Ish-politikani dhe shkrimtari serb Vuk Drashkoviq, ka thënë se nuk beson se ndaj Serbisë do të vendosen sanksione nga Bashkimi Evropian për sulmin terrorist në Banjskë më 24 shtator.
Drashkoviqi ka thënë se edhe nëse vendosen sanksione, atëherë do të jenë simbolike dhe ato nuk do ta mbushin mend Serbinë.
“Nuk do ta mbushin mend, para së gjithash, sepse është e mundur që të mos ketë asnjë sanksion. Tjetër gjë, nëse do të ketë, do të jenë shumë sipërfaqësore dhe simbolike, qeveria dhe regjimi as që do të shqetësohen. Këtë po e parashikoj duke u nisur nga fakti se për shkak të donacioneve të mëdha, shumave të mëdha të parave që u jep investitorëve të huaj, të gjithëve me radhë dhe shumica e tyre janë nga BE – për ato kompanitë Eldorado – dhe nuk është shumë lehtë për ta të heqin dorë nga fitimet e mëdha që kanë në Serbi. Edhe ato sanksione simbolike, nëse propozohen, do të ketë tension të madh për futjen e tyre, mendoj se do të ishin kundërproduktive, sepse do të interpretoheshin si një sulm evropian ndaj popullit serb; si sanksione antiserbe”, tha Drashkoviq për “The Geopost”. “Madje edhe pa asnjë sanksion, ndjenja antievropiane dhe antiperëndimore në Serbi është dramatike, dhe sot ka një mbështetje më të madhe për krimin kundër Ukrainës dhe agresionin kundër Ukrainës në mesin e popullit serb sesa në popullin rus. Mendoj se të gjitha këto janë arsye që na paralajmërojnë se nuk mund të llogarisim në disa lëvizje radikale nga Evropa apo Amerika, sepse si Evropa ashtu edhe Amerika janë në një frikë të madhe se mos e valëzojnë edhe më shumë këtë rajon ballkanik të dhënë për fatkeqësi. Ata na njohën mirë në vitet 1990 dhe vetë mendimi i mundësisë të ripërsëritjes së konflikteve të ngjashme të viteve 1990 e tremb Perëndimin”.
Lideri i Lëvizjes Serbe për Rindërtim (LSR) kishte thënë më herët në një intervistë për televizion serb se është i frikësuar nga “sanksionet morale”.
“Bëhet fjalë për sanksionet morale të vendosura ndaj popullit serb dhe viktima të të cilave është populli serb nga viti 2000 e deri më sot, e sidomos pas viteve 2014/2015 dhe këto sanksione futen nga propaganda e regjimit dhe regjimi, duke falsifikuar të vërtetën për vitet 1990, duke festuar krime, kriminelë, duke fshehur nga populli atë që ka ndodhur realisht në vitet 1990 dhe të rinjtë që as nuk i mbajnë mend ato vite, në fakt u përballën me pranimin e asaj që shkatërron qenien morale të popullit serb dhe mbyll të gjitha dyert drejt kthjelltësisë, katarsisit, pendimit për të gjitha ato krime të tmerrshme që u bënë në emër të popullit serb në vitet 1990 nga një mafioz, komunist, grupacion i UDB-së që përmbysi Jugosllavinë dhe i shkaktoi humbjet dhe turpin më të madh popullit serb që kur ne ekzistojmë. Prandaj, mendoj se edhe Evropa nuk e kupton shkallën e këtij gjenocidi moral kundër popullit serb dhe se nuk bën atë që mund të jetë efektive në vend të ndonjë sanksioni ekonomik dhe politik”, tha Drashkoviqi.
Drashkoviqi ka thënë se kërkesa përfundimtare nga Evropa duhet të jetë “që Serbia të përballet me të vërtetën dhe të hapen dosjet e UBD-së”.
“Kërkesa përfundimtare është që Serbia të përballet me të vërtetën. Dhe nuk mund të përballet me të vërtetën pa i hapur dosjet sekrete të UDB-së, pa i lustruar shërbimet e sigurisë, nuk e di më nëse janë serbë apo rusë, duke hequr nga ato shërbime të gjithë ata që janë të lidhur me vrasës, me mafiozë, me shërbimin rus mbi të gjitha dhe miratimin e një ligji të ngjashëm me ligjin e miratuar nga Gjermania kur hapi dosjet sekrete të Stasit dhe hapi derën e shërimit të popullit gjerman. Mendoj se edhe mbështetja financiare dhe kadrovike nga Evropa për një projekt të tillë të hapjes së dosjeve të vdekjeve dhe dosjeve të krimit në Serbi do të përshëndetej nga shumica dërrmuese e qytetarëve serbë. Sepse, në fakt, këtu jemi të gjithë pengje, të burgosur të UDB-së dhe asaj hidre të tmerrshme që është në fakt në çdo pore të jetës në Serbi. Ajo ka oficerët e saj, njerëzit e saj në gjyqësor, në qeveri, në parlament, në Akademinë e Shkencave, në media dhe po kryen një krim moral ndaj popullit serb”.
