Ngjarja filloi në fund të javës së kaluar kur entuziasti i detektorëve të metaleve Kim Erik Fylling Dybvik dhe partneri i tij i kërkimeve, Warren Schmidt, përfunduan një ditë të pafrytshme në një arë të lëvruar në Oksvoll në komunën Ørland. Teksa afrohej muzgu, detektori i tij lëshoi një sinjal të fortë. Aty pranë sipërfaqes qëndronte një figurë e Krishtit prej bronzi, sa për t’u mbajtur në pëllëmbë, me krahë të shtrirë
Të hënën në mëngjes, arkeologu Aaron Johnston vulosi një figurë të vogël prej bronzi të Krishtit në një kuti pa acid, të mbështjellë me letër arkivore, dhe e vendosi atë në frigorifer para se t’ia dorëzonte Zyrës së Trashëgimisë Kulturore në Molde. Statueta, që mendohet të jetë rreth 800-vjeçare, do të transferohet në Universitetin Norvegjez për Shkencë dhe Teknologji në Trondheim për studime metalurgjike dhe ikonografike, ku specialistët do të analizojnë përmbajtjen, artin e hollë dhe shenjat e konsumimit për të mësuar nëse dikur ka zbukuruar një kryq apo ndonjë objekt tjetër liturgjik.
Zinxhiri i ngjarjeve filloi në fund të javës së kaluar kur entuziasti i detektorëve të metaleve, Kim Erik Fylling Dybvik dhe partneri i tij i kërkimeve Warren Schmidt, përfunduan një ditë të pafrytshme në një arë të lëvruar në Oksvoll në komunën Ørland.
“E kishim kaluar të gjithë ditën duke e përshkuar zonën me rezultate minimale”, tregoi Dybvik. Teksa afrohej muzgu, detektori i tij lëshoi një sinjal të fortë. Aty pranë sipërfaqes qëndronte një figurë e Krishtit prej bronzi, sa për t’u mbajtur në pëllëmbë, me krahë të shtrirë.
“Ai moment ishte një nga më të mëdhenjtë e jetës sime. M’u ngrit rrahja e zemrës menjëherë”, ka treguar ai.
Dybvik telefonoi Johnston, arkeologun e terrenit në gatishmëri në Møre.
“Isha gati të haja darkë, por menjëherë u futa në makinë”, rrëfeu Johnston. Brenda pesëmbëdhjetë minutash ai mbërriti, ndriçoi vendin me dritat e makinës, regjistroi koordinatat me GPS, bëri matje dhe fotografi, dhe i këshilloi zbuluesit të mos e prekni shumë metalin.
“Është e rëndësishme të mos lejohet të thahet metali ose të manipulohet tepër”, shtoi ai.
Arën e ndajnë vetëm disa qindra metra nga vendndodhja e dokumentuar e një kishe mesjetare të zhdukur.
“Një përqendrim i tillë gjetjesh nuk është rastësor”, ka thënë Dybvik, duke shtuar se zbulimet e mëhershme aludojnë për “shtresa të harruara të jetës kishtare dhe asaj shtëpiake”. Arkeologët planifikuan një skanim me radar depërtues nën sipërfaqen e tokës për të kërkuar mbetje të strukturuara të varrosura, ndoshta duke përfshirë edhe themelet e kishës.
Më herët atë ditë, Dybvik kishte zbuluar një monedhë argjendi romake që mbante figurën e perandorit Antoninus Pius, e stampuar midis viteve 138 dhe 161 të erës sonë.
“Një gjetje e ëndrrave për mua. Shumë e rrallë”, tregoi ai. Ish-konservatori i qarkut Bjørn konfirmoi se ishte monedha e parë e këtij lloji e regjistruar në Møre. Pak minuta më vonë u shfaq edhe një monedhë e dytë, e identifikuar përkohësisht si e epokës së Vikingëve dhe që mund të paraqiste Harald Bluetooth. Numizmatë danezë dhe Asociacioni Norvegjez i Detektorëve Metalikë po bashkëpunonin për të konfirmuar identifikimin. Nëse verifikohet, do të ishte e para e këtij lloji e gjetur ndonjëherë në Norvegji.
Ringstad shqyrtoi fotografitë e figurës së Krishtit brenda pak orësh dhe e quajti atë “jashtëzakonisht të pazakontë”. Ai paralajmëroi se një lëvrim tjetër i arës mund ta kishte shkatërruar. Johnston përsëriti këtë shqetësim, duke e quajtur shpëtimin “pothuajse një mrekulli”.
Specialistët ishin të prirë ta datonin statuetën në fund të viteve 1100 ose fillim të 1200-s, duke e vendosur atë në periudhën e Mesjetës. Dybvik thotë se prioriteti i tij është ruajtja.
“Ajo që ka rëndësi është shpëtimi i objekteve para se veprimtaria bujqësore t’i shkatërrojë”, ka thënë ai për Enikos. “Hobi u bë stil jete. Gati obsesion”, ka shtuar ai.
“Nuk ka dyshim që gjetjet e Kimit janë shumë të veçanta”, ka komentuar Ringstad.