Szunyog: Presim që brenda javëve të hartohet një sistem i ri për luftimin e korrupsionit

Shefi i BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog, ka thënë se pret që brenda javëve të hartohet një sistem i ri për luftimin e korrupsionit dhe krimit të organizuar.

Ai në DESKUN në KTV ka folur për çështjen e Raportit të Progresit dhe se është e rëndësishme se si vlerësohet situata në shtator të vitit 2021.

“Dua të them se Raporti i Progresit zakonisht raporton për zhvillimet për tërë vitin, ky është lëshuar me gjashtë tetor dhe është paksa më i gjatë pasi që është prej prillit të vitit 2019 deri në shtator të vitit 2020, për shkak të virusit korona, kështu që është vlerësim njëvjeçar zakonisht, kështu që pres ...Çka po them unë është se, është e rëndësishme të vlerësohet situata në shtator të vitit 2021; për të pasur një raport më të mirë, kjo kërkon që të fillohet të punohet në hartimin e një sistemi të ri për luftimin e krimit të organizuar dhe korrupsionit. Ne presim që kjo punë do të mund të bëhet brenda disa javëve dhe pastaj do të kemi një sistem të ri”, ka deklaruar Szunyog.

“Më pastaj pas disa javësh përsëri do ta kontrollonim zbatimin e tij, sepse ajo që për ne është në përgjithësi sfiduese kur bëjmë vlerësimin e performancës së Kosovës është se në një numër të fushave dhe sektorëve ju keni legjislacion mjaft të mirë dhe të përditësuar, i cili është i përafruar me legjislacionin dhe aqui-në e BE-së. Sfida zakonisht është te zbatimi, kështu që ne duhet jo vetëm të zhvillojmë apo krijojmë një sistem të ri, ta vendosim një sistem të ri, por gjithashtu duhet të vazhdojmë edhe me zbatimin e tyre. Nëse e shikojmë Raportin e tetorit, i cili, po e përsëris, e ka vlerësuar situatën deri në fund të shtatorit, e shihni që, për shembull, në rastet e nivelit të lartë, të cilat janë monitoruar si nga EULEX-i ashtu edhe nga zyra ime, i shihni 58 raste. Prej këtyre 58 rasteve i kemi parë 13 vendime, dhe prej këtyre 13 vendimeve kemi 8 persona të cilët nuk janë dënuar. Kjo qartë tregon rezultate jo më të mira dhe përmban një numër të faktorëve, përfshirë fazën e hetimeve, por gjithashtu përfshin edhe punën e sistemit prokurorial dhe të atij gjyqësor, proces ky relativisht i ngadalshëm i vendimmarrjes nga sistemi gjyqësor. Por përsëri ky nuk është rezultat të cilin ne mund ta vlerësojmë si pozitiv. Kjo vlen për një sistem i cili është ekzistues”.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog, për çështjen e shuarjes së Ministrisë së Integrimeve Evropiane ka thënë se e kupton se ka qenë vendim politik.

Por se pret që çështja të zgjidhet sa më shpejt të jetë e mundur dhe të formohet një trup i cili me të vërtetë mund ta bëjë koordinimin evropian dhe që gjithashtu të jetë homolog i tyre.

“Po, e kuptoj se vendimi për të shuar ministrinë ka qenë vendim politik, i ndërmarrë nga koalicioni i tashëm. Pres që kjo çështje të zgjidhet sa më shpejt që të jetë e mundur për shkak të tri çështjeve të cilat ne i presim: që të ketë staf kompetent që me të vërtetë mund të kuptojë çështjet e BE-së dhe të mund të koordinojë punët e BE-së në tërë Qeverinë. Së dyti, që të ketë një pikë, një trup, i cili me të vërtetë mund ta bëjë këtë koordinim evropian dhe që gjithashtu do të ishte homolog i yni. Dhe së treti, gjithashtu presim udhëheqje të fuqishme politike të këtij procesi, sepse nganjëherë mund të ndodhë që të futen në konflikt me ministri të ndryshme të linjës, me agjenci; duhet të caktohen prioritetet, kështu që duhet të kemi udhëheqje të fuqishme politike nga kjo, e gjithashtu edhe pronësi. Në diskutimet e mia me kryeministrin e kisha ndjenjën se ka pasur përparim në këtë çështje dhe se ka një sistem që do të vendoset shumë shpejt. Një sistem në të cilin do të ketë sekretariat në Zyrën e Kryeministrit, e gjithashtu një prej zëvendëskryeministrave do të ngarkohet me punët evropiane. Kështu që, me të vërtetë dëshiroj ta shoh këtë sistem të ndërtuar dhe funksional sa më shpejt, që të mund të fillojmë, së pari të zbatojmë rekomandimet e raporteve të mëparshme të progresit, por gjithashtu të sigurohemi që Raporti i ardhshëm i Progresit, në vjeshtën e vitit të ardhshëm, të jetë më i mirë”, ka deklaruar Szunyog për DESKUN në KTV.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog, në emisionin Desku në KTV ka thënë se i mbetet Këshillit Evropian që të vendosë për liberalizimin e vizave për Kosovën.