Politikani serb thotë se shumica dërrmuese e Serbëve janë kundër luftës.
“Mirëpo, të shumtë janë ata që janë pro luftës në rrjetet sociale, të dehur në rrugë, në sallonet e Akademisë së Shkencave, mes shkrimtarëve, mes komentuesve të gazetave, analistëve, mes këngëtarëve, fyelltarëve, mitomanëve… ata janë ata që haptazi bëjnë thirrje për kthimin e ushtrisë në Kosovë, për krijimin e botës serbe, që është një emër tjetër për botën ruse të Vladimir Putinit, dhe bota ruse e Vladimir Putinit është një kopje e botës gjermane të Adolf Hitlerit. Dhe të gjithë ata mbrojtës të vdekjes dhe luftës janë gjithashtu avokatë të një lufte në të cilën dikush tjetër duhet të vdesë. Tani jemi në një situatë ku ndoshta jemi në rrezik më të madh nga harresa e atyre forcave në Perëndim, në botën demokratike, të cilat po bien në disa bodrume të pakuptueshme, të pakuptueshme për mua, pa rrugëdalje, duke harruar edhe vetë atë që u vendos me Rezolutën 1244 dhe duke harruar planin e Ahtisaarit që është themeli i pavarësisë së Kosovës”, tha Drashkoviqi.
Drashkoviqi thotë se u pranuan shumë gjëra “nga shqiptarët me dokumentin e Ahtisaarit”, e ndër to është edhe Asociacioni.
“Ai (Kurti) ishte kundër planit të Ahtisaarit kur ai plan u pranua në Vjenë në vitin 2006, kur u vendos statusi përfundimtar i Kosovës, por Kosova e pranoi atë plan, e inkorporoi në Kushtetutën e saj, në ligjet e saja dhe në planin e Ahtisaarit, të cilin Kosova e pranoi është edhe AKS-ja. Të flasësh për obligimin për të pranuar atë që tashmë është pranuar me dokumentin e Ahtisaarit, është diçka e pakuptimtë. Mund të flitet për plan ‘Ahtisaari plus’, kur është fjala për Asociacionin, për ta saktësuar pak më shumë, por as z. Kurti nuk mund të thotë ‘nuk e dua Asociacionin e Komunave Serbe’. Epo, është pranuar, është në dokumentin e Ahtisarit. Serbia nuk mund ta refuzojë dokumentin e Ahtisaarit. Dokumenti i Ahtisaarit është një dokument i miratuar sipas Rezolutës 1244 dhe thjesht kemi para nesh një situatë të qartë se Marrëveshja e Ohrit për Implementim, Plani Franko-Gjerman dhe Marrëveshja e Brukselit nuk janë gjë tjetër veçse ecja nëpër korridoret e planit të Ahtisaarit. Le t’i quajmë faktet me emrin e tyre të vërtetë dhe të kërkojmë atë që është e lehtë për t’u marrë sepse ajo tashmë është miratuar. Ka shumë gjëra që shqiptarët kanë pranuar në dokumentin e Ahtisaarit dhe këtë pas presioneve të mëdha e di, ndaj të cilave janë ekspozuar në vitin 2006, në radhë të parë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Mendoj se niveli i vetëqeverisjes lokale që u jepet dhe garantohet komuniteteve joshqiptare në Kosovë, përfshirë atij serb, është ndër standardet më të larta të BE-së dhe vetëqeverisja ekonomike dhe kulturore e komunave me shumicë serbe në Kosovë sipas dokumentit të Ahtisarit është disa shtiza mbi autonominë dhe të drejtat e tilla të komunave në Serbi”, tha Drashkoviqi.
Ai thotë se në Serbi dëgjohen marrëzi dhe se njerëzit i besojnë, sepse janë viktima të propagandave, se “jemi të kërcënuar nga rreziku që shqiptarët të përvetësojnë kishat dhe manastiret tona, se ne duhet të luftojmë për të drejtat e trashëgimisë fetare serbe në Kosovë”.
