SHBA-ja do që Evropa të marrë përsipër shumicën e aftësive konvencionale mbrojtëse të NATO-s, nga inteligjenca te raketat, deri në vitin 2027, kanë thënë zyrtarët e Pentagonit para diplomatëve në Uashington këtë javë, një afat i shkurtër që disa zyrtarëve evropianë u është dukur jorealist.
Mesazhi, i rrëfyer nga pesë burime të njohura me diskutimin, përfshirë një zyrtar amerikan, u përcoll në një takim në Uashington këtë javë të stafit të Pentagonit që mbikëqyr politikën e NATO-s dhe disa delegacioneve evropiane, raporton Reuters.
Zhvendosja e kësaj barre nga SHBA-ja tek anëtarët evropianë të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut do të ndryshonte në mënyrë dramatike mënyrën se si Shtetet e Bashkuara, një anëtar themelues i aleancës së pasluftës, punojnë me partnerët e tyre më të rëndësishëm ushtarakë.
Në takim, zyrtarët e Pentagonit treguan se Uashingtoni nuk ishte ende i kënaqur me hapat që Evropa ka bërë për të rritur aftësitë e saj mbrojtëse që nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia në vitin 2022.
Zyrtarët amerikanë u kanë thënë homologëve të tyre se nëse Evropa nuk e përmbush afatin e vitit 2027, SHBA-ja mund të ndalojë së marri pjesë në disa mekanizma koordinimi mbrojtës të NATO-s, kanë thënë burimet.
Aftësitë konvencionale të mbrojtjes përfshijnë asete jo-bërthamore nga trupat te armët ndërkohë zyrtarët nuk kanë shpjeguar se si SHBA-ja do ta mat progresin e Evropës drejt në mbajtjen e pjesës më të madhe të barrës.
Gjithashtu nuk është e qartë nëse afati i vitit 2027 përfaqëson qëndrimin e administratës Trump apo vetëm pikëpamjet e disa zyrtarëve të Pentagonit. Ka mosmarrëveshje të konsiderueshme në Uashington mbi rolin ushtarak që SHBA-ja duhet të luajë në Evropë.
Disa zyrtarë evropianë kanë thënë se 2027-ta si afat nuk është realist pavarësisht se si Uashingtoni e mat progresin, pasi Evropës i duhen më shumë sesa para dhe vullnet politik për të zëvendësuar disa aftësi të SHBA-së në një afat të shkurtër.
Ndër sfidat e tjera, aleatët e NATO-s përballen me prapambetje në prodhim për pajisjet ushtarake që po përpiqen të blejnë. Ndërsa zyrtarët amerikanë e kanë inkurajuar Evropën të blejë më shumë materiale të prodhuara në SHBA, disa nga armët dhe sistemet mbrojtëse më të çmuara të prodhuara në SHBA do të duheshin vite për t'u dorëzuar nëse porositen menjëherë.
SHBA-ja gjithashtu kontribuon me aftësi që nuk mund të blihen thjesht, si inteligjenca, mbikëqyrja dhe zbulimi unik që kanë rezultuar thelbësore për përpjekjet e luftës në Ukrainë.
Një zyrtar i NATO-s, duke folur në kushte anonimiteti, ka thënë se aleatët evropianë kanë filluar të marrin më shumë përgjegjësi për sigurinë e kontinentit, por nuk ka komentuar për afatin e vitit 2027.
"Aleatët e kanë njohur nevojën për të investuar më shumë në mbrojtje dhe për të zhvendosur barrën mbi mbrojtjen konvencionale" nga SHBA-ja në Evropë, ka thënë zyrtari.
E sekretari i shtypit i Pentagonit, Kingsley Wilson, ka thënë se “Ne kemi qenë shumë të qartë në nevojën që evropianët të udhëheqin në mbrojtjen konvencionale të Evropës.
“Ne jemi të përkushtuar të punojmë përmes mekanizmave të koordinimit të NATO-s për të forcuar aleancën dhe për të siguruar qëndrueshmërinë e saj afatgjatë, ndërsa aleatët evropianë marrin gjithnjë e më shumë përgjegjësi për parandalimin dhe mbrojtjen konvencionale në Evropë”, ka thënë ai.
Kombet evropiane e kanë pranuar gjerësisht kërkesën e presidentit të SHBA-së, Donald Trump, që të marrin më shumë përgjegjësi për sigurinë e tyre dhe janë zotuar për rritje të mëdha të shpenzimeve të mbrojtjes.
Bashkimi Evropian ka vendosur një objektiv për ta bërë kontinentin gati për t'u mbrojtur deri në vitin 2030 dhe thotë se duhet të plotësojë boshllëqet në mbrojtjen e tij ajrore, dronët, aftësitë e luftës kibernetike, municionet dhe fusha të tjera.
Zyrtarët dhe analistët kanë thënë se edhe ky afat është shumë ambicioz.