-
Nga:
Associated Press
- 27 shkurt 2022 22:02
- Shpërndaje në:
Me ngjarjet që shpalosen me shpejtësi në televizor dhe në mediat sociale, ekspertët e zhvillimit të fëmijëve u bëjnë thirrje prindërve që të kontaktojnë fëmijët e të gjitha moshave, por të mos shqetësohen nëse ato biseda janë të shkurtra
Pandemia, të shtënat masive, fatkeqësitë natyrore, sulmet terroriste. Ka pasur shumë tragjedi dhe ankth për prindërit për t'u zgjidhur me fëmijët e tyre. Shtoni në listë pushtimin në rritje të Ukrainës nga Rusia.
Me ngjarjet që shpalosen me shpejtësi në televizor dhe në mediat sociale, ekspertët e zhvillimit të fëmijëve u bëjnë thirrje prindërve që të kontaktojnë fëmijët e të gjitha moshave, por të mos shqetësohen nëse ato biseda janë të shkurtra.
Merre situatën në dorë
"Për fëmijët nën moshën 7 vjeç, mund të jetë thjesht të pranosh se diçka po ndodh midis Ukrainës dhe Rusisë dhe të pyesësh: 'A keni dëgjuar ndonjë gjë?' Priji fëmijës", tha Janine Domingues, psikologe klinike në organizatën jofitimprurëse “Child Mind” në New York.
Për të gjitha moshat, ndershmëria është parësore, tha ajo dhe të tjerët.
“Në përgjithësi, thjesht jepni siguri, sepse kjo është ajo që ne dimë tani. Bëjuni të ditur se nuk i dini të gjitha përgjigjet, por këtu janë disa vende ku mund të shkojmë", tha Domingues.
Në të gjithë globin, nga SHBA-ja në Evropën Perëndimore, Japonia në Korenë e Jugut dhe Australi, disa vende denoncuan menjëherë Kremlinin pasi luftimet e së enjtes ngjallën frikën, duke shkaktuar rënie të aksioneve dhe rritje të çmimeve të naftës. Presidenti Joe Biden goditi Rusinë me disa nga sanksionet më të gjera dhe më të ashpra financiare që ka ekonomia më e madhe në botë.
Karina Serio, 16 vjeç, në Cecil County, Maryland, shpreson të diplomohet në studimet ruse dhe evropiane kur të shkojë në kolegj. Tani për tani, si studente e dytë e shkollës së mesme, ajo ndihmon fëmijët ukrainas me anglishten e tyre përmes një organizate vullnetare në internet dhe moderon një bisedë grupore me deri në 600 të rinj ukrainas në një kohë në aplikacionin Telegram.
"Unë mendoj se është e frikshme", tha ajo. “E dini, tani unë jam ulur këtu në shtëpinë time të bukur dhe ka njerëz të moshës sime që në apartamentet e tyre janë duke dëgjuar sirenat që bien. Ata nuk mund të flenë. Ata nuk dinë çfarë të bëjnë. Dhe ndihem keq, çfarë mund të bëj?".
Sfidat e prindërve
Janice Torres në Brooklyn është në mesin e prindërve që tashmë kanë bërë pyetje nga fëmijët e tyre.
“Ajo pyeti pse po bëjnë luftë? Dhe nëse fëmijët janë në shkollë”, tha Torres për vajzën e saj 8-vjeçare. “Ajo më pa duke qarë, ndërsa shikoja një video të një babai që e linte fëmijën e tij të shkonte me autobus. Ajo më tha se është e lumtur që Amerika nuk është në luftë. Ajo nuk dëshiron të largohet me autobus pa ne”.
Gene Beresin, drejtor ekzekutiv i qendrës së burimeve falas në internet “The Clay Center for Young Healthy Minds” në Spitalin e Përgjithshëm Massachusetts në Boston, tha se fëmijët e vegjël, të rinjtë dhe madje edhe adoleshentët më të rritur kanë disa pyetje themelore të përbashkëta kur bëhet fjalë për luftën: A jam i sigurt? A jeni ju, njerëzit që kujdeseni për mua, të sigurt? Si do të ndikojë kjo në jetën time të përditshme?
