bukur?” Ka shumë gjëra që të gjithë mund të mësojmë nga kjo grua e thjeshtë e Zotit.
E lindur si Agnes Gonxha Bojaxhiu më 27 gusht 1910, në Shkup, në atë që sot është Maqedonia, ajo ishte më e vogla nga tri vajzat e prindërve shqiptarë. Në vitin 1928, ajo u bë noviciate në Urdhrin e Loretos, i cili drejton shkolla misionare në Indi. Ajo zgjodhi emrin Tereza pas një murgeshe franceze, Thérèse Martin, e cila u shpall shenjtore në vitin 1927.
Në vitin 1929, Motra Terezë mbërriti në Kalkutë, Indi dhe filloi të jepte mësim në Shkollën e Mesme “St. Mary’s”. Megjithatë, mësimdhënia nuk do të ishte plotësimi i jetës së saj në shërbim fetar. Në vitin 1946, ndërsa udhëtonte me tren drejt qytetit malor Darjeeling për t’u rikuperuar nga tuberkulozi i dyshuar, ajo mori një thirrje nga Zoti “për ta shërbyer Atë mes më të varfërve të të varfërve”. Në vitin 1947, iu lejua të largohej nga urdhri dhe ajo u zhvendos në lagjet e varfra të Kalkutës për të themeluar shkollën e saj të parë. Në vitin 1949, një ish-studente, Motra Agnes, u bë ndjekësja e saj e parë dhe brenda një viti, Motra Terezë mori miratimin papnor për të formuar një urdhër të quajtur “Misionarët e Bamirësisë”. Ai u themelua më 7 tetor, Festa e Rruzares së Shenjtë. Nëna Terezë zgjodhi për rrobën e saj një sari të thjeshtë, të bardhë me kufi blu dhe një kryq të thjeshtë të vendosur në shpatullën e majtë. Po atë vit, ajo u bë shtetase e Indisë.
Në vitin 1952, Nëna Terezë mori leje nga India për të përdorur një Tempull të braktisur të Kalit, perëndeshës hindu të vdekjes dhe shkatërrimit. Aty hapi Shtëpinë Kalighat për të Vdekurit. Po atë vit, ajo hapi Nirmal Hriday (“Zemër e Pastër”), një shtëpi të dytë për të vdekurit, e ndjekur vitin tjetër nga jetimorja e saj e parë.
Qeveria indiane i dha Nënës Terezë një parcelë prej 34 hektarësh pranë qytetit Asansol në mesin e viteve 1950. Aty hapi një koloni për lebrosët të quajtur Shanti Nagar (“Qyteti i Paqes”).
Nëna Terezë fitoi çmimin e saj të parë për punën humanitare në vitin 1962 kur iu dha Çmimi Padma Shri për Shërbim të Shquar. Ishte në këtë kohë që ajo filloi traditën e dhënies së parave nga këto çmime për të varfrit.
Në vitin 1965, Shenjtëria e Tij, Papa Pali VI, vendosi Misionarët e Bamirësisë nën autoritetin e drejtpërdrejtë papnor dhe i kërkoi Nënës Terezë të zgjeronte thirrjen e saj përtej Indisë. Në vitin 1971, Papa Pali e nderoi duke i dhënë Nënës Terezë Çmimin e parë të Paqes, Papa Gjoni XXIII. Qeveria e Indisë e nderoi në vitin 1972 me Çmimin Jawaharlal Nehru për Mirëkuptim Ndërkombëtar.
Në vitin 1979, përpjekjet e palodhura të Nënës Terezë në emër të paqes botërore i sollën Çmimin Nobel për Paqe. Edhe kur bota e nderonte, të varfrit nuk ishin kurrë larg mendimeve të saj, duke thënë se këto nderime ishin të rëndësishme vetëm nëse ndihmonin nevojtarët e botës. Ndryshe nga shumica e ceremonive Nobel, për Nënën Terezë nuk pati banket luksoz dhe ajo këmbënguli që shpërblimi monetar t’u jepej të varfërve. Kur pranoi Çmimin Nobel, ajo tha: “Unë zgjedh varfërinë e njerëzve tanë të varfër, por jam mirënjohëse që e marr atë (Çmimin Nobel) në emër të të uriturve, të zhveshurve, të pastrehëve, të çalëve, të verbërve, të lebrosëve, të gjithë atyre që ndihen të padëshiruar, të padashur, të papërkujdesur në shoqëri, njerëz që janë bërë barrë për shoqërinë dhe që shmangen nga të gjithë.”
