Një muaj që nga hyrja në fuqi e vendimit të Qeverisë për vendosjen e çmimeve tavan për derivate, ai i naftës ka rënë për 26 centë e i benzinës për 40 centë. Edhe pse ka një stabilitet të çmimeve të derivateve, sipas ekonomistëve ka edhe rënie të shitjes dhe tkurrje te bizneset.
Por, nga Ministria e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë kanë bërë të ditur se me masat dhe veprimet e ndërmarra kundrejt rritjes së çmimeve në sektorin e naftës, ka dhënë efekte të menjëhershme dhe rezultate pozitive për qytetarët.
“Qeveria Kurti ka prioritet mbrojtjen e konsumatorit dhe mbështetjen e bizneseve vendore përmes rregullimit të tregut tonë. Prandaj, masat në vijim për Rregullimin e Çmimeve të Produkteve të Naftës dhe Karburanteve të Ripërtëritshme dhe Masat e tjera Mbrojtëse, do të merren sipas evidencës së inspektimeve me gjetje nga Inspektorati i Tregut në nivel qendror dhe komunal në bashkëpunim me Administratën Tatimore të Kosovës dhe në komunikim e konsultim të afërt me Doganën e Kosovës, Autoritetin e Konkurrencës, Shoqatën e Naftëtarëve dhe bizneset individuale të naftës dhe me konsumatorët”, thuhet në njoftimin e MINT-it të dielën.
Në njoftim, thuhet se Qeveria është e përkushtuar që në tregun e Kosovës të ketë karburante cilësore, konkurrencë të drejtë dhe mbrojtje të konsumatorit.
Edison Jakurti, doktorant i ekonomisë, thotë se vendosja e çmimit tavan edhe për produktet bazike do të frenonte rritjen e mëtejshme të çmimeve.
“Vendosja e çmimit tavan ka ndaljen e rritjes së mëtejshme të këtyre çmimeve. Është dashur të vendoset edhe më herët çmimi tavan për produktet bazë, mirëpo edhe tash ka rëndësi. Efekti, fillimisht do të jetë ndalja e hovit të rritjes së çmimeve të këtyre produkteve, por nëse shohim në matjet që i bënë ASK-ja, janë edhe 22 produkte të tjera përpos naftës dhe benzinës dhe në dhjetë nga këto 22 produkte, kemi rënie të çmimeve”, ka thënë ai për Kosovapressin.
Jakurti e sheh si alternativë edhe rritjen e tatimeve për disa aspekte tjera siç është tatimi mbi të ardhurat e korporateve dhe tatim për fitimet e tepërta, gjë që është diskutuar edhe në vendet e tjera.
Sipas Jakurtit, Banka Qendrore nuk ka ndërmarrë asnjë veprim për stabilizim të çmimeve.
Ish-kryetari Odës Ekonomike të Kosovës, Safet Gerxhaliu, ka thënë se Qeveria duhet të ketë alternativa se si t’i mbështesë qytetarët dhe si t’i minimizojë efektet negative të krizës.
"Masat paraprake sa i përket ngrirjes apo tavanit të çmimit të naftës, kanë qenë një ndërhyrje e cila në rrugëtimin drejt familjes evropiane ndoshta është evidentuar si një minus, mirëpo anën tjetër po vërehet që është një stabilizim i çmimit të naftës. Por krahas kësaj e kemi një tkurrje të bizneseve, edhe shitjet kanë rënë 25 për qind, duhet të kuptohet që në pompat e benzinës kemi reduktim të stafit dhe e tëra kjo duhet të jetë analizë, e cila duhet të bëhet nga ana institucionale. Është koha kur duhet të jemi më fleksibilë, por ajo që është duke i munguar Kosovës më së shumti, është mungesa e analizave të mirëfillta”, tha ai.
Ai shton se është obligim institucional të mbështesë qytetarin në këtë kohë krize.
"Vetë fakti që kemi këtë shtrenjtim të produkteve strategjike dhe atyre elementare, inflacioni prej 14.1% është shqetësim tjetër, vetë fakti se Kosova jeton nga remitancat dhe eurozona është goditur nga inflacioni 8.4%, është shqetësimi i radhës. Në këtë drejtim, hapi i parë është që pandemia dhe kjo krizë ekonomike duhet të depolitizohet, në rend të dytë, duhet të avancohet një dialog i mirëfilltë publiko-privat, sepse vërtet nuk i bëhet nder zhvillimit ekonomik të Kosovës dhe mbështetjes së sektorit privat, në qoftë se gjithmonë vijnë vendimet vetëm nga kabinetet qeveritare dhe jo nga dialogu i mirëfilltë me sektorin privat”, ka thënë ai.
Gërxhaliu kërkon nga Qeveria të bëjë një deklarim të qartë në lidhje me krizën në vend.
“Është koha kur duhet të ketë një diskurs apo një qasje më proaktive në mes pozitës dhe opozitës, sepse në fund Kosova dhe qytetarët e Kosovës duhet të jenë mbi interesat e partive politike dhe votave. Prandaj nuk duhet çdo veprim të jetë i kalkuluar vetëm me vota, por me mirëqenie sociale. Është koha kur qytetari i Kosovës duhet ta shijojë dorën dhe ndihmën e shtetit", ka thënë ai.
Qeveria ka paraparë që deri më 10 gusht të miratojë një projektligj që i mbron qytetarët nga rritja e çmimeve të produkteve bazë.
Në prezantimin e kësaj iniciative, kryeministri Albin Kurti ka thënë se me të do ta adresojë “gjendjen e krijuar në treg”.
Qeveria e ka cilësuar të suksesshme vendosjen e çmimit tavan për naftën, ndërsa Kurti ka thënë se njëjtë do të veprohet edhe me çmimet e produkteve esenciale, pa shkelur ligjet dhe Kushtetutën. /ksp
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
