Emisari i Bashkimit Evropian, Miroslav Lajçak, është optimist se marrëveshja finale Kosovë-Serbi mund të arrihet brenda mandatit Kurti-Osmani. Në ditën e dytë të vizitës në Prishtinë, diplomati sllovak ka takuar ushtruesen e detyrës së presidentes, Vjosa Osmani. Sipas Lajçakut, marrëveshja mund të jetë çështje muajsh, ndonëse nuk ka treguar se a ka ndonjë propozim për zgjidhjen finale, nëse palët ngecin.
“Ky proces mund të përfundojë në disa muaj, por s’është çështje vitesh. Është mes Kosovës e Serbisë të caktojnë sa shpejt duhet ta kryejnë këtë. Nëse duan takime mujore, apo javore ne jemi aty për t’i organizuar. S’do të marrë shumë kohë, shumë vjet nëse ka përkushtim. Po mendoj se mund ta kompletojmë këtë proces me marrëveshje gjithëpërfshirëse gjatë mandatit të Kurtit dhe Osmanit. Nuk shoh pengesa në këtë rrugë”, ka theksuar Lajçaku.
Ai e ka lënë në dorën e palëve dinamikën që duhet dhënë procesit, teksa ka konfirmuar se Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara janë të koordinuara në këtë proces.
Ai ka shtuar se e mbështet programin elektoral të Kurtit e Osmanit për krijimin e vendeve të punës e luftimin e krimit e korrupsionit, porse ka thënë se edhe dialogu ka një rol të rëndësishëm.
“Mesazhi katër është se shtetet anëtare të BE-së dhe SHBA-ja presin vazhdimin e dialogut, dialog që përfshin çështje të rëndësishme për secilin qytetar. Për këtë kisha bisedë me Kurtin e Osmanin, për të parë se ku jemi në dialog. Përfundimi nga këto takime është se dialogu do të vazhdojë, ka procedura interne, por do të vazhdojë”, ka thënë ai.
E, Osmani ka premtuar qasje ndryshe në dialog teksa ka përsëritur disa herë se ai duhet të çojë vetëm drejt njohjes reciproke. E pyetur nga KOHA për kompromiset që mund t’i bëjë Kosova nëse i kërkohen, Osmani ka shtuar se ato tashmë janë bërë dhe se nuk mund të shkohet përtej tyre.
“E bëra të qartë në emër të institucioneve të Kosovës dhe në veçanti të institucionit që udhëheq me politikën e jashtme që për ne, procesi i dialogut duhet të ketë një ‘reset’, një rishikim i cili do të ndihmojë që Kosova të jetë e përgatitur e t’i respektojë interesat e veta e të qytetarëve të vet në një proces që duhet të rezultojë me njohje reciproke në kufijtë aktualë të Kosovës”, ka theksuar Osmani.
“Kosova ka bërë aq shumë koncesione, saqë e kanë sjellë buzë jofunksionalitetit. Pra, tani nuk është koha që të bëhen pyetje se çfarë do të japë Kosova akoma, por çka pritet prej këtij procesi është se edhe Kosova, edhe Serbia ta marrin nga Bashkimi Evropian përfitimin final, që është anëtarësimi në Bashkimin Evropian dhe jo që Kosova të japë diçka shtesë, qoftë copëza të funksionimit të brendshëm, qoftë idetë e rrezikshme siç është ndryshimi i kufijve”, ka thënë ajo.
Sa i përket Asociacionit të komunave me shumicë serbe, Osmani ka shtuar se do të respektohet vendimi i Gjykatës Kushtetuese. Kushtetuesja pati konstatuar shkelje në të shtatë kapitujt e marrëveshjes, duke sugjeruar që përmirësimet të bëhen me rastin e draftimit të statutit.
Pas Osmanit, Lajçaku ka takuar edhe kryeministrin në detyrë, Avdullah Hoti, por nuk pati deklarime për medie.
Në komunikatën e Zyrës së Kryeministrit janë cituar tri parimet e vendosura nga Hoti në dialogun me Serbinë.
“Kryeministri Hoti rifilloi procesin e dialogut me Serbinë pas Samitit të Parisit, që u mbajt më 10 korrik 2020. Dialogu vazhdoi mbi tri parimet bazë: do të diskutohet për marrëveshje përfundimtare me njohje reciproke, sovraniteti e integriteti territorial i Republikës së Kosovës është i panegociueshëm, ndërsa Kushtetuta e Kosovës është e paprekshme”, thuhet në komunikatën e Zyrës së Kryeministrit.
Lajçaku është njoftuar edhe me qëndrimin e PDK-së, sipas së cilës çfarëdo marrëveshje mes Kosovës dhe Serbisë duhet të jetë në përputhje me Kushtetutën e vendit dhe të mos e cenojë tërësinë territoriale të Kosovës.
Sipas Enver Hoxhajt, rajoni mund ta tejkalojë këtë sfidë historike vetëm kur të dyja vendet e njohin njëra-tjetrën dhe Kosova siguron ulëse në OKB.
Po ashtu, në takim, kryetari Hoxhaj ka shprehur shqetësimin e tij lidhur me hartën e prezantuar nga Lajçaku në njërën prej intervistave të tij ku nuk figuronte kufiri i Kosovës si vijë ndarëse me Serbinë.
“Hoxhaj ka kërkuar nga Lajçaku një kërkimfalje për këtë çështje, meqë ndërmjetësuesi i dialogut nuk duhet të ketë qëndrim të njëanshëm në këtë proces dhe ai duhet ta njohë realitetin e Kosovës së pavarur. I dërguari i posaçëm i BE-së për dialogun ka njoftuar krerët e PDK-së me planin e tij për rifillimin e shpejtë të dialogut pas konstituimit të institucioneve të reja në Kosovë”, shkruan në komunikatë.
Paraprakisht, Lajçaku e komentoi hartën në konferencë me Osmanin. Ai u arsyetua se nuk ka pasur qëllim ta ofendojë askënd, duke shtuar se zyrtarët e BE-së përdorin vetëm harta zyrtare, dhe se është i obliguar ta përfaqësojë pozicionin e tyre.
Lajçaku ka takuar edhe kryetarin e dorëhequr të Lidhjes Demokratike, Isa Mustafa, si dhe kreun e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj.
“Ripërsërita qëndrimet tona për dialogun, domosdoshmërinë e rolit strategjik të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, përkushtimin tonë për një marrëveshje gjithëpërfshirëse ligjërisht të obligueshme, e cila ka epilog njohjen reciproke në kufijtë ekzistues dhe respekton rendin kushtetues të Republikës së Kosovës. Bashkërisht vlerësuam zgjedhjet e 14 shkurtit si fitore për demokracinë dhe theksuam nevojën e konstituimit të institucioneve të reja, në afat sa më të shpejtë”, ka shkruar Haradinaj në “Facebook”.
Lajçaku ka takuar edhe përfaqësuesit e Listës Serbe, ku temë kryesore ishin zgjedhjet e 14 shkurtit dhe vazhdimi i dialogut midis Prishtinës dhe Beogradit. Sipas një njoftimi të Listës Serbe, zyrtarët e këtij subjekti theksuan se ia kanë përkujtuar Lajçakut marrëveshjet që nuk janë zbatuar ende nga Prishtina.
Pas Prishtinës, Lajçaku do ta vizitojë Serbinë nga 3 deri më 4 mars dhe gjithashtu Malin e Zi si pjesë e mandatit të tij rajonal, nga 4 deri më 5 mars.
© KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
