Shabani: Atë shtet që e kemi ëndërruar si gjeneratë e vjetër, nuk e kemi

Ish-delegati i Kuvendit të Kosovës, njëherësh pjesëmarrës i takimit në Stubiçke Toplice, Muharrem Shabani ka thënë se shteti që është ëndërruar nga gjeneratat e vjetra nuk ekziston.

Sipas tij, në Kosovë duhet të ndërtohen institucione shtetërore e jo partiake.

“Atë shtet që e kemi dëshiruar, atë shtet që e kemi ëndërruar edhe ne si gjeneratë e vjetër nuk e kemi. Kemi menduar që të jetë një shtet i zhvilluar ekonomikisht, një shtet demokratik ku do të sundojë rendi, ligji, ku Kushtetuta si akt më i lartë do të jetë mbi secilin e ne për fat të keq atë se kemi pasur dhe se kemi ende. Është nevojë që të afrojnë koka që mund të kontribuojnë dhe që mund të japin edhe ide dhe angazhime në ndërtimin e institucioneve jo partiake, por institucione shtetërore, që rinia jonë të mos ikë nga këto hapësira”, ka thënë Shabani.

Politologu Belul Beqaj ka thënë se shqiptarët e Kosovës duke mos qenë unik karshi rrezikut të përbashkët, kanë krijuar mekanizma të ndryshëm për t’i rezistuar atij rreziku.

Beqaj duke folur për takimin në Stubiçke Toplice të Kroacisë ka thënë se ata që e kanë nisur rezistencën, nuk e kanë pasur synim realizimin e Kushtetutës së Kaçanikut.

“Duke mos qenë unik karshi rrezikut të përbashkët ne kemi krijuar edhe mekanizma të ndryshëm për mënyrën se si do t'i rezistojmë ato. Ishte edhe mundësia që për shkak të rrezikut të përbashkët të krijohet uniteti. Unë nuk po shoh që rreth synimeve kemi pasur unitet. Synim ka qenë që edhe çështja e Kosovës të mbetej në kuadër të Jugosllavisë nëse arrihet marrëveshja. Ata që e kanë nisur rezistencën nuk e kanë pasur synim realizimin e Kushtetutës së Kaçanikut, por kushtrimi ka qenë për bashkimin kombëtar”, është shprehur Beqaj në “Desku” të KTV-së.

Në kohën kur Jugosllavia po i numëronte ditët e saj të fundit, krerë politikë, përfaqësues partish politike e aktivistë të ndryshëm shqiptarë nga Kosova ishin mbledhur në qytezën kroate Stubiçke Toplice më 19 dhe 20 janar të vitit 1991 me qëllim që të arrinin një konsensus gjithëshqiptar në synim dhe veprim.

Politologu Belul Beqaj ka thënë se takimi i 19 & 20 janarit në vitin 1991 në qytezën kroate Stubiçke Toplice aq sa ka qenë i suksesshëm, aq ka qenë edhe dështim.

Beqaj ka numëruar disa prej atyre problemeve, siç është mospjesëmarrja e asnjë përfaqësuesi të lëvizjeve ilegale të asokohe. 

