Terence Davies, skenaristi dhe regjisori britanik i njohur për filmat e tij poetikë, shumë personalë si “Distant Voices, Still Lives” dhe adaptimet letrare si “The House of Mirth”, vdiq të shtunën në shtëpinë e tij, në fshatin Mistley, Essex, në bregun jugperëndimor të Anglisë. Ai ishte 77 vjeç.
Menaxheri i tij, John Taylor, konfirmoi vdekjen, por nuk specifikoi shkakun, duke thënë vetëm se Davies kishte vdekur pas “një sëmundje të shkurtër”.
Një nekrologji nga Instituti Britanik i Filmit konstaton: “Askush nuk bëri filma si Davies, i cili ishte skalitur pikërisht nga një e kaluar subjektive, duke krijuar filma që rrëshqisnin mbi valët e soditjes dhe vëzhgimit”.
Në filmin shumë specifik “Distant Voices, Still Lives” (1988) luajti Pete Postlethwaite si një baba dhunues i Liverpoolit, i cili terrorizon gruan dhe fëmijët e tij. Kur filmi u rikthye në vitin 2018, “The Guardian” e quajti atë “kryevepra e hershme autobiografike” e regjisorit dhe e deklaroi atë “po aq tërheqës sa çdo triler”.
Kur kritikët iu referuan dramave filmike të Davies si “muzikale”, konstatimet ishin vetëm gjysmë shakaje. Këngët këndohen ose dëgjohen në filmat e tij ashtu si në jetën reale, në bare, në festime, në kishë dhe në radio.
Në “Distant Voices” banorët e qytetit dhe fëmijët e tyre këndojnë “Beer Barrel Polka” në një strehë për bomba për të shpërqendruar veten nga tmerret e Luftës së Dytë Botërore. Publiku dëgjon “If You Knew Susie” në një pritje martese, “When Irish Eyes Are Smiling”, ndërsa Postlethwaite merr një krehër te një kalë dhe “Taking a Chance on Love” lëshohet nga një radio në sfond edhe gjatë skenave më brutale.
Filmi fitoi Çmimin Ndërkombëtar të Kritikës në Festivalin e Filmit në Cannes më 1988.
Në “The House of Mirth” (2000), bazuar në romanin e Edith Wharton të vitit 1905, luajti Gillian Anderson në rolin e heroinës së dënuar, Lily Bart. Duke shkruar në “The Village Voice”, J. Hoberman e quajti filmin “të përshtatur shkëlqyeshëm”.
Stephen Holden i “The New York Times” e gjeti filmin “funeralisht të zymtë”, por ai duhej të pranonte, shkroi ai, se historia ishte “aq mbresëlënëse, pothuajse nuk ka rëndësi se si është shtruar”. Dhe “The San Francisco Chronicle” e vlerësoi atë si “një rrëshqitës kaq magjepsës”. Me gjithë këtë, ai fitoi vetëm 5 milionë dollarë në mbarë botën (pak më shumë se 9 milionë dollarë në vlerën e sotme).
Industria përfundimisht e fali atë për kufizimet e tij komerciale dhe vazhdoi të mbështeste filmat e tij, duke përfshirë “The Deep Blue Sea” (2011), me protagonist Rachel Weisz, i cili u bazua në shfaqjen e Terence Rattigan të vitit 1952 për gruan e një gjyqtari që kishte një lidhje emocionalisht shkatërruese.
Nuk ishte as një “blockbuster”, por kritikët përgjithësisht e admironin. Një përmbledhje në revistën “New York” vuri në dukje se “Aftësia e Davies për të përzier të veçantën me ikonën, për t'i kthyer momentet e zakonshme në diçka pothuajse mitike është unike”.
Terence Davies u lind në nëntor1945, në Liverpool, Angli. Qe më i vogli nga 10 fëmijët në një familje të klasës punëtore.
Kur Terence ishte 7 vjeç, babai i tij vdiq nga kanceri. Ai u rrit në besimin katolik të nënës së tij, por pati dyshime dhe e hodhi poshtë plotësisht fenë kur ishte 22 vjeç.
“Pastaj kuptova se ishte një gënjeshtër”, kujtoi ai në një intervistë me “The New Yorker” më 2017. “Burra me fustanellë - asgjë tjetër”. Ai la shkollën në moshën 15-vjeçare dhe punoi si nëpunës transporti dhe llogaritar. Më shumë se një dekadë më vonë ai ndryshoi kursin dhe u regjistrua në një shkollë dramatike në Coventry, në jug të Liverpoolit, afër Birminghamit.
Ai ishte ende student kur filloi punën për filmin e tij të parë të shkurtër, “Fëmijët” (1976), i modifikuar më vonë në “Trilogjinë e Terence Davies” (1983).
Gjysmë shekulli i ardhshëm e solli deri te çmimet dhe te vëmendja e festivaleve të filmit.
Ai realizoi “The Long Day Closes” (1992), betejën e një të riu homoseksual me kishën, familjen dhe fajin e tij; “The Neon Bible” (1995), me Gena Rowlands, bazuar në romanin e John Kennedy Toole, i vendosur në jugun e Amerikës; dokumentari “Of Time and the City” (2008), një histori dhe reflektim mbi qytetin e tij të lindjes, Liverpool e shumë realizime të tjera.
Së fundi Davies, i cili gjithmonë thoshte se ishte i tërhequr nga e kaluara, filloi të eksploronte jetën e vetë poetëve.
Ai realizoi “A Quiet Passion” (2016), në të cilin Cynthia Nixon portretizon Emily Dickinson, poeten tërheqëse amerikane të shekullit 19. Kritiku i “The Times” zbuloi se Davies zotëronte “një ndjeshmëri poetike që i përshtatej plotësisht temës së tij dhe një intuitë të thellë që mund ta kishte bërë atë të tillë”.
Filmi i tij i fundit ishte “Benediction” (2021), një dramë për poetin e Luftës së Parë Botërore, Siegfried Sassoon. “New Yorker” e quajti atë “një film energjik dhe frymëzues për vetë kotësinë e ekzistencës”. / The New York Times