LAJMET E MBRËMJES

Nën kryesimin e Serbisë vendoset që Kosova në CEFTA të mos përfaqësohet më si UNMIK

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, do të marrë pjesë në Procesin e Berlinit që do të zhvillohet të hënën dhe të martën e javës së ardhshme, kanë konfirmuar nga Qeveria e Kosovës. Njoftimi për të u dha menjëherë pas atij për ndryshimin e mënyrës së përfaqësimit të Kosovës në CEFTA. Nga UNMIK-u në këtë mekanizëm Kosova do të përfaqësohet nga zyrtarë të saj. Ndryshimi i përfaqësimit në CEFTA, që aktualisht kryesohet nga Serbia, është konsideruar edhe si njohje e shtetësisë së Kosovës

Gjashtëmbëdhjetë vjet nga shpallja e pavarësisë, Kosova në Marrëveshjen e Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA), do të përfaqësohet si shtet e jo nga misioni i Kombeve të Bashkuara - UNMIK. Vendimi është marrë të mërkurën, në Komitetin e Përbashkët të CEFTA-s, që këtë vit kryesohet nga Serbia. 

Megjithëse Kosova do të vazhdojë të përfaqësohet me asterisk, nga përfaqësues institucionalë, një vendim i tillë është konsideruar arritje e rëndësishme. 

“Përfundimisht pjesëmarrja e UNMIK-ut është larguar nga CEFTA dhe kjo vjen si rezultat i përpjekjeve të shumta, konsistencës dhe përkushtimit të Kosovës për të rregulluar pozicionin e saj në këtë mekanizëm dhe nga sot në takimet e komiteteve të përbashkëta Kosova do të përfaqësohet nga institucionet e saj dhe pa prezencën e UNMIK-ut”, ka theksuar ministrja e Tregtisë, Industrisë dhe Ndërmarrësisë, Rozeta Hajdari, në një konferencë për media.

Ministrja Hajdari ka thënë se votimet për çështjet e ngritura në mbledhjen e CEFTA-s kanë shkuar pa ndonjë pengesë. 

Ndërsa këshilltari i kryeministrit Kurti, Jeton Zulfaj, marrjen e vendimit gjatë presidencës së Serbisë në këtë mekanizëm, e ka vlerësuar si pranim të pavarësisë së Kosovës. 

“Ka pas shumë presidenca CEFTA por nuk është larguar, e që tregon se është momenti i fundit që të jetojmë në realitet në kuptimin që Serbia e pranon çdo herë e më shumë pavarësinë e Kosovës, shtetin e pavarur dhe e njeh realitetin. Mendoj që ky është një rezultat kolektiv i qeverisë dhe një ditë shumë e mirë me rëndësi për Procesin e Berlinit ku pas 5 dite atje do të arrijmë marrëveshje të re”, ka deklaruar ai.

Ndryshimi i përfaqësimit të Kosovës njëherësh shënon edhe zhbllokimin e CEFTA-s, pas ndërlidhjes së marrjes së vendimeve të tjera me të. 

E një “bllokadë” e tillë, sipas qeveritarëve, ka ndikuar që të mos hasin në telashe gjatë vendimmarrjes, edhe pse mbledhja ishte e kryesuar nga Serbia.

“Moskalimi i vendimeve në CEFTA, vendime të rëndësishme për tregun e përbashkët rajonal, vendime  shumë të rëndësishme për Procesin e Berlinit, por edhe tashme për Planin e Rritjes... ka shtuar presionin te Serbia që ajo të mos bëhet bllokuese e gjithë këtyre proceseve sepse ka qenë bllokuese duke mos e pranuar barazinë e Kosovës në këtë mekanizëm”, ka thënë më tej këshilltari i kryeministrit, Jeton Zulfaj.

Në lidhje me përfaqësimin me asterisk, Zulfaj tha se adresimi i kësaj çështjeje ka zënë vend në marrëveshjen e dakorduar me Serbinë vitin e shkuar e cila duhet të zbatohet. 

“Përfaqësimi rajonal ende është me asterisk dhe kjo është që nga viti 2012. E siç e dini vitin e kaluar me marrëveshjen që e kemi, marrëveshjen bazike ajo e adreson pastaj në nivel horizontal çështjen e asteriskut. Marrëveshja e re që e kemi arritur me Serbinë për njohje de facto e largon asteriskun dhe zbatimi i saj pastaj do ta adresojë në mënyrë horizontale sepse nuk është vetëm në CEFTA”, ka thënë ai.

Përfaqësimin e Kosovës si shtet në CEFTA e kanë vlerësuar pozitivisht partnerët ndërkombëtarë, në veçanti Gjermania.

Ministrja e Punëve të Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, ka thënë se me zhbllokimin e CEFTA-s është duke u afruar Ballkani Perëndimor me njëri-tjetrin. 

“Në Procesin e Berlinit ne ishim në gjendje të punonim së bashku për ta zgjidhur nyjën në marrëveshjen e tregtisë së lirë CEFTA. Duke bërë këtë, ne hapim rrugën për përmirësime konkrete për banorët vendës. Dhe forcojmë Evropën tonë të përbashkët”, ka shkruar ajo.

Kurse, ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jorn Rohde, tha se zhbllokimi i CEFTA-s e përfaqësimi i Kosovës nga zyrtarë të saj është lajm i mirë për tërë rajonin. 

“Padyshim lajm i mirë për Kosovën dhe tërë rajonin: CEFTA është zhbllokuar dhe nga tash, Kosova do të përfaqësohet nga zyrtarët e vet, siç do të duhej, dhe jo me UNMIK. Një hap i madh përpara për përfaqësim dhe pjesëmarrje të barabartë në këtë trup rajonal”, ka shkruar Rohde. 

Pas vendimit të CEFTA-s, nga Qeveria e Kosovës konfirmuan se kryeministri Albin Kurti do të marrë pjesë në Procesin e Berlinit që nis të hënën, pjesëmarrja në të cilin ishte e rrezikuar nga mos heqja e masës së sigurisë ndaj produkteve serbe.

“CEFTA është zhbllokuar me Kosovën që është e përfaqësuar siç duhet, në vend të UNMIK-ut, që është sukses i madh. Kosova, sigurisht mbetet pjesë e Procesit të Berlinit dhe ne presim që përfaqësuesit kosovarë të jenë të pranishëm në samit dhe në të gjitha formatet”, ka thënë Christian Botcher, zyrtar për komunikim në Ambasadën e Gjermanisë për KOHËN.

Nga dhjetori i 2021-tës, Kosova ka pezulluar pjesëmarrjen në Marrëveshjen për Tregti të Lirë mes vendeve të Evropës Qendrore (CEFTA), pasi Serbia, Bosnjë-Hercegovina dhe Moldavia kanë refuzuar që të diskutojnë për largimin e Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) si përfaqësues i Kosovës brenda marrëveshjes rajonale të tregtisë.