“Për fat të keq, kjo nuk është çështje që është në duart e mia. Por do të thosha se ka një lloj lidhjeje në mes të krimit të organizuar, korrupsionit, në mes të aktiviteteve të migrimit dhe liberalizimit të vizave”, ka thënë ai.

Ai shton se kanë kërkuar nga Këshilli që edhe njëherë të marrë një vendim si çështje urgjente.

“Çka mund të them unë është thjesht ti përsëris faktet të cilat janë, se Komisioni Evropian veçse ka rekomanduar liberalizimin e vizave për Kosovën që në korrik të vitit 2018 në Raportin e Progresit, kemi kërkuar nga Këshilli edhe një herë që ta marrë një vendim si çështje urgjente nëse më lejohet ta citoj raportin, por i mbetet Këshillit kjo, këshill ky që përbëhet nga shtetet anëtare, që ta marrë këtë vendim”, shprehet Szunyog.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog, ka treguar se ka kërkuar shpjegime nga kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti, për shuarjen e Task-Forcës Kundër Korrupsionit që vepronte në kuadër të Policisë së Kosovë.

Ai për DESKUN në KTV ka thënë se ishin të befasuar me vendimin, pasi Hoti nuk është konsultuar fare me zyrën e tij, por as me EULEX-in.

“ Kështu do të doja të them se ne kemi takime të rregullta me kryeministrin. Konsideroj se duhet ta vlerësoj gatishmërinë e tij për t'u takuar me mua dhe me vendet anëtare të BE-së. Prandaj, konsideroj se kjo është diçka që po ndodh rregullisht. Në lidhje me këtë çështje specifike së pari duhet të them se ne u befasuam nga vendimi, ngase, përsëri, siç thashë, ne kemi një rol të veçantë në monitorimin e zhvillimeve dhe kjo është diçka që nuk është konsultuar as me zyrën time, por as me EULEX-in. Kjo tingëllon si diçka që ndoshta nuk ishte ideale. Por, së dyti, gjithashtu, ne ishim të shqetësuar sepse ky ishte një vendim i marrë, në fakt, pa kuptuar në të vërtetë qartë se çfarë do të zëvendësonte këtë njësi të Task-Forcës, cili është plani më i gjerë për reformimin e agjencive të zbatimit të ligjit përfshirë Policinë? Kështu që, ne kemi qenë të befasuar dhe e kemi pyetur kryeministrin për shpjegime dhe specifikime të asaj se cili në të vërtetë është plani”, ka treguar Szunyog.

Szunyog ka treguar se Hoti u ka thënë se i tërë qëllimi i këtij veprimi është që zbatimi i ligjit dhe sidomos lufta kundër korrupsionit të bëhet më efikase.

“Jemi takuar me të në format më të vogël me një numër prej disa ambasadorëve, mirëpo dje e kemi pasur një takim të mirë me të në format të të gjitha shteteve anëtare të BE-së dhe ajo që është thënë ka qenë inkurajuese në kuptimin që ai e ka shpjeguar vendimin, ai i ka shpjeguar arsyet e tij, por gjithashtu ka prezantuar disa hapa që planifikon t’i ndërmarrë gjatë ditëve dhe javëve të ardhshme. Gjithashtu ka nënvizuar se i tërë qëllimi i këtij veprimi është që zbatimi i ligjit dhe sidomos lufta kundër korrupsionit të bëhet më efektive e më efikase dhe në linjë me sistemin tuaj ligjor dhe se gjithashtu është tërësisht i përkushtuar që të punojë së bashku me bashkësinë ndërkombëtare se si të zhvillohet një sistem më i mirë. Kështu që dje jemi inkurajuar mjaft nga deklarata e tij, por gjithsesi se specifikat do t’i përcjellim në nivel të ekspertëve, por gjithashtu edhe në nivel të ministrive qeveritare, siç janë Ministria e Drejtësisë dhe Ministria e Brendshme”, ka thënë ai.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog, thotë se ka ardhur koha të arrihet marrëveshja përfundimtare mes Kosovës dhe Serbisë.

