Shpeshtimi i përmbytjeve nga ngrohja globale e faktorë të tjerë

Ka shumë përbërës për krizën humanitare që është ende në vazhdim – disa meteorologjikë, disa ekonomikë, disa shoqërorë, disa historikë dhe të orientuar nga ndërtimi. Shtojani këtyre edhe rekordet e motit që nuk kthehen aq larg në kohë. Me komplikime e kufizime të tilla, ekipi i shkencëtarëve ndërkombëtarë që po e përcjellin katastrofën nuk mund të përcaktojë se sa ndryshime klimatike kishin rritur gjasat dhe shpeshtësinë e përmbytjeve

Ndryshimi i klimës ka të ngjarë t’i zvogëlojë reshjet deri në 50% në fund të muajit në dy provinca jugore të Pakistanit, mirëpo ngrohja globale nuk ishte shkaku më i madh i përmbytjeve katastrofike të vendit që kanë mbytur më shumë se 1500 njerëz, zbulon një analizë e re shkencore.

Cenueshmëria e përgjithshme e Pakistanit, duke përfshirë njerëzit që jetojnë si mos më keq , është faktori kryesor në katastrofën që në një moment zhyti një të tretën e vendit nën ujë, mirëpo “ndryshimi i klimës i shkaktuar nga njerëzit po luan rol jashtëzakonisht të rëndësishëm këtu”, ka bërë të ditur studimi i autores Friderike Otto, shkencëtare klimatike në Kolegjin Imperial të Londrës.

Të dhënat shkencore

Cenueshmëria e përgjithshme e Pakistanit, duke përfshirë njerëzit që jetojnë si mos më keq , është faktori kryesor në katastrofën që në një moment zhyti një të tretën e vendit nën ujë, mirëpo “ndryshimi i klimës i shkaktuar nga njerëzit po luan rol jashtëzakonisht të rëndësishëm”

---

Ka shumë përbërës për krizën humanitare që është ende në vazhdim – disa meteorologjikë, disa ekonomikë, disa shoqërorë, disa historikë dhe të orientuar nga ndërtimi. Shtojani këtyre edhe rekordet e motit që nuk kthehen aq larg në kohë.

Me komplikime e kufizime të tilla, ekipi i shkencëtarëve ndërkombëtarë që po e përcjellin katastrofën nuk mund të përcaktojnë se sa ndryshime klimatike kishin rritur gjasat dhe shpeshtësinë e përmbytjeve, kanë bërë të ditur autorët e studimit. Hulumtimi tashmë është publikuar, mirëpo nuk është shqyrtuar ende nga ekipet e tjera.

Ajo që ka ndodhur, “do të kishte qenë ngjarje katastrofike me reshje të larta pa ndryshime klimatike, por është më keq për shkak të ndryshimit të klimës”, ka shpjeguar Otto. “Dhe veçanërisht në këtë rajon shumë të ndjeshëm, ndryshimet e vogla kanë shumë rëndësi”.

Megjithëkëtë, faktorë të tjerë njerëzorë që i rrezikonin njerëzit dhe nuk ishin të mjaftueshëm për t’i kontrolluar përmbytjet, kishin ndikime edhe më të mëdha.

“Kjo fatkeqësi ishte rezultat i cenueshmërisë që u ndërtua gjatë shumë e shumë vjetëve”, ka vënë në dukje anëtarja e ekipit të studimit, Ayesha Siddiqi, nga Universiteti i Kembrixhit.

Sipas raportit, reshjet e gushtit në provincat Sindh dhe Balukistanit, së bashku gati sa madhësia e Spanjës, ishin tetë dhe gati shtatë herë më shumë se reshjet normale. Ky raport, nga World Weather Attribution, grup shkencëtarësh kryesisht vullnetarë nga e gjithë bota, ofron të dhëna nga studime në kohë reale të motit ekstrem për të kërkuar gjurmët e ndryshimeve klimatike.

Efekti La Nina

Ekipi i ka mbikëqyrur vetëm dy provincat gjatë pesë ditëve dhe pa një rritje deri në 50% në intensitetin e reshjeve që mund të ishte për shkak të ndryshimit të klimës. Ata kanë përcjellë gjithashtu të gjithë rajonin e Indus gjatë dy muajve dhe panë një rritje deri në 30% të reshjeve atje.

Shkencëtarët jo vetëm që i kanë shqyrtuar të dhënat e reshjeve të kaluara, të cilat datojnë vetëm në vitin 1961, por ata përdorën simulime kompjuterike për të krahasuar atë që ka ndodhur në muajin e kaluar me atë që do të kishte ndodhur në një botë pa gazra që bllokojnë nxehtësinë nga djegia e thëngjillit, naftës dhe gazit natyror — dhe ky ndryshim është ajo që ata mund t’ia atribuojnë ndryshimit të klimës. Sipas Akademisë Kombëtare të Shkencave të SHBA-së, kjo është një teknikë e vlefshme shkencërisht.

Bashkautori i studimit, Fahad Saeed, shkencëtar klimatik në Climate Analytics dhe në Qendrën për Ndryshime Klimatike dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm në Islamabad, Pakistan, ka treguar se faktorë të shumtë e bënë këtë sezon monsunesh shumë më të lagësht se normalja, duke përfshirë një La Nina, ftohjen natyrale të një pjese të Paqësori që ndryshon motin në mbarë botën.

Rreziqe në rritje

Mirëpo, faktorë të tjerë ua dhanë vulën ndryshimeve klimatike, ka theksuar Saeed. Një valë e keqe e të nxehtit në rajon në fillim të verës, e cila ishte 30 herë më e mundshme për shkak të ndryshimeve klimatike, e ka rritur diferencën midis temperaturave të tokës dhe ujit. Ky diferencial përcakton se sa lagështi shkon nga oqeani në monsune dhe do të thotë se sa shumë ajo bie.

Dhe ndryshimi i klimës dukej se e ka ndryshuar pak rrymën e avionëve, gjurmët e stuhisë dhe vendin ku ulet presioni i ulët, duke sjellë më shumë reshje për provincat jugore sesa zakonisht, ka shtuar Saeed.

“Pakistani nuk ka kontribuar shumë në drejtim të shkaktimit të ndryshimeve klimatike globale, por sigurisht që duhet të përballet me një sasi masive të pasojave të ndryshimeve klimatike”, ka njoftuar dekani i mjedisit i Universitetit të Miçiganit, Jonathan Overpeck, i cili nuk ishte pjesë e studimit.

Overpeck dhe tre shkencëtarë të tjerë jashtë klimës kanë theksuar se studimi ka kuptim dhe është i nuancuar siç duhet për të sjellë të gjithë faktorët e rrezikut.

Nuancat ndihmojnë në “shmangien e mbiinterpretimit”, ka thënë shkencëtari i klimës në Universitetin e Stanfordit, Chris Field. “Megjithatë, ne duam gjithashtu ta shmangim humbjen e mesazhit kryesor – ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njeriu po rritin rreziqet e ngjarjeve ekstreme në mbarë botën, duke përfshirë përmbytjet shkatërruese në Pakistan të vitit 2022”.