Prishtinë, 10 shkurt – Qeveria e Kosovës do të mësyjë rinegociimin e një marrëveshjeje me Komisionin Evropian, pas humbjes së 7.5 milionë eurove shkaku i dështimit për t’i përmbushur një numër reformash. Tri ditë pasi KOHA raportoi për këto humbje, Ministria e Punëve të Brendshme e ka pranuar dështimin për të përmbushur reformat, me të cilat fondet kushtëzoheshin.

Megjithëkëtë, në një sqarim adresuar mediave, ajo ka dhënë një justifikim.

“Viti 2019 ishte i vështirë për procesin e reformave, për shkak të zhvillimeve politike, përfshirë dorëheqjen e Qeverisë dhe zgjedhjet e parakohshme, zhvillime këto të cilat bllokuan procesin vendimmarrës të Qeverisë”, thuhet në një sqarim të kësaj ministrie.

Krahas kësaj, ka listuar edhe veprimet që janë ndërmarrë jashtë afatit të dakorduar.

“Në vitin 2019, Kosova arriti të përmbushë vetëm një tregues, duke arritur të zbatojë 50% të rekomandimeve të lëshuara gjatë vitit 2018 dhe 2019 nga Avokati i Popullit, e për të cilat institucionet janë përgjigjur pozitivisht. Qeveria gjithashtu përmbushi një tregues tjetër, duke miratuar Koncept-dokumentin për Reduktimin e Barrës Administrative, mirëpo për shkak se Vendimi i Qeverisë u mor në mars të vitit 2020 dhe jo gjatë vitit 2019, ai nuk u përfshi në vlerësimin pozitiv nga Komisioni Evropian duke i pamundësuar Qeverisë të kërkojë 800-mijë euro”, thuhet në sqarim.

“Një tregues tjetër i rëndësishëm i reformave është racionalizimi i agjencive, ku përderisa institucionet kishin përfunduar të gjitha përgatitjet e nevojshme për procesin, vendimet kishin ngecur për arsye politike. Viti 2020 është ngrirë nga Komisioni Evropian, për shkak të ndikimit të pandemisë Covid-19 dhe zhvillimeve të tjera në Kosovë, që kanë ndaluar procesin e reformës”.

Deri në fund të vitit 2020, Buxheti i Kosovës do të duhej t’i arkëtonte 16.5 milionë euro nga Komisioni Evropian. Institucionet është dashur të zbatonin 23 reforma specifike për ta fituar këtë shumë, por një studim i Institutit të Kosovës për Politikat Evropiane ka gjetur se janë përmbushur vetëm 8 sosh. Prandaj Kosova ka dështuar t’i arkëtonte 7.5 milionë.

Demush Shasha, drejtor ekzekutiv i këtij instituti, ka thënë se aq të lehta kanë qenë kriteret për të fituar fondet e BE-së, saqë njëra nga kërkesat ishte thjesht që institucionet të kthejnë përgjigje në shkresat e Avokatit të Popullit.

“Vetëm kaq – të kthejnë përgjigje”, thotë Shasha. “Këta thonë sot – ‘zhvillimet politike’ na kanë penguar. Po ç’lidhje kanë pasur ‘zhvillimet politike’ me komunikimin normal me Avokatin e Popullit, respektimin e standardeve minimale për konsultime publike apo me shkurtimin e kohës së qytetarëve në përfundimin e lëndëve administrative në gjykata?”.

E, më herët, ai pati thënë se mjetet nuk do të kthehen, ani se Ministria ka paralajmëruar se do të provojë rinegociim të marrëveshjes, me qëllimin që këtë shumë ta marrë.

“Këto mjete Kosova më asnjëherë nuk mund t’i kthejë dhe me këto mjete Komisioni Evropian do të financojë një gamë prioritetesh – qoftë mund të financojë veprime të ndryshme për luftën e ngrohjes globale në Islandë, apo të përmirësojë kanalizimin dhe furnizimin me ujë, le të themi, në Palestinë”, ka thënë Shasha. “Pra, janë fonde që kthehen në Bruksel dhe Brukseli shpenzon për prioritete të tjera, kudo në mbarë botën”

Humbja e 7.5 milionë eurove nuk përbën 0rast të izoluar. Sipas Instituti EPIK, edhe 55.4 milionë euro janë humbur në tre vjetët e shkuar: Në gusht të 2018-s, 43.4 milionë euro e në qershor të 2019-s ishin humbur edhe 12 milionë euro të tjera.