OpEd

Racizëm me vulë të “drejtësisë serbe”

Ministri serb i punëve të Brendshme Aleksandar Vulin nuk është dënuar për përdorimin e gjuhës ofenduese ndaj shqiptarëve. Ai mund të vazhdojë t’i quajë shqiptarët «šiptari». Në Luginën e Preshevës kjo është pritur me zemërim. Në Kosovë heshtin politikanët, institucionet, mediat, intelektualët publikë, ndërsa BE, diplomatët perëndimorë, OSBE e organizata të ngjashme s’kanë qejf t’ua turbullojnë ujin racistëve të Beogradit.

Tani që Aleksandar Vulini e ka pranuar vaksinën ruse kundër koronës, me gjasë është i imunizuar dhe mund ta përdorë lirisht fjalën fyese «šiptari» ose «šiptar» për t’i përshkruar shqiptarët. Një gjykatë në Beograd nuk ka pranuar ta dënojë Aleksandar Vulinin për përdorimin e gjuhës fyese ndaj shqiptarëve. Prej vitesh Vulin i përshkruan shqiptarët si «šiptari». Është fjalë fyese, ngjashëm si fjala «Nigger» për njerëzit me lëkurë jo të bardhë.

Fjala «šiptar» nuk është neutrale, siç nuk është as fjala «nigger». Kur një ministër i qeverisë serbe, në këtë rast ministri i Brendshëm, shqiptarëve u drejtohet me një fjalë përshkruese pezhorative, nënçmuese, raciste, kjo lë gjurmë dhe plagë psikologjike, ngjall ndjenjën e të qenmit qytetar i rendit të dytë, i cili mund të lëndohet dhe shtypet nga pushtetari. Aleksandar Vulini e di këtë, andaj e përdorë në mënyrë konsekuente emërtimin «šiptar».

Vite më parë një gjykatë e Beogradit mori vendim që fjala «šiptar» të konsiderohet fyese. Madje u tha se edhe nëse një serb i thotë një serbi tjetër «šiptar», kjo konsiderohet fyerje. Por kur bëhet fjalë për ministra, pra për njerëz me pushtet, atëherë drejtësia serbe përdorë standarde të dyfishta. Rrjedhimisht, Vulin mund të «filozofojë» edhe më tutje duke i nisur fjalitë kështu: «Dragi moji Šiptari...».

Për shembull në fillim të janarit Vulin foli për situatën në kufi me Kosovën (në «zonën e sigurisë tokësore», sipas vokabularit zyrtar serb). Vulin tha se në këtë zonë problem i madh janë vjedhësit e drurëve, të cilët depërtojnë nga Kosova dhe shpesh hapin zjarr kundër forcave serbe të sigurisë. Ja, pra, si duket shqiptari i shekullit 21: vjedhës i «lisave serbë» që gjuan me armë. Nuk ka përparuar shumë shqiptari, mbetet ai i viteve 50-të, sharrëxhi dhe qymyrbartës, që pasi i shërben me urtësi «shtresës së kulturuar të Beogradit», ulet nën një strehë, nxjerr nga strajca një bukë të «Zhitoprometit» dhe një konservë me sardele. Vulin nuk flet kokë më vete. Në Beograd është sekret publik se ai është megafoni i presidentit Aleksandar Vuçiqi. Çfarë mendon Vuçiqi, por nuk e konsideron oportune ta thotë vetë, e vjell Vulini në opinion. Kështu funksionon racizmi i koordinuar shtetëror serb.

Kur u pyet nga gazetarët se përse po vazhdon t’i quajë shqiptarët me termin fyes «šiptar», Vulin nisi një ligjëratë e nivelit të kafehanes së Shumadisë. Tha se do të vazhdojë t’i quajë ashtu për shkak se në gjuhën serbe fjala «šiptar» na qenkësh sinonim për «Albanac». Vulin u arsyetua se fjalën «šiptar» serbët e paskëshin marrë nga shqiptarët dhe tha se do të hiqte dorë nga përdorimi i fjalës «šiptar» nëse shqiptarët e ndryshojnë atë në gjuhën e tyre, nëse e ndryshojnë gjuhën, gramatikën, letërsinë.

«Dragi moji Šiptari...», vazhdoi Vulin, «ju respektoj pafund, kemi ngrënë bukën e njëjtë, ju jeni populli i Esad Pashë Toptanit, pa fund e respektoj kulturën, traditën, civilizimin që e keni krijuar duke jetuar edhe me popullin tim, por unë do t’ju quaj ashtu siç ju ka quajtur stërgjyshi im, siç ju quajnë edhe sot serbët në Kosovë, ashtu siç e quani veten». Definicioni racist i Vulinit për shqiptarin është ky: ai është i pranueshëm nëse është si Esad Pashë Toptani. Ky tip shqiptari është civilizuar «duke jetuar edhe me popullin tim» (pra, me serbët).

Nga vokabulari i Vulinit gëlojnë krejt paragjykimet raciste që janë tipike për mendësinë kolonialiste serbocentriste. Kjo mendësi shqiptarin duhet ta «stolis» me stereotipa «ekzotikë»: dikur politikani serb Vladan Gjorgjeviq fliste për «shqiptarët me bisht», sot vazhdues i kësaj «teorie» është Aleksandar Vulini. Shqiptari («šiptar») i Vulinit është infantil, pa kulturë dhe duhet të ndihet mirë si i skllavëruar – për dallim nga serbi i përparuar, i kulturuar, i arsyeshëm si puna e Vulinit, i cili është po aq i arsyeshëm, saqë mohon gjenocidin e parë në Europë pas Luftës së Dytë Botërore, atë në Srebrenicë, të kryer nga forcat serbe.

Në vitin 2015 shumica e mediave serbe njoftuan me ton alarmant: «Albanski paradajz u srpskoj salati», pra domatja shqiptare në sallatën serbe. Tonaliteti i shkrimeve të tilla ishte pothuaj luftarak: një armatë domatesh shqiptare depërtoi tashmë në Kurshumli dhe po marshon drejt Nishit dhe Beogradit. Çfarë kishte ndodhur? Shqipëria mediterane kishte eksportuar domate në Serbi, siç eksporton edhe në Zvicër, për shembull.

Vendimi i gjykatës në Beograd se Vulin nuk shkel ligjin nëse vazhdon t’i ofendojë shqiptarët, është pritur me zemërim në Luginën e Preshevës. Në Kosovë, ndërkaq, heshtin politikanët, institucionet (Ministria e Jashtme është në gjumë të thellë), mediat, intelektualët publikë, ndërsa BE, diplomatët perëndimorë, OSBE e organizata të ngjashme s’kanë qejf t’ua turbullojnë ujin racistëve të Beogradit.

Në Kosovë aktualisht është fushatë elektorale. Premtimet janë astronomike si përherë – edhe për Luginën e Preshevës, e cila në pjesën më të madhe është zhvendosur në Gjilan dhe Fushë Kosovë, ndërkohë që Serbia po vazhdon të kryejë në spastrim të heshtur etnik me masa burokratike: duke i fshirë shqiptarët nga regjistrat civilë.