Besnik Bislimi është ende zëvendëskryeministër, dhe në këtë funksion udhëtoi për në Bruksel, ku shkoi edhe kryenegociatori serb, Petar Petkoviq, për të diskutuar në kuadër të dialogut të lehtësuar nga Bashkimi Evropian. Pra, shkoi si zëvendëskryeministër për të folur edhe mbi draftstatutin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, me përmbajtjen e të cilit kryeministri Albin Kurti është pajtuar në parim, paraprakisht.
Udhëtimi, duke e mbajtur postin, e bën Bislimin politikan të papërgjegjshëm. E bën prej atyre qeveritarëve, fjalën e të cilit nuk duhet marrë seriozisht. E bën Bislimin si ata. Pra, si ish-pushtetarët që për një dekadë tjetër gjë thoshin e tjetër gjë vepronin në dialogun me Serbinë.
Bislimi si zëvendëskryeministër pati dhënë këtë zotim: “Në atë moment kur Qeveria e ndryshon qëndrimin për Asociacionin dhe thotë se ‘do të krijohet Asociacioni’, qoftë edhe me kompetenca joekzekutive, Besnik Bislimi më nuk është në dialog”.
Kaq i prerë ishte. Kaq i qartë. Por, pas vizitës në Bruksel, konfirmoi se në agjendë ishte edhe draftstatuti dhe se ia ka përsëritur lehtësuesit të dialogut, Miroslav Lajçak, se pala kosovare është e gatshme ta pranojë dokumentin “në plotëni”, por me kushtin që të nënshkruhet njëkohshëm edhe me Marrëveshjen Bazë dhe me Aneksin e Zbatimit, dokumente të dakorduara më herët gjatë vitit, por meqë presidenti serb Aleksandër Vuçiq ka refuzuar t’i firmosë, zbatimi as që ka nisur.
***
Kryeministri Kurti e ka pranuar publikisht se i ka thënë po draftstatutit të Asociacionit, i propozuar në fund të muajit të shkuar nga ndërkombëtarët.
Qeveria ka refuzuar ta publikojë dokumentin, nën justifikimin se këtë ia kanë kërkuar ndërkombëtarët. Kryeministri Kurti foli në Kuvend për procesin, por deputetëve nuk ua dha atë ta lexojnë. Madje, nuk u dha asnjë informatë që nuk është ditur deri atëherë. Thjesht, si ata. Jotransparent. Pra, si ish-kryeministrat që më pak ndanin informata para ligjvënësve sesa para gazetarëve.
Dhe, s’është veç mungesa e transparencës që e bën të ngjashëm. Është edhe mosmbajtja e fjalës për çështje që lidhen me dialogun me Serbinë.
Kurti udhëheq një parti që, sa ka qenë në opozitë, ka bërë aksione e protesta masive e të dhunshme në rrugë e sheshe kundër Asociacionit. Ka gjuajtur gaz lotsjellës, sprej piperi, vezë e shishe uji në drejtim të pushtetarëve, qoftë në Kuvend, qoftë duke i ndjekur rrugëve, e qoftë duke u shkuar edhe në shtëpi. Është masivizuar me diskursin kundër dialogut me Serbinë, e veçmas kundër Asociacionit që e quante “zajednicë”.
Kështu pati thënë në 2016-n Kurti: “Kush e pranon edhe e ndihmon ‘zajednicën’ e Serbisë në Kosovë, ai e ndihmon dhe e pranon edhe Serbinë, edhe Rusinë. Pra, pranimi, njohja, mbrojtja, kontributi për ‘zajednicën’, është kontribut për Rusinë”.
Sa e sa herë e ka shpallur të vdekur Asociacionin, duke iu referuar vendimit të Gjykatës Kushtetueses. Pati thënë se “varroset më 6 tetor”, datë kjo që përkon me zgjedhjet nacionale të 2019-s, kur për herë të parë partia e tij doli e para e vetë u bë kryeministër.
Por këtë fillimvit, pas dakordimit për Marrëveshjen Bazë, Kurti tekstualisht pranoi se “ka Asociacion” brenda saj. E në fund të muajit të shkuar i tha po edhe përmbajtjes së draftstatutit për Asociacionin.
Pra, si ata. Kurti pranoi draftstatutin, në të cilin janë integruar shumica e parimeve të firmosura në 2015-n nga ish-kryeministri Isa Mustafa, që rrodhën nga Marrëveshja e Parë, e firmosur në 2013-n nga ish-kryeministri Hashim Thaçi.
***
Kryeministri Kurti e di më së miri se çfarë rreziku për Kosovën përbën Asociacioni. Kështu e përshkroi atë në vitin 2015: “Qëllimi i ‘zajednicës’ është ky: Së pari, integrimi i strukturave të Serbisë kinse në Kosovë, e më pastaj integrimi i strukturave të Serbisë në fakt në ‘zajdenicë’, dhe më pastaj dezintegrimi i komplet ‘zajednicës’ prej Kosovës”.
Një nga tri profecitë brenda fjalisë i ka dalë kryeministrit. Pra, në fazën e parë kemi pasur të bëjmë me “kinse” integrim të serbëve. Braktisja që serbët e komunave të veriut ua bënë institucioneve qendrore dhe atyre lokale është treguesi më i mirë se bëhej fjalë për integrim fals. Pra, për kinse integrim.
Dhe, tani jemi brenda profecisë së dytë, e që paradoksalisht po jetësohet nga vetë Kurti. Po krijohet baza ligjore për integrimin e strukturave të Serbisë në “zajednicë”. Kryeministri është përcaktuar t’i dëgjojë ndërkombëtarët e t’ua mbajë fshehtë qytetarëve të Kosovës draftstatutin, por versioni që javën e shkuar e publikoi ish-inspektori i përgjithshëm i Agjencisë së Inteligjencës, Burim Ramadani – e për të cilin zyrtarë qeveritarë dhe as ata të BE-së nuk e kanë mohuar se është pikërisht ai që e ka pranuar Kurti – tregon se Asociacioni, mes të tjerash, do të menaxhojë institucionet arsimore dhe ato shëndetësore që Serbia i ka në Kosovë. Pra, “‘Rrjeti Arsimor Serb i Kosovës’ dhe ‘Rrjeti Shëndetësor Serb i Kosovës’ do të themelohen si ofrues privatë të arsimit dhe shëndetësisë nën përgjegjësinë e Asociacionit, duke theksuar Serbinë si kontribuues financiar, si dhe zyrat kryesore të këtyre ofruesve të vendosura aktualisht në Serbi”. Përtej kësaj, Asociacioni do të themelojë ndërmarrje publike, duke krijuar bazë për një numër të madh institucionesh të Serbisë që ilegalisht veprojnë në Kosovë, të përfshihen brenda ombrellës së tij. Do të ketë kompetenca të forta edhe në zhvillimin e ekonomisë lokale dhe në planifikimin urban e rural brenda “kufijve administrativë” të komunave anëtare. E, në preambulë të draftstatutit është referencë edhe Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurimit të OKB-së, “armë” e vetme që Serbia ka për ta arsyetuar pretendimin mbi Kosovën.
Profecisë së tretë të kryeministrit Kurti prova mund të mos i dalë në afatshkurtër a afatmesëm. Pra, ajo për dezintegrimin e komplet Asociacionit prej Kosovës. Dezintegrimi, përkatësisht shkëputja – ndonëse jo komplet e territorit brenda “kufijve administrativë” të komunave anëtare – mund të bëhet në një moment që gjenerata jonë mund edhe të mos e mbërrijë. Por pretendimi i Serbisë dihet botërisht. Vuçiq ka deklaruar se e di që në Kaçanik Serbia s’ka çfarë të kërkojë, por ka shprehur “brengën” që autoritetet në Kosovë besojnë se “Mitrovica Veriore ose Leposaviqi nuk i përkasin Serbisë”. Pra, mesazhi është i qartë – katër komunat e veriut t’i bashkëngjiten Serbisë.
***
Bislimi po kthehet si zëvendëskryeministër pas takimit në Bruksel me lehtësuesin Miroslav Lajçak, duke konfirmuar se Kosova është e gatshme ta pranojë “në plotëni” draftstatutin. Kryeministri Kurti, ndonëse e ka pranuar dokumentin e propozuar nga ndërkombëtarët, mund ta përmbyllë edhe këtë mandat e edhe ndonjë tjetër pa e formuar Asociacionin.
Me marrëveshjen e 2013-s, Thaçi ia bëri Kosovës obligim ndërkombëtar themelimin e Asociacionin, e Mustafa në 2015-n i firmosi parimet për të. Asnjëri s’e bënë Asociacionin. Edhe Kurti mund të mos e bëjë. Por, duke e pranuar draftstatutin, si ata po ia shton një detyrim plus Kosovës. Po e trashë dëmin.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
