Ky është edhe problem politik. Mospërputhja ka lënë nën hije rritjen e fortë dhe normën e papunësisë prej 3.9% të arritur gjatë vitit të parë të Bidenit, një lloj i performancës që zakonisht do të ndihmonte presidentin dhe demokratët e Kongresit të tërheqin votuesit në zgjedhjet e mesmandatit
Presidenti amerikan, Joe Biden, ka hyrë në vitin zgjedhor të mesmandatit, i vendosur për të trajtuar atë që ekonomistët e quajnë problem “furnizimi” – nuk ka mjaft punëkërkues apo mallra që të përmbushen nevojat e vendit.
Ky është edhe problem politik. Mospërputhja ka lënë nën hije rritjen e fortë dhe normën e papunësisë prej 3.9% të arritur gjatë vitit të parë të Bidenit, një lloj i performancës, që zakonisht do të ndihmonte presidentin dhe demokratët e Kongresit të tërheqin votuesit në zgjedhjet e mesmandatit. Kjo e ka shtyrë Bidenin të përpiqet të shfaqë sukseset ekonomike, ndërsa përpiqet të kundërshtojë kritikat republikane se politikat e tij kanë nxitur inflacionin.
Ende ndihet presioni
"Ky është lloji i rimëkëmbjes që premtova dhe e shpresoja për popullin amerikan”, tha presidenti në adresimin e së premtes. “Fokusi im është ta mbaj këtë rimëkëmbje të fortë dhe të qëndrueshme, pavarësisht pengesave republikane. Sepse, ju e dini, unë e di që edhe pse vendet e punës dhe të ardhurat e familjeve janë rikuperuar, familjet ende po ndiejnë pasojat e çmimeve dhe kostove”.
Pesimizmi ka kapërcyer pikëpamjet e amerikanëve për ekonominë, edhe pse ekonomia është objektivisht më e mirë sesa ishte në vitin 2020, pikërisht përpara se Bideni të merrte detyrën. Indeksi i ndjenjës së konsumatorit i hulumtuar nga Universiteti i Miçiganit është 12.5% më i ulët se një vit më parë, pavarësisht se njerëzit janë vaksinuar dhe 6.4 milionë vende pune janë shtuar gjatë 12 muajve të fundit.
Blerësit janë të fokusuar në mungesat e makinave, peshqirëve të banjës dhe madje edhe drithërave të mëngjesit. Punëdhënësit nuk mund të sigurojnë fuqi punëtore për 10.6 milionë vende pune që po reklamojnë, pasi raporti i punësimit të së premtes tregoi vetëm 199.000 vende pune të reja në dhjetor. Çmimet për pothuajse gjithçka po rriten – me parashikuesit që presin një rritje vjetore prej 7.1%, që do të shfaqet në raportin e inflacionit të së mërkurës.
Udhëheqësi republikan i Dhomës së Përfaqësuesve, Kevin McCarthy, anashkaloi anët e qarta pozitive në ekonomi dhe fajësoi administratën për çdo mungesë.
“Presidenti Biden ka qenë në detyrë për gati një vit, dhe ekonomisë sonë i mungojnë ende miliona vende pune para pandemisë, konsumatorët po përballen me presion inflacioni që nuk është ndier në gati 40 vjet dhe punëdhënësit vazhdojnë të luftojnë me mungesën e vazhdueshme të fuqisë punëtore”, deklaroi ligjvënësi i Kalifornisë në deklaratë.
Sfidë politike
Si politikë dhe sfidë politike, zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë thonë se e dinë rëndësinë e rritjes së ofertës për punëtorë dhe mallra këtë vit, pasi pandemia dhe problemet e zinxhirit të furnizimit vazhdojnë. Ata duhet ta bëjnë këtë duke ruajtur kërkesën e konsumatorit dhe të biznesit, dy shtyllat e fuqisë ekonomike që janë nënprodukte të paketës së ndihmës për koronavirusin prej 1.9 trilionë dollarësh të vitit të kaluar. Administrata pret që inflacioni të zbutet, por nuk është i gatshëm të presë kot që kjo të ndodhë.
Administrata e sheh faktorin e ofertës si zgjidhjen e vetme të mundshme, sepse alternativa do të ishte shkurtimi i shpenzimeve qeveritare për të ulur kërkesën në mënyra që mund të dëmtojnë mirëqenien dhe aftësinë e njerëzve për të shpenzuar dhe investuar.
"Ne kemi kërkesë shumë të fortë në këtë ekonomi dhe kemi kufizuar ofertën”, tha Jared Bernstein, anëtar i Këshillit të Këshilltarëve Ekonomikë të Shtëpisë së Bardhë. “Ka dy mënyra për të rregulluar këtë çekuilibër. Ju mund të goditni anën e kërkesës dhe në thelb t'i bëni njerëzit më të varfër, në mënyrë që ata të mos kenë burimet për të realizuar atë që duan. Ose mund të përpiqeni të zgjeroni anën e ofertës – kjo është ajo që ne po bëjmë”.
Vota vendimtare e senatorit
Biden njoftoi një mori iniciativash për të zhbllokuar zinxhirët e furnizimit, në mënyrë që anijet me kontejnerë të mund të ankorohen më shpejt dhe kamionët e mëdhenj të mund të dalin në rrugë më shpejt me rimorkio plot. Përpjekjet përfshijnë përditësimin e porteve me para nga ligji i infrastrukturës prej 1 trilion dollarësh, si dhe veprime ekzekutive për të rritur numrin e kamionxhinjve komercialë dhe planet për të rritur prodhimin vendas të çipave kompjuterikë.
Shtëpia e Bardhë thotë se tashmë po rregullon zinxhirin e furnizimit. Ajo lëshoi një memo që raportonte një rritje në inventarin e dyqaneve dhe një rënie prej 39% që nga nëntori në kontejnerët e transportit që presin në porte për nëntë ditë ose më shumë.
Bideni ka thënë gjithashtu se investimet e tij të propozuara në kujdesin për fëmijët, familjet dhe kujdesin shëndetësor - të cilat kanë ngecur në Senat - do të lehtësonin kufizimet e furnizimit duke e bërë më të lehtë për më shumë prindër të punojnë. Megjithatë, argumentet e tij për gati 2 trilionë dollarë në shpenzime dhe rritje të taksave nuk kanë arritur të ndikojnë në senatorin e Virxhinias Perëndimore, Joe Manchin, që ka votën vendimtare demokrate, i cili i frikësohet inflacionit dhe dëshiron të kërkojë që familjet që marrin kreditimin e taksave për fëmijë të kenë vende pune.