Megjithëse pushtimi, për fëmijët e SHBA-së, po zhvillohet disa mijëra kilometra larg, media sociale dhe mbulimi televiziv mund ta bëjnë atë të duket vetëm si në vendin fqinj.
“Shumë, shumë, shumë fëmijë që panë 11 shtatorin në televizor, që dëshmuan bombardimin në Oklahoma në televizor, që panë katastrofën e Challenger në televizor, pësuan çrregullime të stresit post-traumatik. Media është e madhe”, tha Beresin.
Kjo është arsyeja pse disa ekspertë paralajmërojnë kundër lënies së vazhdueshme të mbulimit televiziv, ndërsa pushtimi po zhvillohet. Për fëmijët shumë të vegjël, shkëputja fare nga ekranet për një kohë mund të ndihmojë. Fëmijët parashkollorë mund të kenë nevojë për më shumë kohë me një prind ose kujdestar, ndërsa ata punojnë me emocionet e tyre, tha Beresin.
“Ata e dinë se gjërat janë të trazuara”
“Ata e dinë se gjërat janë të trazuara. Ata e dinë se gjërat janë problematike. Ata mund t'ju pyesin nëse jeni të shqetësuar. Fëmijët e të gjitha moshave mund të pyesin nëse jeni të shqetësuar. Dhe sinqerisht, duhet të jesh i sinqertë. Mund të thuash: ‘Po, jam, por ne mund ta menaxhojmë këtë. Ne mund ta kalojmë këtë’. Do t’i kënaqja pak”, tha ai.
Andrea Barbalich është kryeredaktor i “The Week Junior”, revistë javore lajmesh për fëmijët e moshës 8-14 vjeç me 100.000 abonentë në të 50 shtetet. Ajo dhe stafi i saj kanë mbuluar Ukrainën.
“Ne jemi shumë të qetë në tonin tonë dhe jemi përzgjedhës në faktet që paraqesim”, tha ajo. “Ne shmangim informacionet shumë të frikshme dhe shqetësuese dhe fokusohemi te ndihmësit kudo që mundemi. Tani për tani, për shembull, ka mijëra njerëz në mbarë botën dhe shumë qeveri që punojnë së bashku për të ndaluar konfliktin dhe për t'i dhënë fund luftimeve. Në terren ka njerëz që po ndihmojnë personat e lënduar. Do të ketë ndihma humanitare për njerëzit që kanë nevojë”.
Çështja që ajo përçoi të martën, përpara shpërthimit të fundit të luftimeve, përqendrohej në trupat që grumbulloheshin në kufij, duke përshkruar historinë e përbashkët midis Rusisë dhe Ukrainës dhe shpjegoi pozicionin e SHBA-së.
Hapi vendimtar
“Ne kemi dëgjuar tashmë nga një numër i madh prindërish, të cilët na kanë falënderuar për mbulimin kaq të drejtpërdrejtë të historisë dhe po na thonë se e vlerësojnë qasjen tonë të qetë dhe faktike, sepse fëmijët e tyre janë të frikësuar dhe nuk ishin të sigurt se çfarë të thoshin”, tha Barbalich.
Për fëmijët, tha Nick Hatzis nga qendra shëndetësore ambulatore e shëndetit mendor “Compass Health Centre” në Çikago, hapi më i rëndësishëm për prindërit është "të krijojnë një hapësirë që lejon dëgjimin". Biseda për Ukrainën mund të jetë pikërisht ajo që duan disa fëmijë dhe pikërisht ajo që të tjerët s’e duan, tha ai. “Ne duam të sigurohemi që po promovojmë në mënyrë aktive rutinat tona, oraret tona, duke marrë pjesë në aktivitetet kuptimplota në jetën tonë dhe në jetën e fëmijëve tanë”.
