Nxënës, mësimdhënës, zyrtarë komunalë e qytetarë të Fushë-Kosovës janë bërë bashkë në ambientet e shkollës së mesme “Hivzi Sylejmani”. Me mbishkrimet “Mirë se vini Ismail Kadare”, institucioni i edukimit ka pritur shkrimtarin e madh.
Ceremonia e shpalljes së tij “Qytetar Nderi” nuk u ka ngjarë të tjerave në Prishtinë, Pejë apo Ferizaj.
Me një program e ceremoni me tone jo pak patetike, të pranishmit mbi të gjitha kanë treguar për respektin dhe adhurimin që kanë për shkrimtarin e lindur në Gjirokastër më 1936. Me ekspozimin e vizatimeve dhe pikturave kushtuar Kadaresë, recitimin e poezive të tij e pak lojë në piano, nikoqirët kanë shpërfaqur adhurimin që kanë i madh e i vogël për shkrimtarin më të përkthyer shqiptar.
Certifikata “Qytetar Nderi” i është dorëzuar nga kryetari i Fushë-Kosovës, Burim Berisha. E Kadare, siç vepron rëndom kohëve të fundit në takime të tilla, ka folur për fisnikërinë kombëtare e qytetërimin evropian.
“Ju falënderoj të gjithë pjesëmarrësve në këtë mbledhje të bukur që tregon jo vetëm fuqinë e shqiptarisë, por fisnikërinë e këtij kombi, i cili është një nga kombet kryesore të Evropës. Jam shumë i lumtur për këtë festim prekës që tregon se me sa këmbëngulje njeriu shqiptar e ka ngritur në qiell dashurinë e tij, fisnikërinë e tij, qytetërimin evropian. Këto çaste do të ngelin të paharrueshme në jetën time”, ka thënë ai.
Kryetari i Fushë-Kosovës, Burim Berisha, e ka përshkruar Kadarenë si frymëzues të shumë gjeneratave. Shkrimtari 87-vjeçar në ditën e tretë të vizitës së tij në Kosovës – si mysafir nderi i Panairit të Librit – është ndalur nga shumë të pranishëm për të pasur një fotografi me të.
Autoritetet lokale ia kanë bërë me dije se një rrugë dhe Biblioteka e Qytetit do të marrin emrin e tij.
Paraprakisht të mërkurën i ftuar në Presidencë për t’u dekoruar me urdhrin më të lartë shtetëror “Hasan Prishtina”, Kadare ka folur për historinë e popullit shqiptar e qytetërimin që këto anë gëzojnë sot. Qytetërimin evropian e ka promovuar gjithmonë. Më 1990 kishte kërkuar azil politik në Francë në mënyrë që të mos kthehej në shtetin komunist shqiptar ku kishte jetuar qysh prej lindjes. Edhe në prani të udhëheqësve institucionalë ka folur për qytetërimin evropian. Sipas Kadaresë, është një fat i rrallë që një popull të të nderojë dhe të të bëjë bashkëvajtjes të të drejtave të tij, të lirive të tij, sidomos kur ky popull e ka një histori të vështirë.
“Për fat të keq Shqipëria ka pasur një rrugë të gjatë historike të shkelur me këmbë nga forca të tjera të huaja të jashtme. Por, për fat të mirë gjithashtu, ajo i ka kapërcyer gjatë shekujve në mënyra të ndryshme. I ka kapërcyer vështirësitë e retë e errëta të historisë dhe gjithçka tjetër që mund ta provojë një popull”, kishte thënë shkrimtari i madh. Nderimin e tij dhe mbledhjen në Presidencë i ka përshkruar si triumf.
“Vetë mbledhja jonë këtu në këtë sallë nga shqiptarë nga të gjitha zonat e tregon këtë triumf të kombit shqiptar. Nga ky triumf asnjë popull nuk heq dorë. Ky është një triumf për gëzimin e të ardhmen e një populli. Me një fjalë, është një triumf për qytetërimin njerëzor e universal për të gjithë popujt ku jetojnë”, kishte thënë ai.
Pas kësaj pritjeje e dekorimit, Kadare bashkë me ekipin e tij përcjellës, i shoqëruar nga bashkëshortja Helena Kadare ishte zhvendosur në kabinetin e kryetarit të Komunës së Prishtinës, Përparim Rama. I pari i kryeqytetit ia ka dhënë Kadaresë “Çelësin e qytetit” duke e bërë “Qytetar nderi” të Prishtinës. Edhe kryetari i Prishtinës, Përparim Rama sikurse homologu i tij nga Fushë-Kosova, ia ka bërë me dije se një bibliotekë e qytetit do ta ketë emrin e tij.
Bashkëshortja e Kadaresë, Helena Kadare, sikurse në Prishtinë edhe në Fushë-Kosovë ka bërë të ditur se si familje lidhjen me Kosovën e kanë të fortë. Po ashtu, sikurse në Prishtinë edhe në Fushë-Kosovë, botuesi Bujar Hudhri ka kujtuar se pikërisht në Kosovë është botuar një komplet i veprave të tij për herë të parë. Në Prishtinë nga “Rilindja” i ishte botuar kompleti i parë i veprave të tij të deriatëhershme më 1973.
“Dhe ne në shenjë mirënjohjeje kemi vendosur që kompletin e veprat e shtatë dekadave ta celebrojmë pikërisht në Prishtinë”, ka thënë Hudhri të enjten në Fushë-Kosovë. Shteti më i ri në Evropë vazhdimisht e ka nderuar Kadarenë.
Çmimi “Letërsia shqipe” i ishte ndarë më 2017. Në anën tjetër, Kadareja u nderua edhe nga Ferizaj me çmimin “Finesa”, përderisa sheshi afër Teatrit të Qytetit mori emrin e tij. Më 2009, Kadare me “Darka e gabuar” mori në Prishtinë shpërblimin për letërsi “Rexhai Surroi”. E lidhjen me Panairin e Librit e ka qysh prej zanafillës së ngjarjes. Ai kishte qenë i ftuar edhe në nëntorin e vitit 1999 në edicionin e parë bashkë me të ndjerin Dritëro Agolli. Një klub letrar nga Istogu ka paralajmëruar nderimin e Kadaresë në fund të këtij muaji. Adhurimi për të në Kosovë është tejet i lartë. Ndërsa sipas botuesit të tij, Bujar Hudhri, Kosova ka “lexuesit më fisnikë të mjeshtrit Kadare”.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
