Kina paralajmëron hakmarrje kundër SHBA-së për balonën
“SHBA-ja përdori forcën për të sulmuar avionin tonë civil pa pilot, që është një reagim i dukshëm i tepruar. Ne shprehim protestë zyrtare kundër kësaj lëvizjeje nga pala amerikane”, tha zëdhënësi i Ministrisë së Mbrojtjes së Kinës, Tan Kefei në një deklaratë të dielën pasdite sipas orës lokale. Kina “rezervon të drejtën për të përdorur mjetet e nevojshme për t'u marrë me situata të ngjashme”
Kina thotë se “rezervon të drejtën” për t'u marrë me “situata të ngjashme” pas vendimit të Shteteve të Bashkuara për të rrëzuar balonën e saj në lartësi të madhe.
“SHBA-ja përdori forcën për të sulmuar avionin tonë civil pa pilot, që është një reagim i dukshëm i tepruar. Ne shprehim protestë zyrtare kundër kësaj lëvizjeje nga pala amerikane”, tha zëdhënësi i Ministrisë së Mbrojtjes së Kinës, Tan Kefei në një deklaratë të dielën pasdite sipas orës lokale.
Kina “rezervon të drejtën për të përdorur mjetet e nevojshme për t'u marrë me situata të ngjashme”, shtoi ai.
Ministria e Jashtme e Kinës kishte akuzuar më herët të dielën SHBA-në për “reagim të tepruar” dhe “shkelje serioze të praktikës ndërkombëtare”, pasi avionët luftarakë ushtarakë amerikanë të shtunën rrëzuan balonën mbi Oqeanin Atlantik në një mision që presidenti Joe Biden e përshëndeti si një sukses.
Shtetet e Bashkuara besojnë se balona ishte i përfshirë në spiunazh, por Kina e ka hedhur poshtë këtë, duke këmbëngulur se ishte një balon kërkimor civil i hedhur në erë.
Loja e fjalëve për “Forcën e Madhe”
“Pala kineze ka informuar në mënyrë të përsëritur palën amerikane pas verifikimit se anija ajrore është për përdorim civil dhe ka hyrë në SHBA për shkak të forcës madhore, ishte krejtësisht një aksident”, thuhet në deklaratën e Ministrisë së Jashtme kineze.
“Forca Madhore” është një term juridik që do të thotë “forcë më e madhe”. E përjashton një palë nga përgjegjësia nëse një ngjarje e paparashikuar, siç është një katastrofë natyrore, e pengon atë të përmbushë detyrimet e saj sipas kontratës.
“Kina i kërkoi qartë SHBA-së që ta trajtojnë atë siç duhet në një mënyrë të qetë, profesionale dhe të përmbajtur. Një zëdhënës i Departamentit të Mbrojtjes së SHBA-së deklaroi gjithashtu se balona nuk do të përbëjë kërcënim ushtarak ose personal për personelin tokësor”, vazhdoi deklarata e ministrisë.
“Kina do të mbrojë me vendosmëri të drejtat dhe interesat legjitime të kompanive përkatëse, duke rezervuar të drejtën për të bërë reagime të mëtejshme të nevojshme”, shtoi Ministria e Jashtme.
Media shtetërore kineze njoftoi të shtunën se kreu i shërbimit të motit të vendit u lirua nga detyra, në një lëvizje të parë nga disa analistë si një përpjekje për të mbështetur qëndrimin e Pekinit se balona në lartësi të madhe ishte e natyrës civile kryesisht për qëllime meteorologjike.
Zhuang Guotai ishte kreu i Administratës Meteorologjike të Kinës deri të premten, por largimi i tij nga ai post nuk ishte i papritur. Në fund të janarit, Zhuang u zgjodh kreu i Komitetit Konsultativ Politik Popullor të provincës perëndimore Gansu, organi këshillimor politik provincial.
Kundërpërgjigja amerikane
Zyrtarët amerikanë kanë kundërshtuar pretendimet e përsëritura të Kinës se balona e rrëzuar ishte thjesht për përdorim civil dhe kishte hyrë në hapësirën ajrore amerikane nga "aksidenti".
“Kjo ishte një tullumbace vëzhgimi PRC (Republika Popullore e Kinës). Ky balon vëzhgimi përshkoi qëllimisht Shtetet e Bashkuara dhe Kanadanë dhe ne jemi të bindur se po kërkonte të monitoronte vendet e ndjeshme ushtarake”, tha një zyrtar i lartë i administratës amerikane.
Zyrtari tha se një balonë e dytë, e vërejtur mbi Amerikën Qendrore dhe Jugore, ishte "një tjetër balonë vëzhgimi" e Kinës dhe kishte karakteristika të ngjashme teknike me atë që fluturoi mbi SHBA.
"Të dy balonat mbajnë gjithashtu pajisje vëzhgimi që zakonisht nuk lidhen me aktivitete standarde meteorologjike ose kërkime civile", tha zyrtari. “Pajisjet e grumbullimit dhe panelet diellore të vendosura në kapakun metalik të pezulluar poshtë balonës janë një tipar i spikatur i të dy balonave”.
Zyrtarët e Pentagonit në fillim të javës thanë se balona nuk përbënte kërcënim “ushtarak apo fizik”. Shtetet e Bashkuara vendosën të mos rrëzonin balonën ndërsa ajo mbeti mbi tokë për shkak të rrezikut të rënies së mbeturinave që do të lëndonin një civil dhe në vend të kësaj pritën derisa të ishte mbi oqean.
Ushtria amerikane tani do të fokusohet në përpjekjet për rikuperimin e mbeturinave.
Incidenti është i fundit në një seri rastesh spiunazhi dhe ka nxitur një krizë diplomatike midis Pekinit dhe Washingtonit.
Tajvani me sytë katër
Ndërkohë, autoritetet e Tajvanit thanë të dielën se incidenti me balonat kineze "nuk duhet të tolerohet nga komuniteti i civilizuar ndërkombëtar".
Ishulli i vetëqeverisur, të cilin Kina e pretendon si pjesë të territorit të saj, pavarësisht se nuk e ka kontrolluar kurrë, ka përvojë me balona të ngjashme që fluturojnë mbi territorin e saj.
"Veprime të tilla nga qeveria e Partisë Komuniste Kineze bien ndesh me të drejtën ndërkombëtare, shkelin hapësirën ajrore të vendeve të tjera dhe shkelin sovranitetin e tyre," tha Ministria e Jashtme e Tajvanit në një deklaratë, duke i bërë thirrje qeverisë së Kinës që "të ndërpresë menjëherë sjelljen e këtij lloji që cenon të tjerët. vendeve dhe shkakton jostabilitet rajonal”.
Balonat që besohet se përdoren për “vëzhgime meteorologjike” fluturuan mbi ishull në shtator 2021 dhe në shkurt 2022, sipas Ministrisë së Mbrojtjes Kombëtare të Tajvanit.
Por mbetet e paqartë nëse ato balona ishin të të njëjtit lloj me atë të rrëzuar nga avionët luftarakë amerikanë të shtunën.