Ai ka thënë se beson se është çështje muajsh kjo, dhe shpreson të mos jetë optimist, por realisht.

“Shpresoj të mos jem optimist, por realist. Janë dy çështje. E para është se kjo punë ka vazhduar prej vitit 2010, dhe tani ka ardhur koha të përfundohet ky proces me marrëveshjen përfundimtare. Çështja e dytë, e cila ka qenë mjaft pozitive, janë rezultatet e mira të këtyre negociatave. Ka pasur disa takime në të cilat të dyja palët kanë arritur t’i negociojnë relativisht shpejt dy kapituj të kësaj marrëveshjeje të ardhshme. Nuk shoh arsye pse të mos vazhdohet me ritëm të ngjashëm dhe mënyrë të ngjashme proaktive të negocimit. Nëse vazhdohet me mënyrën që u fillua në korrik, nuk shoh pse duhet të zgjasë më shumë se disa muaj”, ka thënë Szunyog për DESKUN në KTV.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szanyuog, në emisionin Desku në KTV ka thënë se ndryshimi i Kushtetutës vlen edhe për Serbinë dhe varet nga substanca e marrëveshjes finale.

“Dua t’i nënvizoj dy çështje. As unë, as z. Lajçaku nuk po flasim për ndryshime specifike të Kushtetutës në lidhje me tema specifike të kësaj marrëveshjeje gjithëpërfshirëse. Kjo duhet të jetë marrëveshje gjithëpërfshirëse dhe duhet të përfshijë një numër çështjesh. Ne kemi folur për parimin e përgjithshëm. Sipas Kushtetutës suaj, nëse e kam kuptuar drejt, marrëveshjet ndërkombëtare mbizotërojnë ndaj legjislacionit të brendshëm të Kosovës. Pasi të nënshkruhet kjo marrëveshje, dhe dua ta nënvizoj që duhet të jetë gjithëpërfshirëse, duhet të nënshkruhet nga të dyja palët, dhe zbatimi fillon vetëm pas ratifikimit. Pra, supozoj se kjo marrëveshje detyruese ligjërisht duhet t’i nënshtrohet ratifikimit”, thotë Szanyuog. “Nëse kjo marrëveshje ratifikohet nga Kuvendi i Kosovës, besoj se duhet ta shohim sa përputhet me legjislacionin ekzistues, dhe mund të ketë disa raste që legjislacioni do të duhet të përshtatet sipas kësaj. Por, po flasim për parime të përgjithshme të negociatave dhe së drejtës ndërkombëtare, jo për çështje konkrete dhe specifike”

I pyetur se nëse çështjet e lidhura me Asociacionin kërkojnë ndryshime kushtetuese, ai thotë se kjo varet se për çka dakordohen të dyja palët.

“Kjo varet se për çka dakordohen të dyja palët. Pastaj, ne nuk po flasim vetëm për ndryshimin e Kushtetutës së Kosovës, por për ndryshime ligjore dhe kushtetuese si në Kosovë ashtu edhe në Serbi. Por, kjo varet nga substanca e marrëveshjes, e cila ende nuk është dakorduar”, thotë ai.

Shefi i Zyrës së BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog, ka thënë se i takon Qeverisë së Kosovës ta propozojë se si të ecet para me çështjen e Asociacionit.

Ai për DESKUN në KTV ka thënë se nuk ka statut zyrtar për Asociacionin.

“I takon Qeverisë së Kosovës ta propozojë mënyrën për të ecur para. Nga këndvështrimi im kishte një numër dokumentesh dhe komunikimesh informale për këtë çështje, por ne presim pozicionin e Qeverisë së Kosovës për mënyrën si të vazhdohet me këtë çështje. Kam parë disa dokumente që nga viti 2013...Për mua nuk ka statut zyrtar, sepse nuk u propozua zyrtarisht, as në kornizën e atëhershme, as në diskutimin aktual. Kjo është çka pritet. E para, çështja është e shtruar, është pozicioni i Kosovës, pastaj duhet të jetë edhe pozicioni i Serbisë, pastaj duhet të shohim si zhvillohen negociatat, sepse në fund të fundit BE-ja është thjesht lehtësuese e dialogut, por ky është dialog mes dy palëve, Prishtinës dhe Beogradit. Natyrisht, në çdo negociatë ndërkombëtare fillohet me dy pozicione të largëta, por kur ka vërtet seriozitet për arritjen e rezultatit dhe kësaj marrëveshjeje gjithëpërfshirëse, atëherë duhet të bëhen disa kompromise”, tha Szunyog.

© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.