Anayasa Mahkemesi'nin son üç yılda kesinleşmiş bir mahkeme kararıyla bir suçtan hüküm giymiş kişilerin milletvekili adaylığını yasaklayan kararı siyasi olarak görülmekte ve Kosova'daki siyaset sahnesini suç olmaktan çıkarmakta yetersiz kalmaktadır.
Son üç yılda hüküm giyenler arasında Vetëvendosje Hareketi lideri Albin Kurti'nin yanı sıra milletvekilleri Albulena Haxhiu, Faton Topalli ve Donika Kadaj-Bujupi yer alıyor. Kosova Meclisi binasına göz yaşartıcı gaz atmaktan 3 Ocak 2018'de denetimli serbestlik cezasına çarptırıldılar.
Kosova Adalet Enstitüsü'nden (IKD) Ehat Miftaraj'a göre, Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı, suç oluşturan yolsuzluk eylemleriyle itham edilen tüm yetkililer ve politikacıları değil, yalnızca küçük bir kısmı etkiliyor.
Bu nedenle Miftaraj, Radio Free Europe için bu kararın hüküm giymiş ve hakkında iddianame bulunan kişileri siyaset sahnesinden uzaklaştıramayacağını söylüyor.
"Anayasa Mahkemesi'nin bu kararının çok sınırlı, çok az sayıda kişiyi (siyasetten) etkilediğini söyleyebiliriz. Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı büyük bir fark yaratacak değil, Kosova'daki siyasi sahneyi suç olmaktan çıkaracak değil", diyor Miftaraj.
Siyasi partilerin, herhangi bir durumda bir kişi suçlandığında veya kanunla sorunları olduğunda, siyasi sahneyi temizleyecekleri belgeleri kabul etmeleri gerektiğini vurguluyor.
Ona göre bu şekilde sadece Meclis değil, diğer yürütme kurumları da kanunla sorunu olan unsurlardan arındırılmış olacaktı.
Siyasi amaçlı karar
Siyasi ve Hukuki Araştırmalar Grubu'nun yöneticisi Arbresha Loxha, Özgür Avrupa Radyosu için siyasetin araştırılmasının veya suç olmaktan çıkarılmasının keyfi parametrelerle yapılamayacağını söylüyor.
Ona göre Anayasa Mahkemesi'nin son kararı siyasidir.
"Anayasa Mahkemesi'nin son kararı durumunda olduğu gibi açık siyasi saiklerle geçici tespitlerin değil, Meclisin saflığına yalnızca açık nesnel tespitlerin katkıda bulunabileceğini düşünüyoruz" diyor.
Loxha, suçlar arasında bir ayrım yapılması gerektiğini söylüyor ve ona göre Anayasa Mahkemesi böyle bir şey yapmadı.
Loxha, "Koşacak kişinin ciddi bir suçtan veya ihmalden veya siyasi muhalefetten kaynaklanan bir suçtan hüküm giymiş olup olmadığına bakılmaksızın, yarışma hakkını sınırlamanın bu kadar 'boş' yapılmaması gerektiğini ve yapılamayacağını düşünüyoruz" diyor Loxha.
Anayasa Mahkemesi farklı bir rolde
İKD'den Ehat Miftaraj, Anayasa Mahkemesi'nin bu kararıyla hukuk mahkemelerinin yanlışlarını düzeltmeye çalıştığını söylüyor.
Ona göre mahkemeler, siyasi görevlileri yargılama ve cezalandırma, mahkeme kararlarıyla aday olma haklarını sınırlama cesaretine sahip değiller.
Bu olmazsa Miftaraj, bu uygulamanın gelecekte de devam edeceğini söylüyor.
"Kosova'da geçerli olan yasaya ve Anayasa'nın 45. maddesine dayanarak, Kosova mahkemeleri her halükarda politikacıları, kamu görevlilerini yargılayıp cezalandırdıklarında, ek cezalar yoluyla kamu görevlerini yerine getirme haklarını sınırlama olanağına sahiptir. belirli bir süre", diyor Miftaraj.
Avdullah Hoti liderliğindeki Kosova Hükümeti'nin anayasaya aykırı olarak seçilmesine ilişkin Anayasa Mahkemesi'nin 65 sayfalık tam kararı bu yıl 6 Ocak'ta yayınlandı.
Vetëvendosje hareketi, Hoti Hükümeti'nin oylarının anayasaya uygunluğuyla ilgili konuyu Anayasa Mahkemesi'ne göndermişti, çünkü Etem Arifi, 3 Haziran'da bu hükümete oy vermiş ve suçtan bir yıldan fazla hapis cezasına çarptırılmıştı. sübvansiyonlarla dolandırıcılık".
Onun oyu, Kosova Demokratik Birliği'nden Avdullah Hoti liderliğindeki Hükümetin kurulması için belirleyici oldu.
Anayasa Mahkemesi'nin kararının ardından cumhurbaşkanı vekili Vjosa Osmani, 14 Şubat'ta yapılacak yeni milletvekili seçimlerini açıkladı.
Bu makale REL'in izniyle yayınlanmıştır.