Ajo ka thënë njëherë: “Të varfrit na japin shumë më tepër se sa u japim ne atyre. Ata janë njerëz kaq të fortë, që jetojnë ditë pas dite pa ushqim. Dhe ata kurrë nuk mallkojnë dhe nuk ankohen. Ne nuk duhet t’u japim mëshirë apo keqardhje. Ne kemi kaq shumë për të mësuar prej tyre.”
Si për të provuar ndikimin e saj në procesin e paqes, në vitin 1982 ajo bind izraelitët dhe palestinezët të ndalojnë të shtënat mjaftueshëm që ajo dhe motrat e saj të shpëtonin 37 fëmijë me aftësi të kufizuara mendore nga një spital në Bejrutin e rrethuar.
Çfarë pamjeje duhet të ketë qenë për luftëtarët, duke parë këtë grua të vogël që udhëhiqte një grup fëmijësh përmes rrënojave të luftës drejt sigurisë. Çfarë guximi duhet t’i ketë dashur asaj dhe ndjekësve të saj për të ecur në atë rrugë, duke e ditur se armët e çdo lloji ishin drejtuar ndaj saj dhe fëmijëve. Megjithatë, ishte ajo që Zoti i kishte thënë të bënte. Ajo duhej t’i shpëtonte ata fëmijë dhe më vonë tha se e dinte që Zoti nuk do ta linte të vritej derisa t’i shihte të sigurt.
Në vitin 1983, ndërsa ndodhej në Vatikan për të vizituar Shenjtërinë e Tij, Papa Gjon Pali II, Nëna Terezë pësoi një sulm në zemër. Në vitin 1989, ajo pësoi një sulm të dytë, pothuajse fatal, dhe iu vendos një stimulues kardiak – fillimi i një liste të gjatë sëmundjesh personale që kurrë nuk e ngadalësuan ritmin e saj.
Nëna Tereza udhëtoi në Shtetet e Bashkuara në vitin 1985, ku Presidenti Ronald Reagan i dha Medaljen e Lirisë, çmimin më të lartë civil që jepet nga Shtetet e Bashkuara. Një vizitore e shpeshtë në SHBA, Nëna Terezë u kthye në nëntor 1996 kur Kongresi i 105-të autorizoi që asaj t’i jepej shtetësia amerikane nderi – një nder i rrallë.
Unë pata nderin e veçantë ta takoj Nënën Terezë në atë kohë dhe ishte një nga momentet më të paharrueshme që kam përjetuar ndonjëherë. Nuk kam ndier kurrë një prani kaq të madhe dhembshurie, besimi dhe bamirësie në jetën time. Më parë kisha punuar me ndjekësit e saj dhe kisha parë punën e tyre të mirë në një strehë për të pastrehët në distriktin tim, të drejtuar nga anëtarë të urdhrit të saj.
Ditën kur ajo vizitoi kryeqytetin e kombit tonë dhe Kongresi i bëri nder me shtetësi nderi, nuk do ta harroj kurrë pamjen e saj. E veshur me rrobën e saj të thjeshtë dhe sandalet, ajo qëndronte aty mes mjediseve të stolisura të Ndërtesës së Kapitolit. Ky simbol i lirisë dhe pavarësisë amerikane, që kishte parë figura si Jefferson, Lincoln, Kennedy dhe Roosevelt, nuk kishte parë kurrë dikë si ajo. Ajo e pranoi nderin, por e shfrytëzoi rastin për të na kujtuar të gjitha dhuratat që ne si amerikanë ndonjëherë i marrim si të mirëqena dhe na nxiti të përdorim pozicionin tonë si fuqi botërore për të synuar paqen dhe për të njohur bukurinë e shpirtit njerëzor.
Ajo ia kushtoi shpirtin e saj Zotit dhe jetën e saj fëmijëve të Tij dhe, ndërsa besoj se kontributet e saj janë aq të mëdha sa mund të jenë të pazëvendësueshme, përulësia e saj e bëri të besonte ndryshe. Në vitin 1989, Nëna Terezë shpalli pensionimin duke thënë: “Zoti do të gjejë një person tjetër, më të përulur, më të përkushtuar, më të bindur ndaj Tij, dhe shoqëria do të vazhdojë.” Por përkushtimi i saj ndaj urdhrit dhe nevoja për të vazhduar punën misionare e bëri të tërhiqte dorë nga dorëheqja vitin pasues. “Prisja të isha e lirë, por Zoti ka planin e Tij,” tha ajo.