‘’Konstatimi i juaj gjatë hyrjes në emision ishte i saktë se ky takim ishte i suksesshëm, por i paelaboruar . Së pari ky takim që është zhvilluar në qytezën Stubiçke Toplice, sa është sukses që janë takuar deputetët dhe përfaqësuesit e subjekteve politike, aq e konsideroj se ky takim është edhe dështim për faktin se u pa më vonë se në këtë takim nuk kanë qenë ata faktorët relevant që i dha kahjen e ndryshimit Kosova. Pse s’ka qenë Bujar Bukoshi, ose dikush i lëvizjeve ilegale. Problemi i dytë ka qenë qëndrimi joreal se si duhet të sillemi në rrethana të tilla, kemi mungesë të vlerësimeve të hapave në kohë. Në kuadër të ndryshimit të lëvizjes, ishte një tentim për të bërë disa hapa para kohe dhe kishte të atillë që dëshironin të bëheshin këto hapa pas kohe. Disi nuk mund t’ia qëllojnë se kur duhen bërë hapat e duhur. Ata që kanë mundur të bëjnë vendime efektive, nuk kanë qenë pjesëmarrës. Problemi tjetër që ka të bëjë me këtë takim ka qenë se ky takim është ftuar nga prijësi i Lëvizjes Demokratike në Zagreb, është dashur që një nismë e tillë të vinte nga deputetët e Kosovës. Pse Qeveria e Kosovës nuk ka qenë e pranishme në atë takim. Ato vendimet për ndryshimin e lëvizjes nga pasive në rezistente nuk mund të bëheshin pa ekzekutimin e Bukoshit. Koordinimi mes Parlamentit, Qeverisë dhe partive politike ka qenë i mangët. Kjo na bën të mendojmë se ky takim nuk ka qenë në interes të Kosovës, por për interesa të dikujt. Ibrahim Rugova jepte argumente valide pse duhej të vazhdonte rezistenca paqësore. Unë kam qenë kritik i Rugovës, por ai më ka impresionuar me argumentet e tij asokohe’’, ka thënë Beqaj në ‘’DESKU’’ të KTV-së.

Muharrem Shabani, pjesëmarrës në takimin e Stubiçke Toplice dhe delegat i deklaratës Kushtetuese të 2 korrikut, ka thënë se në takimin e Kroacisë kishte tendencë për hapjen e frontit të jugut në Kosovë.

Shabani duke komentuar deklaratat e krerëve politikë, përfaqësuesve të partive politike të asaj kohe e aktivistëve të ndryshëm shqiptarë nga Kosova për rezistencë në takimin në Stubiçke Toplice, ka thënë se lufta ishte e përgatitur dhe ishte e pashmangshme.

“Mund të gabojë por ka qenë ndoshta edhe një tendencë e njësive federale që ta ndajmë përgjegjësinë dhe ta ndajmë barrën e sulmit në atë kohë që të hapej fronti i jugut. Lufta ishte e përgatitur, ishte gjë e pashmangshme por kishte tendenca qe të përhapej ky front edhe në Kosovë. Kur të marrësh një vendim me rëndësi dhe që mund të ketë pasoja për popullatën kam konsideruar se duhej analizuar mirë e mirë jo vetëm në prizmën e një njeriu. Unë jam deklaruar që për këto si Kuvend nuk jam i gatshëm të qojë gishtin dhe të votojë në Kuvend. Kishte një dozë frike se pastaj do të jenë pasojat më të rënda në frontin e jugut nëse hapet. Kemi menduar që koha ishte tepër e rrezikshme, që do të ketë tepër pasoja”, ka thënë Shabani në “Desku” të KTV-së.

Ndërkaq, duke folur për Kuvendin e Kosovës të vitit 1990, Shabani ka thënë se me qëllim që të mos ndalej veprimtaria e Kuvendit, u vendos që të veprohej në ekzil. Sipas tij, shumë delegatë të saj dolën në shtetet e tjera prej nga zhvilluan aktivitetet e tyre politike.

“Ajo u mbajt dhe pas asaj me qëllim që të mos ndalohet në tërësi veprimi i atij Kuvendi u mor vendimi që të dilet jashtë dhe të veprohej në ekzil. Pjesa dërmuese e delegatëve pas 7 shtatorit kanë dalë në Slloveni dhe në Kroaci por ka pasur që kanë dalë edhe në viset e tjera, në grupe apo një nga një, dhe nga atje kanë vazhduar aktivitetin e veprimit”, ka thënë Shabani.

Më 19 dhe 20 janar të vitit 1991, në qytezën kroate Stubiçke Toplice, ishin mbledhur krerë politikë, përfaqësues partish politike dhe aktivistë të ndryshëm shqiptarë nga Kosova dhe nga rajone të tjera shqiptare të ish-Jugosllavisë, me qëllim që të arrinin një konsensus gjithëshqiptar në synim dhe veprim, në kohën kur Jugosllavia i numëronte ditët e fundit të saj.

Desku i KOHËS ka paraqitur pjesët e mbledhjes në dokumentarin “Stubiçke Toplice: Shqiptarët në prag të luftës më 1991”.

© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.