Një projeksion më ndryshe për rritjen ekonomike në Kosovë e ka dhënë Banka Botërore. Për dallim nga Qeveria dhe BQK-ja, që pretendojnë që rritja ekonomike të jetë rreth 10 për qind, BB-ja ka thënë se rritja ekonomike do të jetë 7.1 për qind.
Kosova dhe pjesa tjetër e rajonit të Ballkanit Perëndimor, sipas BB-së, po rikthehen nga recesioni i vitit 2020 i shkaktuar nga COVID-19, falë një rimëkëmbjeje më të shpejtë sesa pritej në 2021.
Sipas BB-së, prodhimi në vitin 2021 në Kosovë pritet t’i tejkalojë nivelet e vitit 2019 deri në fund të vitit, por rreziqet për parashikimin mbesin të larta, pasi vendi vazhdon të përballet me pandeminë.
Aktiviteti ekonomik në vitin 2021 pritet të zgjerohet me 7.1 për qind, pas një rikthimi më të fortë sesa pritej në vizitat e diasporës, rikthimin e besimit të konsumatorëve dhe rritjen e kredive për konsum.
Eksportet e mallrave vazhduan zgjerimin dhe diversifikimin gradual të tyre nga viti 2020.
Megjithatë, thotë se presionet e ndjeshme të inflacionit, kryesisht nga çmimet më të larta të importit, mund të minojnë një rimëkëmbje më të fortë në investimet private.
“Të hyrat publike po përjetojnë një rikthim të paparë, për shkak të aktivitetit më të lartë ekonomik, por edhe për shkak të inflacionit më të lartë dhe masave të përmbushjes tatimore. Si rezultat, dhe kundrejt nën-ekzekutimit në investimet publike, deficiti fiskal pritet të ulet më 2021”, thekson raporti.
Menaxhimi i pandemisë, duke përfshirë vaksinimin e përshpejtuar, sipas Bankës Botërore, mbetet prioritet në të ardhmen e afërt.
Drejtori i Bankës Botërore për Kosovën dhe Maqedoni të Veriut, Massimiliano Paolucci, nëpërmjet një videomesazhi ka thënë se aktiviteti ekonomik pritet ta tejkalojë atë të vitit 2019, por rreziqet për parashikim mbesin të larta, shkaku i pandemisë.
“Rimëkëmbja e fortë ekonomike duhet të shfrytëzohet për ta krijuar një vrull për mundësi më të mëdha ekonomike. Politikat dhe investimet duhet të fokusohen në reformat afatgjate për ta transformuar rrënjësisht modelin e rritjes së ekonomisë së Kosovës në një model të nxitur nga produktiviteti më i lartë, e cila vlen për të gjithë rajonin. Duke parë përtej pandemisë COVID-19, fokusi i politikës duhet të adresojë lehtësimin e pengesave kyç kryesore për krijimin e vendeve të punës dhe transformimin ekonomik”, ka thënë ai.
Në prezantim të raportit, që u bë nëpërmjet platformës Zoom, ekonomisti i BB-së, Besart Myderrizi, ka thënë se rritjes ekonomike më 2021 i kontribuoi vizita e diasporës, rritja e kredive për konsum dhe rritja e eksporteve.
“Kosova këtë vit pritet ta shënojë një zgjerim në aktivitetin ekonomik me 7.1 për qind, e cila paraqet një zgjerim të aktivitetit që shkon përtej nivelit të vitit 2019. Kjo po mbështet sidomos në rikthimin shumë më të lartë sesa pritjet nga vizitat e diasporës. Rikthimin e besueshmërisë së konsumatorit, por edhe mbështetjen fiskale dhe kredidhënia më e lartë për konsumatorët. Krahasuar me parashikimin tonë të pranverës, kjo paraqet një revidim për së larti 3 pikë të përqindjes”.
Ka thënë se Kosova do të ketë një rimëkëmbje më të lartë në rajon.
Raporti i BB-së shqyrton edhe transicionin e gjelbër, që ofron mundësi të rëndësishme për Ballkanin Perëndimor, duke përfshirë integrimin më të ngushtë në zinxhirët globalë të furnizimit.
Menaxhimi efektiv i këtij transicioni të gjelbër, sipas BB-së, do të duhet të jetë fokus kryesor i vëmendjes së politikave për Ballkanin Perëndimor në vitet në vazhdim.
Por, BB-ja parasheh që rritja ekonomike e Kosovës në periudhë afatmesme të jetë 4 për qind, por që kjo varet nga rrjedha globale e pandemisë dhe menaxhimi i suksesshëm i saj.
“Edhe pse rritja pritet të ngadalësohet në vitin 2022 në krahasim me kulmin prej 7.1 për qind më 2021, norma e rritjes ekonomike në periudhë afatmesme do të stabilizohet në potencialin e saj prej 4 për qind”, thuhet në raport.
Aty thuhet se duke pasur parasysh nivelin e arritur në 2021, eksportet e shërbimeve pritet të rriten, por me një ritëm më të ngadaltë.
“Në të njëjtën kohë, me stabilizimin e çmimeve ndërkombëtare në periudhë afatmesme, eksportet e mallrave të Kosovës gjithashtu do të përjetojnë ngadalësim të ritmeve të rritjes, por ato do të ruajnë nivelet e arritura gjatë dy vjetëve të fundit”, thuhet në raport.
Edhe investimet private, dhe investimet publike, në veçanti, pritet të rriten dhe të japin një kontribut më të lartë në rritjen ekonomike krahas konsumit.
“Rritja e kreditimit parashikohet të vijojë të mbështesë rritjen e konsumit privat. Në këtë kontekst, importet parashikohet të rriten më tej; kështu që dhe bilanci i llogarisë korrente pritet të përkeqësohet”, thekson raporti.
Mes të tjerash aty thuhet se në linjë me tendencat para pandemisë, eksportet neto pritet të kenë ndikim negativ në normën e rritjes ekonomike.
“Remitancat parashikohet të ruajnë rritjen e tyre në terma nominalë dhe ato do të vijojnë të jenë burimi kryesor i financimit të deficitit tregtar”, thekson raporti.
Presionet inflacioniste parashikohen të zbehen dhe inflacioni i çmimeve të konsumit pritet të stabilizohet në një mesatare prej 1.8 për qind.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