“Në dokumentin e Ahtisarit, fjalia është fjalë për fjalë: ‘të gjitha kishat, manastiret dhe pronat e tyre në Kosovë janë pronë e Kishës Ortodokse Serbe me seli në Beograd’. Në dokumentin e Ahtisarit është një dispozitë dhe kjo është pranuar nga shqiptarët, se rreth 40 kisha dhe manastire janë vendosur si zona të mbrojtura në të cilat shqiptarët jo vetëm që nuk mund të vendosen, por as nuk lejohen të hyjnë pa miratimin e atyre manastireve ose kishave. Zonë e mbrojtur sipas dokumentit të Ahtisarit është edhe Manastiri i Banjskës. Pyetja e madhe është pse shqiptarët po fillojnë ta shkelin gjithnjë e më shumë atë dokument, por ata e pranuan dhe morën zotim kushtetues që në gjithë territorin e Kosovës gjuha serbe të jetë e barabartë me shqipen, mbishkrimi të jetë dygjuhësh, cirilikja e barabartë me alfabetin latin të gjuhës shqipe, duhet të formohet një njësi e posaçme policore e cila do të monitorojë veçanërisht kishat dhe manastiret, që shumica e anëtarëve të asaj njësie duhet të jenë serbë dhe komandanti i saj gjithashtu duhet të jetë serb. Ndryshe është tani që nga këtu në Beograd është bërë një fushatë kundër serbëve që janë futur në njësinë policore, se kanë tradhtuar, se janë tradhtarë të kombit sepse i bashkohen njësitit të policisë shqiptare. Pra, çfarë njësie policore do t’i bashkohen në Kosovë, përveç një njësie të tillë”, tha Drashkoviq.
Sa i përket gjykimit të ish-nënkryetarit të Listës Serbe, Milan Radoiçiq, për sulmin në Banjskë, Drashkoviq beson se “s’do të ketë gjyq, por edhe nëse do të ketë, do të jetë parodi”.
“Unë guxoj të parashikoj se nuk do të ketë gjyq për të, ose nëse do të ketë, do të jetë një parodi e gjyqit. Pse? Sepse sipas kushtetutës aktuale të Republikës së Serbisë, ai nuk ka qenë në territorin e një shteti të huaj. Sipas Kushtetutës së Republikës së Serbisë, Kosova është Serbi. Sipas preambulës së Kushtetutës së Republikës së Serbisë, të gjitha këto bisedime, marrëveshje ndërmjet Serbisë dhe Kosovës janë në fakt bisedime mes Serbisë dhe Serbisë, është marrëzi dhe populli serb detyrohet që nga propaganda e tmerrshme të jetë peng apo besimtar i marrëzive të tilla”...”Që nga e drejta romake, e kam thënë dhe shkruar kaq herë këtu, ka qenë i vlefshëm parimi ‘impossibilium nulla est detyrim’ – një normë që nuk mund të zbatohet, nuk mund të respektohet, nuk e detyron askënd. Prandaj, në Kushtetutën e Serbisë mund të shkruani se Kosova është pjesë e Serbisë, por nëse është pjesë e Serbisë, atëherë Serbia duhet të ushtrojë autoritet mbi atë Kosovë, e ajo nuk ushtron asnjë autoritet mbi Kosovën dhe nuk mund ta ushtrojë atë. Prandaj, ajo preambulë nuk është e detyrueshme për askënd. Serbia mund të ushtrojë pushtetin duke krijuar një qeveri. Si? Me luftë. Dhe ajo luftë do të ishte një shkelje e tmerrshme e rezolutës 1244 dhe një luftë me NATO-n. Do të ishte fatkeqësi edhe për shqiptarët edhe për serbët, por padyshim një fatkeqësi për Serbinë. Nga ana tjetër, pse nuk mund të gjykohet Radoiçiq? Në kodin penal të Republikës së Serbisë, i cili gjithashtu është i pakuptimtë, nuk ka vepër penale të formimit të formacionit paraushtarak. Ai nuk mund të gjykohet për formimin e një formacioni paraushtarak sepse dikush nuk mund të gjykohet për një vepër penale që nuk ekziston sipas Kodit Penal të Serbisë. Për çfarë do të gjykohet? Le të themi për ndonjë shkelje të trafikut, ose nuk e di për çfarë. Por për gjënë thelbësore për të cilën ai duhet të gjykohet – pushtimi i territorit të një shteti tjetër me një formacion të armatosur, me një arsenal armësh për disa qindra njerëz – ai nuk do të gjykohet për këtë”, tha Drashkoviqi.
Për kërkesat për hetim ndërkombëtar për sulmin në Banjskë, Drashkoviqi ka thënë se do të ishte i mirëseardhur një hetim i tillë.
“Mendoj se duhet të bëhet një hetim ndërkombëtar dhe ai duhet të jetë i shpejtë. Këtu në Beograd thonë se ajo që po hetojnë shqiptarët është gënjeshtër, shqiptarët thonë se ajo që gjoja po hetojnë në Beograd është gënjeshtër. Prandaj, le ta kryejnë Kfor-i dhe EULEX-i shpejt dhe me vendosmëri këtë hetim”, tha Drashkoviqi, që në intervistë ka folur edhe për ndikimin rus në Serbi.