Përballja e Italisë me femicidin, “fajësohet” Meloni

Beteja e Italisë me vrasjet e grave daton dekada më parë. Qeveria e Melonit ka ndërmarrë hapa lidhur me këtë problem, por shumë besojnë se nuk ka bërë aq shumë në aspektin e parandalimit sa është pritur

Modelja dhe sipërmarrësja italiane Pamela Genini kishte atë që shumë mund ta konsiderojnë një jetë të lakmueshme. 29-vjeçarja, banore e Milanos, ishte agjente e suksesshme e pasurive të patundshme, e fokusuar në pronat bregdetare me komision të lartë. Një influencuese e suksesshme, e cila u zbulua në një program të njohur televiziv një dekadë më parë, kur ajo sapo kishte lansuar linjën e saj të rrobave të banjës bashkë me një mik influencues.

Në një vend ku shkalla e papunësisë dhe punësimit të pasigurt për të rinjtë nën 30 vjeç është shumë e lartë, Genini kishte thyer modelin.

Por një mbrëmje në mes të tetorit të këtij viti, ish-i dashuri 52-vjeçar i Geninit, Gianluca Soncin, dyshohet se hyri në apartamentin e saj dhe e vrau me thikë. Policia u thirr, mbërriti dhe e gjeti të vdekur në ballkonin e saj. Soncin ishte pranë saj, tha hetuesi i çështjes.

Soncin, aktualisht në izolim në pritje të akuzave zyrtare, përballet me akuza për vrasje me dashje, mizori, ndjekje dhe paramendim. Avokati i tij i tha CNN-it se ai ende nuk i ishte përgjigjur asnjë pyetjeje në lidhje me atë që ndodhi.

Genii ishte viktima e 72-të e femicidit (zakonisht e përcaktuar si kur një vajzë ose grua vritet për shkak të gjinisë së saj, shpesh nga një partner aktual ose ish-partner), në Itali në vitin 2025, sipas grupit të vëzhgimit Non Una Di Meno (Asnjë më pak).

Katër gra të tjera janë vrarë pas Geninit, sipas grupit, përfshirë Luciana Ronchi, 62 vjeçe, dhe 80-vjeçarja Vanda Venditti. Gjashtë raste të tjera po shqyrtohen si femicide të mundshme.
Vitin e kaluar kishte 116 raste të femicidit, sipas Non Una Di Meno, një rënie e lehtë nga dy vjetët e mëparshëm.

Tre vjet më parë, Giorgia Meloni u bë kryeministrja e parë grua e Italisë. Kritikët vënë në dyshim nëse ajo ka bërë mjaftueshëm që atëherë për të trajtuar shkallën në rritje të dhunës ndaj grave në vend, apo për të sfiduar pabarazinë e vazhdueshme në vendin e punës. Shifrat zyrtare tregojnë se shkalla e lindjeve ra me 6.3% në shtatë muajt e parë të vitit 2025 krahasuar me të njëjtën periudhë në vitin 2024, dhe se disa gra italiane fitojnë deri në 40% më pak se burrat në të njëjtat punë.

Mohimi i edukimit seksual

Beteja e Italisë me vrasjet e grave daton dekada më parë. Qeveria e Melonit ka miratuar legjislacion kundër përndjekjes të lidhur me vrasjet e mëparshme të grave, dhe e ka bërë dhunën në familje një faktor rëndues në dënime, që do të thotë se ata që dënohen në raste dhune në familje tani përballen me dënime më të gjata me burgim për vepra penale, përfshirë burgim të përjetshëm në disa raste.
Por shumë besojnë se Meloni nuk ka bërë aq shumë në aspektin e parandalimit sa kishin pritur.
Dy javë më parë, Ministria e Arsimit në qeverinë e Melonit paraqiti një ligj që forcon ndalimin aktual të edukimit seksual në kopshtet, shkollat fillore dhe të mesme. Kjo kurrikulë, e konsideruar prej vitesh nga ekspertët si thelbësore për t’i mësuar të rinjtë rreth dhunës në familje dhe rëndësisë së pëlqimit, shihet si një mjet parandalues i rëndësishëm.

Meloni, e cila pas zgjedhjes së saj ndryshoi emrin e ish-Ministrisë së Mundësive të Barabarta në Ministrinë për Familjen, Normën e Lindjeve dhe Mundësitë e Barabarta, e ka justifikuar vazhdimin e ndalimit të edukimit seksual si një mënyrë për të parandaluar futjen e asaj që ajo e quan “teoria e zgjuar gjinore” në shkolla.

Por grupet e opozitës argumentojnë se mohimi i ekspozimit të të rinjve ndaj edukimit bazë seksual e mban vendin të rrënjosur në të kaluarën e tij patriarkale. 

“Ndërsa Evropa ecën përpara, Italia po kthehet në mesjetë”, ka thënë deputeti i opozitës, Alessandro Zan.

Zyra e Melonit ka refuzuar kërkesën e CNN-it për koment mbi këtë çështje, por ajo në të kaluarën ka mohuar të jetë kundër avancimit të interesave të grave. Si një nënë beqare që mbështet familjen tradicionale, Meloni ka këmbëngulur se është “qesharak” ta akuzosh atë se nuk bën mjaftueshëm për gratë.

“Janë lajme të rreme kundër meje”, ka thënë ajo së fundmi, në një fjalim që ka postuar në llogarinë e saj në TikTok. 

Ajo vazhdimisht thekson premtimin e qeverisë së saj për të zgjeruar të drejtat prindërore dhe për t’u dhënë lehtësime tatimore familjeve, bazuar në numrin e fëmijëve që kanë. Ministria për Familjen, Shkallën e Lindjeve dhe Mundësitë e Barabarta gjithashtu ka refuzuar të komentojë.

Italia është një nga vendet e fundit evropiane që nuk ka edukim të detyrueshëm seksual në sistemin shkollor publik, pavarësisht provave të cituara nga Kombet e Bashkuara se edukimi efektiv seksual ofron një mundësi për të mësuar rreth dhunës me bazë gjinore.

Nuk është vetëm potenciali për dhunë në familje që e bën të qenit grua në Itali të ndihet kaq sfiduese. Treguesit e barazisë, të cilët përfshijnë punësimin dhe besimin në të pasurit një familje, janë gjithnjë e më të zymtë. Në vitin 2024, shkalla e ulët e lindjeve në Itali ka rënë përsëri, në 1.18 fëmijë për grua, duke shënuar vitin e 16-të radhazi të rënies së vazhdueshme, sipas Institutit Kombëtar të Statistikave ISTAT të Italisë. Shifrat preliminare për shtatë muajt e parë të vitit 2025 treguan një rënie të mëtejshme, në 1.13.

Gratë fajësohen për moslindjen e fëmijëve, përfshirë edhe Meloni, e cila ka mbështetur familjen tradicionale dhe ka shtyrë përpara legjislacionin që kriminalizon përdorimin e një nëne surrogate, pavarësisht nëse procedura ndodh brenda apo jashtë vendit dhe u lejon aktivistëve kundër abortit të kenë qasje në klinika. Në një aktivitet në vitin 2023, Meloni ka thënë se shumë grave të reja po u bëhej presion për t’u përqendruar së pari në karrierën e tyre dhe për të shtyrë pas dore lindjen e fëmijëve.
Kritikët e saj thonë, megjithatë, se ajo ka bërë pak për të ndihmuar në ofrimin e opsioneve të përballueshme të kujdesit për fëmijët, pavarësisht premtimeve të fushatës përpara zgjedhjeve të vitit 2022 që e sollën atë në pushtet. Në vend të kësaj, planet e propozuara për të ndërtuar qendra kujdesi ditor u ndryshuan

Raportet e këqija

Raporti i lindshmërisë i ISTAT identifikon disa faktorë që kanë ndikuar në rënien e shkallës së lindjeve, duke përfshirë një grup gjithnjë e më të vogël prindërish potencialë, për shkak të numrit më të ulët të foshnjave të lindura në vend që nga vitet ‘70.

“Pasiguria në punësim, veçanërisht përhapja e kontratave të përkohshme të punës dhe pagat e ulëta, gjithashtu kanë një ndikim të madh në rënien e shkallës së lindjeve në Itali”, thotë studimi.
Ariana Ricci, menaxhere 32-vjeçare e burimeve njerëzore, votoi për partinë e djathtë të Melonit, në vitin 2022, duke shpresuar se do t’u jepte përparësi përpjekjeve për të trajtuar pabarazinë në paga, të drejtat riprodhuese dhe sigurinë e grave. Ricci, e cila u diplomua në universitetin prestigjioz “Bocconi” në Milano, studioi gjithashtu jashtë vendit, por thotë se dëshiron të qëndrojë në Itali dhe të ketë sukses atje, të krijojë një familje dhe të ketë shtëpinë e saj.

Megjithatë, për momentin, ajo paguan me qira një dhomë në një apartament studentor në Romë, për të shmangur kthimin te prindërit e saj. Ajo thotë se mezi po arrin të paguajë qiranë dhe faturat e shërbimeve. Ajo bie në grupin e vendeve të punës “të pasigurta”, që do të thotë se askush nuk do t’i japë asaj kontratën e lakmuar të përhershme, e cila vjen me siguri pune dhe përfitime të shumta, por që hulumtimet tregojnë se kjo u ofrohet së pari burrave.