E kombinuar me vdekjen e fundit të Princeshës Diana, kemi humbur dy nga shpirtrat tanë më të dhembshur. Shumë të ndryshme në stil dhe pamje, ato gjetën një afinitet me njëra-tjetrën duke plotësuar nevojat e të harruarve. U bënë mike. Diana mblodhi miliona për njerëzit me AIDS, lebrosët, të pastrehët dhe të harruarit duke shitur fustanet e stilistëve që nuk i duheshin më. Nëna Terezë zotëronte vetëm dy veshje, të dyja rrobat e thjeshta që ajo vetë kishte dizajnuar. Është një provë e qartë se nuk ka rëndësi nëse vesh rroba të stilistëve apo mbështillesh me një sari të thjeshtë. Ajo që ndodhet në zemrën tënde është ajo që do të përcaktojë përfundimisht njerëzimin tënd. Ndërsa Princesha Diana ishte mjeshtre në zbutjen e vargjeve të portofolit tonë, Nëna Terezë kaloi një jetë duke hapur zemrat tona. Princesha Diana e quajti Nënën Terezë modelin e saj dhe kjo murgeshë e thjeshtë nga Kalkuta e pranoi Princeshën në familjen e njerëzimit dhe i kërkoi të mos ishte asgjë tjetër veçse vetvetja. Princesha dhe murgesha, shkëlqimi dhe thjeshtësia, mbretëria dhe përulësia – dhe megjithatë, disi, partneriteti funksionoi.
Bota vajtoi humbjen e Dianës, Princeshës së Uellsit, në nivelet më të larta të shoqërisë. Thellësia e humbjes së Nënës Terezë mund të ndjehet më shumë në rrugët e Kalkutës, aty ku një fëmijë i braktisur ndjeu për herë të parë prekjen e mirësisë njerëzore dhe dashurinë e Zotit përmes këtij enë të vogël – një murgeshë e thjeshtë nga Kalkuta.
Humbja e Nënës Terezë, e cila ia kushtoi vetveten shërbimit ndaj të tjerëve, na detyron të shqyrtojmë jetët tona dhe të ripërkushtohemi për të ndihmuar ata që kanë nevojë. Nuk do ta harroj kurrë Nënën Terezë dhe mënyrën se si ajo jetoi jetën e saj, kurrë duke mos kërkuar vëmendje, përveç asaj që Zoti zgjodhi t’i jepte. Besimi i saj udhëhoqi veprimet e saj dhe mirësia e saj ndezi njerëzimin brenda secilit prej nesh.
Në vitin 1996, Nëna Terezë tregoi se kishte edhe sens humori kur i tha Princit Michael të Greqisë: “Disa ditë më parë ëndërrova se isha te portat e parajsës dhe Shën Pjetri më tha: ‘Kthehu në Tokë, këtu nuk ka lagje të varfra.’” Ajo punoi për të tjerët për gjysmë shekulli. Besoj se ajo e ka fituar vendin e saj në parajsë pranë Zotit.
Z. Kryetar, jam krenar që jam përfshirë si anëtar i delegacionit zyrtar nga Shtetet e Bashkuara për Funeralin Shtetëror të Nënës Terezë nga Kalkuta. Fuqia e besimit të saj dhe forca e vullnetit të saj duhet të bëhen tonat ndërsa nderojmë Nënën Terezë, e cila besoj se është qenia njerëzore më e dashur e kohës sonë. Mirësia, njerëzimi dhe besimi që ajo zotëronte duhet gjithashtu të udhëheqin veprimet tona ndërsa miratojmë ligje. Si ajo, askush nuk mund të përjashtohet. Duhet të jemi të gatshëm të përqafojmë më të vegjlit mes nesh nëse duam të jemi të denjë për pozicionet që mbajmë.
Regjistri Kongresional Vëllimi 143, Numri 120 (E enjte, 11 shtator 1997)
[Shtesa të Deklaratave]
[Faqet E1732-E1733]
Nga Regjistri Kongresional Online përmes Zyrës së Botimeve të Qeverisë [www.gpo.gov]