Afro 1 milion gra nëpër burgje, ekspertët paralajmërojnë për “krizë globale”

Deri në një milion gra në mbarë botën po përballen me dhunë seksuale dhe punë të detyruar në burgje, ku ato lihen pas dore dhe harrohen, në atë që po quhet një krizë globale në rritje.

Numri i grave të burgosura po rritet shumë më shpejt se burrat, dhe pritet të kalojë një milion sipas trendeve aktuale. Ndërsa mesatarisht gratë përbëjnë midis 2% dhe 9% të popullsisë së burgjeve kombëtare, që nga viti 2000 numri i të burgosurave është rritur me 57%, krahasuar me një rritje prej 22% të popullsisë së burgjeve nga burrat.

"Po përballemi me një krizë globale", ka thënë Olivia Rope, drejtoreshë ekzekutive në Penal Reform International.

"Nëse shikoni shkallën e rritjes krahasuar me burrat në burg, është vërtet alarmante. Gratë shpesh  përballen me kushte shumë të ashpra dhe të vështira, ku nevojat e tyre nuk plotësohen në shumicën e rasteve”, ka shtuar ajo.

Në intervista me të burgosur, avokatë dhe aktivistë në të gjithë globin, përfshirë El Salvadorin, Kenian, SHBA-në, Argjentinën dhe Iranin, Guardian ka gjetur raste të grave që rrihen, abuzohen seksualisht dhe përdoren si punëtore skllave, shpesh gjatë vuajtjes së dënimeve për krime të vogla.

Pesëmbëdhjetë vjet më parë, shtetet anëtare të OKB-së miratuan Rregullat e Bangkokut për Trajtimin e Grave të Burgosura dhe Masat Jo-izoluese për Gratë e Shkelura nga Krimet. Ato ishin grupi i parë i udhëzimeve ndërkombëtare për të adresuar situatën e grave të burgosura.

Ndërsa ka pasur njëfarë progresi të kufizuar që atëherë, shumë aspekte ende injorohen ose anashkalohen, sipas Rope. 

"Nuk është e pranueshme (që këto rregulla po shkelen), dhe ndoshta jemi në pozicionin më të vështirë që kemi qenë në 15 vjetët e fundit për sa i përket sigurimit të llogaridhënies", ka thënë ajo.

Varfëria, abuzimi dhe ligjet diskriminuese po nxisin rritjen e madhe të numrit të grave në burgje në nivel global. Gratë burgosen në mënyrë disproporcionale për vjedhje të vogla, të tilla si vjedhja e ushqimit për foshnje dhe fëmijë, për lypje apo për punë në ekonominë informale.

Më shumë se 733,000 gra dhe vajza janë aktualisht të burgosura në të gjithë botën, sipas botimit të fundit të Listës Botërore të Burgosjes së Grave. 

Numri i vërtetë mendohet të jetë më i lartë për shkak të mungesës së të dhënave të besueshme.

SHBA-ja ka numrin më të madh të grave të burgosura në botë, me 174,607. Kina ka 145,000, plus një numër të panjohur grash dhe vajzash në paraburgim dhe "paraburgim administrativ" (kur një person mbahet pa gjyq). 

Në Angli dhe Uells ka 3,566 gra në burgje - vetëm 4% e popullsisë totale të burgjeve. Shtatëdhjetë e dy përqind po vuanin dënime për vepra penale jo të dhunshme në vitin 2020, sipas raporteve. 

Në Evropë, 94,472 gra janë të paraburgosura, ndërsa në Australi ka 3,743 gra në burgje, që përbëjnë 8% të popullsisë totale të burgjeve.

Gratë përballen me sfida unike në një sistem të ndërtuar nga burrat për burrat, shkruan The Guardian. 

Një pjesë e lartë e grave në burgje kanë probleme të shëndetit mendor dhe një histori abuzimi, dhe në Evropë, shkalla e vetëvrasjeve nga gratë në burgje është nëntë herë më e lartë se ajo e popullatës së përgjithshme, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë. 

Ndërgjegjësimi dhe trajtimi i gjendjeve të shëndetit mendor mbetet i kufizuar në shumë vende.

Për gratë me një sfond abuzimi, kontrollet me zhveshje pas hyrjes në burg mund të jenë traumatike, ashtu si edhe mbipopullimi, mungesa e dritës së ditës, korridoret e gjata dhe dushet e vogla që mund t'i bëjnë ato të ndihen të bllokuara.

Shumica e grave nuk duhet të jenë fare në burg, sipas Sabrina Mahtanit, një avokate zambiano-britanike dhe anëtare e Women Beyond Walls, një organizatë globale bashkëpunuese e dedikuar për luftimin e burgosjes së grave dhe vajzave. 

"Pas 20 vjetësh pune me gratë në burgje dhe duke parë se si zhvillohet kjo në të gjithë botën, nuk mendoj se burgu funksionon. Është vërtet i dëmshëm dhe mendoj se duhet të rimendojmë rrënjësisht mënyrën se si bëjmë drejtësi”, ka thënë Mahtanit. 

“Shumica e këtyre grave nuk përfaqësojnë rrezik për shoqërinë dhe për këtë arsye duhet të shqyrtojmë mundësi të tjera. Ne ende besojmë disi se burgu është një vend rehabilitimi ku njerëz të këqij hyjnë dhe dalin të mirë. Po shohim që njerëz të prekshëm dhe të margjinalizuar hyjnë dhe dalin më të traumatizuar”, ka shtuar ajo.

Shumë gra që janë të burgosura janë kujdestare të vetme për fëmijët dhe vlerësohet se 1.45 milionë fëmijë në mbarë botën kanë nënën në burg. 

“Kur një nënë shkon në burg, familja zakonisht shpërbëhet dhe fëmijët duhet të shkojnë në shërbime sociale ose në familje të tjera”, ka thënë Rope. 

“Është një ndikim shumë më i madh (sesa kur një burrë shkon në burg)”, ka shtuar ajo. 

Në anën tjetër, dhuna seksuale brenda burgjeve është e zakonshme. Ka pasur raportime, veçanërisht në zonat e prekura nga konflikti, për gra që abuzohen seksualisht dhe nxirren nga burgu natën dhe prostituohen. 

Në Indi, të burgosurat gra “u ofrohen” të burgosurve meshkuj, abuzimi seksual është i zakonshëm dhe qindra fëmijë lindin në burg si rezultat.

LEXO EDHE: