Shpesh është vlerësuar si njëri prej aktorëve më të mirë që ka pasur Shqipëria ndonjëherë. Sa herë që përmendet si artist, lëvdohet me epitete superiore. Por në 95-vjetorin e lindjes, Kadri Roshi është kujtuar goxha zbehtë. Teatrit Kombëtar në Shqipëri i ka mjaftuar publikimi i disa fotografive të Roshit. Në një prej tyre ai shfaqet pranë aktores Margarita Xhepa, shkruan sot Koha Ditore.
Biografia e Roshit shpërfaq një artist me role të mëdha e çmime nga më të lartat. I mbetur jetim që në moshën 12-vjeçare, ai kishte kërkuar mbijetesën në Vlorë, Kavajë, Gjirokastër, Durrës e në fund Tiranë, duke punuar herë si punëtor ngarkim-shkarkimi në portin e Durrësit, herë si punëtor mirëmbajtjeje. Për një kohë kishte shërbyer edhe si shitës biletash në atë që dikur ishte kinema “Republika” në Tiranë.
Sipas biografisë së Roshit, mësuesi i tij i shkollës fillore do të bëhej shkak që i riu të hynte në derën e Teatrit Kombëtar. Në vitin 1947, Kadri Roshit i ishte dhënë e drejta e studimit në Zagreb të Kroacisë. Por pasi ishte vendosur në kryeqytetin kroat, udhëheqësi i ish-Jugosllavisë, mareshali Josip Broz Tito dhe udhëheqësi i Shqipërisë së asaj kohe, Enver Hoxha kishin ftohur raportet. Studenti i ri do të ndërpriste studimet në Zagreb për t’u transferuar në Pragë të Çekisë. Roshi kishte përfunduar studimet me sukses të shkëlqyeshëm.
Gjatë karrierës së tij do të interpretonte rreth 215 role në teatër dhe në film, pa llogaritur aktivitetet e tij si recitues në ngjarje të ndryshme gjithandej Shqipërisë. Roshi, sikurse artistët e tjerë të Shqipërisë komuniste, nuk kishte fatin të interpretonte në vendet evropiane, shkaku i izolimit të shtetit shqiptar. I lindur më 4 janar 1924 në Ballsh të Mallakastrës, Roshi më 1995 është nderuar me Çmimin e Karrierës në Festivalin e Filmit Artistik, në vitin 1997 me Çmimin e Madh të Nderit. Më 1999 është dekoruar me medaljen "Nderi i Kombit”. Gjatë periudhës komuniste kishte marrë edhe epitetin e Artistit të popullit e atë të Artistit të Merituar.
Rrjeti social Facebook i ka mjaftuar edhe Ministrisë së Kulturës së Shqipërisë për ta kujtuar Roshin. Nëpërmjet një teksti të shkurtër ky institucion ka shfrytëzuar vlerësimet e shkrimtarit Dritëro Agolli për ta kujtuar Roshin.
“Përkujtojmë sot me respekt dhe nderim 95-vjetorin e lindjes së aktorit Kadri Roshi, Artist i Popullit. Ezopi shqiptar, apo ‘Patriarku i fjalës së kënduar shqipe’ si e ka cilësuar poeti Dritëro Agolli. ‘Fjala në gojën e tij merr tingullin e zileve te këmborëve të Malit të Nemërçkës, Malit të Gjerë, të këngës së bukur polifonike, të gurgullimës së lumenjve. Jo vetëm aktor brilant, por edhe një njohës i shkëlqyer i historisë, politikës, gjeografisë dhe ekonomisë botërore. Konsideronte këto njohuri të domosdoshme në interpretimin e roleve te veta. Pasionant i duhanit dhe peshkimit. Besonte se për të qenë i suksesshëm duhej shumë punë e se mjaftonte pak talent. U nda nga jeta me dëshirën dhe ëndrrën për të jetuar me skenën’”, ka cituar Agollin Ministria e Kulturës. Vetë Roshi, që ka vdekur më 6 shkurt të vitit 2006, kishte thënë se të gjitha rolet që nuk i ka luajtur i ka pengje. “Jetoi me skenën dhe kinemanë dhe na solli një jetë te tërë me qindra role dhe personazhe duke na dhuruar artin e bukur të fjalës. Dhe mbeti i dashuruar me vendin e tij”, kishte vlerësuar Agolli.
“Unë jam shqiptar. Jam aktor shqiptar nga koka tek këmbët, nga këmbët tek koka dhe për këtë krenohem", kishte thënë vetë Roshi në një nga intervistat e tij të fundit.
“Tana”, “Furtuna“, “Skenderbeu“, “Hamleti“, “Orët e Kremlinit“, “I çuditshmi“, “Ezopi“, “Familja e Peshkatarit“, “Zonja e Bujtines“, “Arturo Ui“, “Fytyra e dyte“, “I teti në Bronz“, “Besa e Madhe“, “Hijet e natës“, “Malet me blerim mbuluar“, “Fijet qe priten“, “Apasionata“, “Njeriu me top“, “Epoka para gjyqit“, “Lulëkuqet mbi mure“, “Lidhur si fishkë gjerdani“, “Tokë e ndezur”, “Shkallet“, “Kolonel Bunker“ dhe “Kohë e çmendur“ janë disa prej projekteve kinematografike e teatrore ku ka luajtur Roshi.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
