OpEd

Një shoqëri që lartëson dhunën një ditë i korr efektet e saj

Glorifikimi i kriminelëve në Serbi është pjesë e përditshmërisë. Këtë punë e kryejnë sidomos mediat e regjimit. Kriminelët e luftës trajtohen si heronj. Brenda 155 viteve në Serbi janë vrarë dy mbretër, një kryeministër dhe një ish-president. Njëkohësisht nga forcat e Beogradit janë vrarë përkatësisht helmuar tre politikanë të tre popujve fqinj të Serbisë: Stjepan Radiqi (kroat), Mehmed Spaho (boshnjak), Fehmi Agani (shqiptar i Kosovës).

Javën që shkoi në Serbi u vranë 16 veta dhe mbi 20 u plagosën. Së pari një nxënës vrau në Beograd 7 bashkënxënës dhe 1 të rritur.

Pastaj një i rritur vrau 8 persona në provincën serbe. Presidenti i Serbisë reagoi me paralajmërimin se do të punësohen mbi 1000 policë të rinj për të garantuar sigurinë.

Por krimi në asnjë shoqëri nuk luftohet vetëm me masa të sigurisë. Problemi qëndron te atmosfera e glorifikimit të krimit në shoqërinë serbe. Kësaj atmosfere i kontribuojnë mediat e regjimit me fushata të përditshme kundër rivalëve politikë të presidentit serb. Dhe me fushata raciste kundër popujve të tjerë, sidomos kundër shqiptarëve.

E pamohueshme në Serbi është lidhja mes politikës dhe krimit të organizuar. Kreu i një bande të Beogradit Velko Belivuk është lavdëruar publikisht se ka punuar për “nevoja të shtetit”, pra të presidentit serb. Në një përpjekje teatrale për të kundërshtuar akuzat, Aleksandar Vuçiqi doli në televizion për të treguar se banda e Belivikut i kishte grirë e bërë qebapë disa njerëz dhe kërkoi që prindërit të mos i lejojnë fëmijët të shohin shoun televiziv të Vuçiqit. Mbi lidhjet e regjimit të Vuçiqit me mafien shkroi këto ditë gjerë e gjatë dhe me fakte magazina e “New York Times”.

Glorifikimi i kriminelëve i përket traditës së shoqërisë serbe. Duhet të thuhet kjo jo për të atakuar mbarë shoqërinë serbe, por për të shpalosur problemet e vërteta. Prej vitesh në Serbi krimineli i luftës Ratko Mlladiq shihet si hero. Trajtohet si i tillë.

Në Beograd një mural nderon figurën e tij. Pra, figurën e personit përgjegjës për gjenocidin e parë në Europë pas Luftës së Dytë Botërore. Martesa e Arkanit, një paramilitar me karrierë të gjatë kriminale, me këngëtaren Ceca, në vitet 90-të ka qenë ngjarje nacionale në Serbi, e transmetuar në televizione dhe e shoqëruar me raporte disafaqëshe të gazetave e revistave serbe. Heroi i të rinjve serbë me vite ishte Arkani dhe jo, për shembull, shkencëtari Nikolla Tesla apo Mileva Mariq, e cila një kohë ishte gruaja e Albert Einsteinit.

Në televizionet serbe, nga mëngjesi në mbrëmje, defilojnë kriminelë të dënuar për krimet e kryera në Kosovë dhe Bosnjë. Gjenerali dhe krimineli i luftës Vlladimir Llazareviq, më 1999 komandant i Korpusit të

Prishtinës, pas vuajtjes së dënimit është pritur në Serbi si hero dhe është ftuar t’u ligjërojë kadetëve serbë. Librat propagandistike të gjeneralit Nebojsha Pavkoviq, edhe ky i dënuar për krime të luftës, promovohen dhe botohen nga

Ministria e Mbrojtjes e Serbisë. Në debatet e televizioneve serbe, Gjermania krahasohet me shtetin nazist të Hitlerit. Një “analiste” politike e regjimit e quan ministren e punëve të Jashtme të Gjermanisë Annalena Baerbock “ish-prostitutë”.

Askush nuk e kundërshton në studio. Moderatori, një mik i presidentit Aleksandar Vuçiq, thotë me cinizëm se prostitucioni është profesion i ndershëm. Pra, ai aludon se ministres gjermane i është bërë nder duke e quajtur prostitutë.

Një shoqëri që lartëson dhunën një ditë i korr efektet e saj. Një shoqëri që jeton me rrena, shpifje e manipulime të mediave kriminale të regjimit, do të paguajë një ditë çmimin e kësaj atmosfere toksike.

Dhuna politike ka traditë fatale në historinë e Serbisë. Brenda 155 viteve në Serbi janë vrarë dy mbretër, një kryeministër dhe një ish-president. Më 1868 u vra monarku Mihajlo Obrenoviq, më 1903 monarku Aleksandar Obrenoviq, më 2000 u vra ish-presidenti serb Ivan Stambolliq, më 2003 u vra kryeministri Zoran Gjingjiq. Politikanët e rëndësishëm serbë nuk vdesin nga vdekja e natyrshme, por nga plumbat.

Nga këta plumba nuk kanë shpëtuar as politikanët e popujve fqinj të Serbisë: kroati Stjepan Radiqi u qëllua me plumba në parlamentin e Beogradit më 1928. Vdiq në Zagreb më 8 gusht të atij viti nga pasojat e sulmit. Politikani boshnjak Mehmed Spaho vdiq më 29 qershor 1939 pasi u helmua në një hotel në Beograd. Politikani shqiptar Fehmi Agani u vra nga forcat serbe në maj të vitit 1999 derisa po përpiqej të largohej nga Kosova. 16 të vrarët e ditëve të fundit në Serbi renditen në kuadrin e traditës serbe të dhunës dhe glorifikimit të saj. Si dhe mosndëshkimit të kriminelëve. Një shoqërie të cilës kriminelët i servohen si heronj, një ditë nga gjaku do ngufatet. Kjo ndodhi tani dhe mund të ndodhë edhe në të ardhmen për aq sa në krye të shtetit ka liderë si Aleksandar Vuçiqi.