Ricci punon me kontrata të përkohshme, të cilat nuk i ofrojnë siguri në punë, por janë bërë një mënyrë gjithnjë e më e zakonshme për kompanitë për të shmangur, veçanërisht lejen e detyrueshme të lehonisë. Burrave nuk u jepet leje atërore në Itali.

“Nëse do të krijoja familje me një kontratë të përkohshme, nuk do të më paguhej leja e lehonisë, nuk do të më kthehej puna dhe nuk do të mund të përballoja kujdesin ndaj fëmijëve edhe nëse do të kisha një punë për t’u rikthyer”, ka thënë ajo.

“Çfarë nxitjeje është kjo për të pasur familje?”, thotë Ricci.

Ajo kishte shpresuar që një udhëheqëse grua do të shihte vështirësinë në të cilën duket se ndodhen shumë gra të reja. 

“Po shoh një fokus në çështjet ndërkombëtare në vend të kësaj”, i ka thënë ajo CNN-it. 
“Meloni e ka bërë Italinë të duket shkëlqyeshëm jashtë vendit, por na ka harruar këtu në Itali në shumë mënyra”.

Raporti Global mbi Hendekun Gjinor i Forumit Ekonomik Botëror për vitin 2025 e rendit Italinë në vendin e 85-të nga 148 vende për çështje si pjesëmarrja dhe mundësitë ekonomike, arsimi, shëndetësia dhe fuqizimi politik. 

Ndërsa Italia është ngritur dy pikë në renditje që nga zgjedhja e Melonit, ajo mbetet ndër vendet me pozicionet më të ulëta në Evropë për hendekun e përgjithshëm gjinor.

Veçanërisht, Italia ka rënë në vendin e 117-të për pjesëmarrjen ekonomike të grave, duke rënë për gjashtë pikë që nga raporti i vitit 2024.

Pjesëmarrja e grave në tregun e punës në Itali ka rënë në dy vjetët e fundit në një shkallë prej 41.5%, ndërsa burrat gëzojnë gati 60% pjesëmarrje. Dhe ato fitojnë deri në 40% më pak se burrat në disa sektorë, sipas Raportit Global të Hendekut Gjinor.

Vetëm 39% e pozicioneve drejtuese në Itali mbahen nga gratë, dhe vetëm 7% e kompanive italiane kanë drejtore ekzekutive gra, sipas një studimi të publikuar vitin e kaluar nga Observatori i Gruas Ekzekutive “Bocconi”.

Elly Schlein, udhëheqësja e Partisë Demokratike, parti kryesore e opozitës në Itali, ka qenë një nga kritiket më të zëshme të qëndrimit të qeverisë Meloni në çështjet e grave.

E pyetur në një program televiziv në lidhje me shkurtimet e reja të buxhetit të propozuara nga qeveria e Melonit, të cilat aktualisht janë në debat në senatin italian, Schlein thotë se më të goditurat janë gratë. 

“Kur shkurtoni ndihmën sociale, shkollat dhe fondet për shërbimet për personat me aftësi të kufizuara, barra e kujdesit bie mbi familjet, dhe brenda familjeve, mbi gratë”, thotë ajo.
Por jo të gjitha gratë pajtohen. Beatrice Costa nuk mund të ishte më e lumtur me Melonin, ndërsa ajo ulet në një kafene në qendër të Romës, duke mbajtur në krahë foshnjën e saj gjashtëmuajshe. Fëmija i saj trevjeçar ndodhet në një çerdhe shtetërore deri në drekë.

“Ndjej sikur kam leje të jem nënë”, ka thënë Costa për CNN-in, duke shpjeguar se gjatë rritjes kishte ndjerë presion për të pasur një karrierë mbi familjen, ose të paktën për të filluar karrierën e saj përpara se të mendonte të bëhej nënë. 

“Presioni për të mos pasur fëmijë është i fortë, presioni për të punuar jashtë shtëpisë, për të hequr dorë nga ëndrra e të pasurit një familje, për të marrë thjesht një qen në vend të kësaj, është i vështirë për t’u luftuar”, ka thënë ajo. 

Costa, e cila ka një diplomë universitare në komunikim, kishte lindur tashmë fëmijën e saj të parë kur Meloni u zgjodh. 

“Nuk e di nëse patëm fëmijën e dytë për shkak të përqendrimit të saj në familjen tradicionale, apo nëse do ta kishim gjithsesi, por jam e lumtur që jam nxitur të jem nënë”, ka thënë ajo, duke shtuar se burri i saj ka një punë të mirë si kontabilist taksash dhe se atyre iu dha një shtëpi nga prindërit e saj, të cilët gjithashtu ndihmojnë me kujdesin ndaj fëmijëve.

“Disa mund të thonë se e kam të lehtë, por ndiej sikur po ndjek një traditë italiane dhe më në fund kam leje ta bëj”.