Kurti: Kushtetutshmëria dhe pavarësia e Kosovës nuk durojnë asociacion njëetnik

“U ktheva në Kosovë sot për t’i vazhduar diskutimet e mia të sinqerta, të hapura dhe intensive me kryeministrin Albin Kurti dhe zëvendëskryeministrin Bisnik Bislimi, për hapat e ardhshëm dhe rrugën përpara për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë. Ne gjithashtu u dakorduam që të gjitha marrëveshjet e kaluara të dialogut të zbatohen plotësisht”, shkroi Lajçak në Twitter, pas takimit.

Kurti ndërkaq tha të enjten se do të ishte e padrejtë që Marrëveshja për Asociacionin të jetë parakusht për të nisur bisedimet Kosovë-Serbi konform planin franko-gjerman, që tani njihet si plani evropian.

Ai ka thënë se asnjë nga 33 marrëveshjet e nënshkruara në dialogun e Brukselit nuk duhet të ketë prioritet hierarkik dhe se “10 nenet ne planin evropian nuk tolerojnë që një nen nga fundi të sillet si i pari”.

“Procesi negociator do të duhej të na shpie përpara. Unë e respektoj konfidencialitetin e bisedimeve, por po e ritheksoj që asnjë nga 33 marrëveshjet nuk mund të ketë prioritet hierarkik dhe nenet në propozimin e Bashkimit Evropian kanë numra përpara që do të thotë se kanë renditje... 33 marrëveshjet e Brukselit janë të vendosura në një rrafsh horizontal, ndërkaq në anën tjetër këto 10 nene nuk tolerojnë që një nen atje nga fundi të sillet i pari si parakusht”, është shprehur Kurti pas përfundimit të ceremonisë hapëse të forumit ekonomik Kosovë-Kroaci. “Çështja e të drejtave të pakicave, çështja e marrëveshjeve të mëhershme në Bruksel është përbrenda këtij propozimi të BE-së. Nuk mund ta nxjerrim qerren para kalit. Së pari kali, pastaj qerrja. Pra, nuk mund të përzgjedhësh një nen të caktuar me interpretim të njëanshëm dhe ta sjellësh para propozimit”.

Sipas tij, faktori ndërkombëtar është duke insistuar për zbatimin e marrëveshjes për Asociacionin.

“Ka insistim nga faktori ndërkombëtar që Asociacioni i Komunave më Shumicë Serbe, ashtu siç është nënshkruar me datën 19 prill 2013 e më pastaj edhe i elaboruar në shtatë kapituj me nënshkrimin e 25 gushtit të vitit 2015 të theksohet më shumë, por ajo marrëveshje është tashmë e theksuar sepse është e vetmja marrëveshje që nga 33 marrëveshjet e Brukselit që nuk e ka kaluar testin e Gjykatës Kushtetuese. Pra në një mënyrë ajo është marrëveshje e theksuar, është e theksuar në kuptimin juridik e kushtetues për shkak se nuk e ka kaluar testin e Gjykatës Kushtetuese”, ka deklaruar ai. “Marrëveshja duhet ta ketë njohjen reciproke në qendër sepse vetëm asisoj e bëjmë normalizimin e plotë të raporteve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”.

Ai ka folur edhe për planin evropian për dialogun Kosovë-Serbi.

“Diplomacia fluturuese iu është bashkangjitur edhe takimeve të nivelit të lartë për propozimin e Bashkimit Evropian, të mbështetur nga Gjermania, Franca dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ky propozim i ka pesë fjali në preambulë dhe 10 nene gjithsej. Kur e patëm marrë ne atë me datën 9 shtator, patëm thënë që është bazë e mirë për diskutimet e mëtutjeshme, është një kornizë e platformë dhe e cila na mundëson që të ecim përpara, mirëpo nevojitet një proces negociator i bisedimeve, në mënyrë që ai propozim të bëhet marrëveshje”, ka thënë kryeministri Kurti. “Ajo se çfarë ne theksojmë është që në njërën anë janë 33 marrëveshje të Brukselit nga dekada e kaluar dhe nuk ka asnjë marrëveshje, e cila ka prioritet ndaj një marrëveshjeje tjetër”.

Në deklarimin për media, Kurti përsëriti qëndrimin se kushtetutshmëria e Kosovës nuk e duron një asociacion njëetnik.

“Të gjithë ata të cilët e kërkojnë Asociacionin mbi baza etnike në emër të më shumë të drejtave për serbët në Kosovë do të duhej ta marrin barrën e provës dhe të tregojnë pse propozimi i ish-presidentit finlandez, Ahtisaari, i cili e ka fituar edhe çmimin ‘Nobel’ për paqe, nuk qenka i mjaftueshëm apo na qenka defektuoz”, ka thënë Kurti.

Me kërkesën për formim të Asociacionit, Kurti ka thënë se është duke u kërkuar që të ndryshohet Kushtetuta e Kosovës. E ndryshimin e Kushtetutës, sipas tij, duhet ta bëjë Serbia.

“Unë besoj që për normalizim të marrëdhënieve me Serbinë duhet të ndryshohet Kushtetuta e Serbisë. Fjalia e dytë në Kushtetutën e Serbisë thotë se Kosova është pjesë integrale e Serbisë. Duhet të hiqet ajo fjali. Pra, për normalizim të marrëdhënieve, jo Kushtetuta e Kosovës, por Kushtetuta e Serbisë është ajo e cila duhet të pësojë ndryshim”, ka thënë ai.

Kryeministri Kurti nuk tregoi nëse do të marrë pjesë në diskutimin e organizuar nga Ambasada e Amerikës në Prishtinë lidhur me Asociacionin. Ky mision diplomatik ka ftuar në një takim për datën 31 janar përfaqësues të partive politike, diplomatë e pjesëtarë të shoqërisë civile.

“Ne mund të diskutojmë e duhet të diskutojmë në forume të ndryshme, në takime të panumërta me akterë nga më të ndryshëm, mirëpo kushtetutshmëria e Republikë së Kosovës dhe pavarësia e shtetit tonë nuk durojnë asociacion njëetnik”, ka thënë kryeministri.

Në takimin e ftuar nga Ambasada amerikane për javën e ardhshme, pjesëmarrjen e ka konfirmuar ministri për Kthim dhe Komunitete, Nenad Rashiq. Një ditë para këtij takimi, të hënën, organizata joqeveritare gjermane “Friedrich-Ebert-Stiftung” do të prezantojë një draft-statut të Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe.

Zbatimi i marrëveshjes së Asociacionit është kërkuar edhe nga Departamenti Amerikan i Shtetit. Zëdhënësi Ned Price, në një konferencë për media, të mbajtur një ditë më parë, ka thënë se palët duhet t’i përmbushin përgjegjësitë e tyre.

Price tha se SHBA-ja dhe BE-ja presin që si Kosova, ashtu edhe Serbia t’i zbatojnë marrëveshjet që tashmë i kanë nënshkruar përmes këtij procesi të dialogut.

“Kjo përfshin arritjen e progresit në themelimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe. SHBA-ja fuqishëm inkurajon serbët e Kosovës që të kthehen në institucionet e Kosovës sa më shpejt që të jetë e mundur për të përmirësuar sigurinë dhe stabilitetin në rajon”, deklaroi ai.

Prej më shumë se dy muajsh, serbë të veriut kanë braktisur institucionet e Kosovës. Justifikim për këtë iu ka shërbyer suspendimi i një komandanti të Policisë, i cili refuzoi ta zbatonte një vendim të Qeverisë që parashihte masa për ngasësit e automjeteve me targa ilegale të lëshuara nga Serbia.

© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.