Shefi i Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë, Tomas Szunyog, ka përsëritur se BE-ja nuk sheh që në Kosovë është gjendja ekstreme që të ketë tash veting në sistemin e drejtësisë.
Ai ka thënë në Interaktiv të KTV-së se “sistemi i drejtësisë në Kosovë është mesatar”.
“Kur ne e krahasojmë sistemin e Kosovës me sistemet e tjera të regjionit, në fakt ne shohim një sistem që normalisht nuk është perfekt, por po ashtu nuk është as më i keqi i mundshëm nga i gjithë rajoni. Pra, parimisht është një sistem mesatar. Nuk besojmë se janë kushtet për masa kaq ekstreme dhe ne më parë sugjerojmë që Kosova të bëjë ndryshimet nga brenda, diçka të cilën e ka, porse nuk po e përdor, sepse ka mjete brenda këtij sistemi që i lejon shtetit të Kosovës të vlerësojë integritetin e gjykatësve”, ka thënë ai.
Sipas tij, Qeveria po provon zgjidhje të shpejtë, por se “s’po i përdor mjetet e duhura përbrenda një sistemi që veç e ka”.
Ai ka përsëritur qëndrimin e BE-së që të përdoren mjetet ekzistuese të brendshme dhe nëse ajo s’funksionon mund të kalohet në “diçka më të fortë”.
Szunyog ka thënë se s’ka parë tendenca që Qeveria me veting po mundohet të marrë në dorë gjyqësorin.
23:15
Szunyog: Asociacioni, obligim i Kosovës, të jetë në përputhje me Kushtetuesen
Kosova e ka obligim ta implementojë marrëveshjen për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, e se këtë mund ta dërgojë draftin edhe në Gjykatë Kushtetuese për t’iu përshtatur kushteve të saj, ka thënë në Interaktiv të KTV-së të enjten, shefi i Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë, Tomas Szunyog.
Ai ka dhënë dy arsye se përse BE-ja e sheh të nevojshëm implementimin e marrëveshjes. Zërat se marrëveshjet nuk do të zbatohen sipas tij kanë çuar në insistim të BE-së për implementim të tyre.
“Njëra është se kjo është një marrëveshje ndërkombëtare që është nënshkruar nga përfaqësuesit e shtetit të Kosovës në kontekstin e dialogut dhe marrëveshjet ndërkombëtare duhet të respektohen...E dyta është se disa nga ato marrëveshje janë ratifikuar në Parlamentin e Kosovës nga shumica parlamentare dhe nga sistemi i lidershipit kosovar. Mendoj se arsyeja pse tani po insistojmë në këtë temë është se ka disa zëra se këto marrëveshje nuk janë relevante dhe se nuk do të përmbushen”, ka thënë ai.
Ai e ka cilësuar obligim legal ndërkombëtar, por edhe kombëtar implementimin e kësaj marrëveshjeje.
“Unë do të prisja që nëse ky është një shtet ku sundon ligji, atëherë duhet të respektohet obligimi i brendshëm ligjor, por po ashtu edhe obligimi ligjor ndaj ndërkombëtarëve. Nëse ju nuk jeni të lumtur me disa obligime ndërkombëtare apo me disa legjislacione ekzistuese, atëherë janë disa procedura se si mund të ndryshoni këtë duke propozuar alternativa të tjera. Çka është e rëndësishme është se ekziston reflektimi se obligimet nga e kaluara janë aty dhe se nuk mund të injorohen. E përsëris nëse nuk iu pëlqejnë ose nëse e ndieni se nuk mund t’i përmbushni për shkak se nuk janë në vijë me obligime të tjera ligjore që ju i keni këtu, atëherë ekzistojnë mekanizma të tjerë se si ju e ndryshoni këtë”, ka deklaruar Szunyog.
Sa i përket vendimit të Gjykatës Kushtetuese se 23 pika të marrëveshjes s’janë në përputhje me Kushtetutën, Szunyogu ka thënë se Kushtetuesja s’thotë se Asociacioni nuk mund të formohet.
“Më lejoni të jem i qartë në këtë pikë, janë dy marrëveshje. Njëra është prej 2013-s, kjo pra për të cilën unë fola e që është arritur si marrëveshje, është nënshkruar dhe ratifikuar në Kuvend. Ekziston një tjetër marrëveshje e vitit 2015 dhe e cila është vënë nën llupën e Gjykatës Kushtetuese, por Kushtetuesja nuk thotë se Asociacioni nuk mund të formohet dhe se ky obligim nuk mund të përmbushet. Në fakt, thotë se i kërkon shtetit që statuti i këtij Asociacioni duhet të draftohet përsëri dhe të dërgohet edhe një herë në Kushtetuese”, ka deklaruar më tej shefi i BE-së në Kosovë.
Për zgjidhje të situatës, ai ka thënë se i takon Kosovës që ta propozojë zgjidhjen.
“Unë thjesht do të kërkoja nga Qeveria e Kosovës që të veprojë në dakordim me obligimet e veta shtetërore, si dhe ato ndërkombëtare e po ashtu të jetë dakord edhe me kushtet e Gjykatës Kushtetuese. Pra, të bëhet drafti i statutit të Asociacionit, t’u prezantohet Gjykatës dhe negociatave të dialogut”, ka shtuar ai.
Szunyogu ka mohuar se BE-ja është e njëanshme dhe se përkrah vetëm ndonjërën palë.
“Interesi ynë është që të dyja, edhe Prishtina zyrtare edhe Beogradi, të arrijnë marrëveshje dhe të arrijnë te kjo marrëveshje e detyrueshme ligjore që do t’i zgjidhte të gjitha problemet ende të hapura e që pastaj do të lejonte edhe Kosovën, edhe Serbinë të vazhdojnë tutje drejt Bashkimit Evropian”, ka shtuar Szunyog.
Marrëveshja për targat, e arritur në fund të shtatorit, është shembull se nëse dy vendet punojnë seriozisht mund të arrihet një marrëveshje, ka thënë tutje ai, duke iu referuar nevojës për një marrëveshje finale ligjërisht obligative gjithëpërfshirëse në fund të dialogut.
E ka konsideruar si real dhe të mirëplanifikuar objektivin që marrëveshja finale të arrihet brenda mandatit të Qeverisë Kurti.
Sipas Szunyogut, palët në dialog duhet të fokusohen në negociata për marrëveshjen, e cila i hap rrugë të ardhmes, por “natyrisht se kjo nuk mund të bëhet pa u përballur me të kaluarën”. Me këtë ai ka thënë se BE-ja po detyron dhe lut palët në dialog t’i shmangin retorikat.
23:00
BE-ja s’jep datë për liberalizim: Ende ka telashe për luftën kundër korrupsionit
Pavarësisht se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë se shpreson që vitin e ardhshëm të ndodhë liberalizimi i vizave, Bashkimi Evropian nuk ka datë se kur mund të ndodhë kjo.
Tomas Szunyog, shef i BE-së në Kosovë, ka thënë në Interaktiv të enjten se ka ende telashe me luftën kundër korrupsionit. Megjithatë, sipas tij, liberalizimi është çështje që mund të arrihet shumë shpejt.
“Epo unë besoj se të gjithë ne duhet të punojmë së bashku që ta bëjmë të mundur këtë synim. Nuk do të doja që të jepja data konkrete, por mendoj se ne si institucione të BE-së veprojmë në koordinim me Qeverinë, mendoj se është e arritshme shumë shpejt. Sa i përket anës sonë si institucione mund vetëm të them atë që e kemi thënë shumë shpesh që nga 2018-a e këndej, se Kosova ka përmbushur të gjitha obligimet dhe kërkesat ndaj saj, dhe se liberalizimi i vizave duhet të ndodhë sa më shpejt”, ka thënë ai.
Szunyog ka përsëritur se vendimi u takon të 27 shteteve anëtare dhe se është vetë sistemi i komplikuar i funksionimit të BE-së që mund të vështirësojë vendimmarrjen.
Ai ka mohuar deklarimet se BE-ja është duke u shfaqur si raciste ndaj Kosovës.
Për skepticizmin e disa shteteve për liberalizim të vizave për Kosovën, Szunyog ka thënë se “ende ekzistojnë ca telashe”.
“Janë dy grupe apo dy lloje të problemeve të cilat janë shumë të rëndësishme për Kosovën. Një prej tyre normalisht është lufta kundër krimit të organizuar e korrupsionit dhe zbatimi sa më i mirë dhe korrekt i sektorit të ligjit në Kosovë. Ende ekzistojnë ca telashe sa i përket kësaj, për çka edhe flasin raportet tona rreth Kosovës dhe shpresoj që edhe ju pajtoheni me mua se jo gjithçka është e përkryer në këtë drejtim. Problemi i dytë që dua të përmend lidhet me migrimin, kontrollin e emigrantëve, si dhe zbatimin e kontrollimit më të rreptë në pikat kufitare, por po ashtu shqetësim mbetet edhe lëvizja e emigrantëve të tjerë nëpërmjet Kosovës ose nga Kosova. Pra mendoj se këto të dyja janë grupet e telasheve, ku disa prej shteteve anëtare mendojnë se mund të bëhet më tepër para se ato të binden dhe të përkrahin vendimin e marrë nga Komisioni Evropian për liberalizimin e vizave”, ka shtuar ai.
Se si do të mund të afrohej Kosova te liberalizimi, Szunyog ka thënë se duhet të shfrytëzohen ambasadat në BE dhe të ketë aktivizim edhe të Ministrisë së Punëve të Brendshme e të Drejtësisë.
Pavarësisht se s’jep datë, ai ka thënë se “Kosova është duke shkuar drejt rrugës së duhur”.
